Μιλαω για το........ Παραβλέποντας περιστροφές, αναστροφές κτλ., έχουμε «μόλις» 5.472.730.538 συνδυασμούς.
Τελικα τι ισχυει?αν ειναι να μην σηκωθω πρωι πρωι....
Τελικα τι ισχυει?αν ειναι να μην σηκωθω πρωι πρωι....
Επισκέπτης
Ξύπνα ότι ώρα θές γιατί μόλις τελειώσουν οι απλοί συνδυασμοί θα γίνουν οι περιστροφές και αναστροφές που λέγαμε! Κοιμήσου ήσυχος 
Επισκέπτης
Πώς έφτιαχναν τους χάρτες παλιότερα;
Πολύ πριν εφευρεθούν οι δορυφόροι και τα αεροπλάνα, οι χάρτες που κατασκευάζονταν ήταν απίστευτα ακριβείς. Πώς τα κατάφερναν, με την τεχνολογία εκείνης της εποχής;
Τα πιο παλιά, γνωστά είδη χαρτών κατασκευάζονταν με την απλή παρατήρηση του τοπίου και των ακτών. Κάνοντας πολύ ακριβείς τέτοιες παρατηρήσεις, μπορούσαν να φτιάξουν πολύ καλούς χάρτες.
Το μεγάλο βήμα έγινε, ωστόσο, με τη λεγόμενη τριγωνοποίηση, η οποία άρχισε να εφαρμόζεται γύρω στο 1500. Η τριγωνοποίηση γινόταν ως εξής: ο χαρτογράφος πήγαινε στο τοπίο και όριζε νοερά τρίγωνα, επιλέγοντας τρία σταθερά σημεία – π.χ., τα καμπαναριά τριών χωριών. Μετρώντας την απόσταση ανάμεσα σε δύο από τα καμπαναριά, καθώς και τις γωνίες τους σε σχέση με το τρίτο καμπαναριό, μπορούσε να υπολογίσει την ακριβή απόσταση ανάμεσα στις τρεις αυτές τοποθεσίες. Στη συνέχεια μπορούσε να σχεδιάσει τα χωριά σε ένα χάρτη. Η μέθοδος ήταν πολύ ακριβής και η διαδικασία πολύ ταχύτερη απ’ ό,τι άλλες τεχνικές μέτρησης της εποχής.
Οι παγκόσμιοι χάρτες, όμως, είναι ένα τελείως ξεχωριστό κεφάλαιο. Για να προσανατολιστεί κάποιος σε έναν τέτοιο χάρτη ήταν απαραίτητο να υπάρχει ένα πλέγμα από γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Ο Έλληνας γεωγράφος Πτολεμαίος είχε χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο πλέγμα ήδη γύρω στο 150 μ.Χ. Χρησιμοποιώντας το και συνθέτοντας χάρτες μικρότερων περιοχών, κατάφερε να σχεδιάσει έναν παγκόσμιο χάρτη που και σήμερα ακόμη είναι αναγνωρίσιμος.
Πολύ πριν εφευρεθούν οι δορυφόροι και τα αεροπλάνα, οι χάρτες που κατασκευάζονταν ήταν απίστευτα ακριβείς. Πώς τα κατάφερναν, με την τεχνολογία εκείνης της εποχής;
Τα πιο παλιά, γνωστά είδη χαρτών κατασκευάζονταν με την απλή παρατήρηση του τοπίου και των ακτών. Κάνοντας πολύ ακριβείς τέτοιες παρατηρήσεις, μπορούσαν να φτιάξουν πολύ καλούς χάρτες.
Το μεγάλο βήμα έγινε, ωστόσο, με τη λεγόμενη τριγωνοποίηση, η οποία άρχισε να εφαρμόζεται γύρω στο 1500. Η τριγωνοποίηση γινόταν ως εξής: ο χαρτογράφος πήγαινε στο τοπίο και όριζε νοερά τρίγωνα, επιλέγοντας τρία σταθερά σημεία – π.χ., τα καμπαναριά τριών χωριών. Μετρώντας την απόσταση ανάμεσα σε δύο από τα καμπαναριά, καθώς και τις γωνίες τους σε σχέση με το τρίτο καμπαναριό, μπορούσε να υπολογίσει την ακριβή απόσταση ανάμεσα στις τρεις αυτές τοποθεσίες. Στη συνέχεια μπορούσε να σχεδιάσει τα χωριά σε ένα χάρτη. Η μέθοδος ήταν πολύ ακριβής και η διαδικασία πολύ ταχύτερη απ’ ό,τι άλλες τεχνικές μέτρησης της εποχής.
Οι παγκόσμιοι χάρτες, όμως, είναι ένα τελείως ξεχωριστό κεφάλαιο. Για να προσανατολιστεί κάποιος σε έναν τέτοιο χάρτη ήταν απαραίτητο να υπάρχει ένα πλέγμα από γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Ο Έλληνας γεωγράφος Πτολεμαίος είχε χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο πλέγμα ήδη γύρω στο 150 μ.Χ. Χρησιμοποιώντας το και συνθέτοντας χάρτες μικρότερων περιοχών, κατάφερε να σχεδιάσει έναν παγκόσμιο χάρτη που και σήμερα ακόμη είναι αναγνωρίσιμος.
Επισκέπτης
Πόσο ζυγίζει ο Ήλιος;
Ο Ήλιος είναι με διαφορά το μεγαλύτερο σώμα του ηλιακού μας συστήματος. Ζυγίζει περίπου 2 x 1027 τόνους (το 2 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά) και είναι σχεδόν 333.000 φορές βαρύτερος από τη Γη. Ακόμη και σε σχέση με το Δία, που είναι μεγαλύτερος με διαφορά πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, ο Ήλιος είναι ένας γίγαντας, αφού ζυγίζει περίπου 1.046 φορές περισσότερο.
Μάλιστα, ο Ήλιος καταλαμβάνει περισσότερο από το 99% της συνολικής μάζας του ηλιακού μας συστήματος. Από τη στιγμή, όμως, που γεννήθηκε, και σε όλη τη διάρκεια της εξέλιξής του, ο Ήλιος γίνεται συνεχώς ελαφρύτερος. Η ενέργεια που παράγει το άστρο του ηλιακού μας συστήματος προέρχεται από διαδικασίες σύντηξης στον πυρήνα του, όπου υδρογόνο μετασχηματίζεται σε ήλιο. Η ενέργεια προκύπτει από το γεγονός ότι ένας ατομικός πυρήνας ηλίου ζυγίζει λίγο λιγότερο από τέσσερις ατομικούς πυρήνες υδρογόνου που συμμετέχουν στη διαδικασία. Η διαφορά μάζας μεταξύ ενός ατόμου ηλίου και τεσσάρων ατόμων υδρογόνου μετατρέπεται σε ενέργεια, σύμφωνα με την περίφημη εξίσωση του Άλμπερτ Αϊνστάιν Ε=mc2. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η Ήλιος χάνει τέσσερα εκατομμύρια τόνους μάζας το δευτερόλεπτο. Ακόμη κι αν αυτό ακούγεται πολύ, πρόκειται για αμελητέα ποσότητα σε σχέση με τη συνολική του μάζα.
Ο Ήλιος είναι με διαφορά το μεγαλύτερο σώμα του ηλιακού μας συστήματος. Ζυγίζει περίπου 2 x 1027 τόνους (το 2 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά) και είναι σχεδόν 333.000 φορές βαρύτερος από τη Γη. Ακόμη και σε σχέση με το Δία, που είναι μεγαλύτερος με διαφορά πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, ο Ήλιος είναι ένας γίγαντας, αφού ζυγίζει περίπου 1.046 φορές περισσότερο.
Μάλιστα, ο Ήλιος καταλαμβάνει περισσότερο από το 99% της συνολικής μάζας του ηλιακού μας συστήματος. Από τη στιγμή, όμως, που γεννήθηκε, και σε όλη τη διάρκεια της εξέλιξής του, ο Ήλιος γίνεται συνεχώς ελαφρύτερος. Η ενέργεια που παράγει το άστρο του ηλιακού μας συστήματος προέρχεται από διαδικασίες σύντηξης στον πυρήνα του, όπου υδρογόνο μετασχηματίζεται σε ήλιο. Η ενέργεια προκύπτει από το γεγονός ότι ένας ατομικός πυρήνας ηλίου ζυγίζει λίγο λιγότερο από τέσσερις ατομικούς πυρήνες υδρογόνου που συμμετέχουν στη διαδικασία. Η διαφορά μάζας μεταξύ ενός ατόμου ηλίου και τεσσάρων ατόμων υδρογόνου μετατρέπεται σε ενέργεια, σύμφωνα με την περίφημη εξίσωση του Άλμπερτ Αϊνστάιν Ε=mc2. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η Ήλιος χάνει τέσσερα εκατομμύρια τόνους μάζας το δευτερόλεπτο. Ακόμη κι αν αυτό ακούγεται πολύ, πρόκειται για αμελητέα ποσότητα σε σχέση με τη συνολική του μάζα.
Επισκέπτης
Ποιος ήχος είναι ο πιο δυνατός;
Ο πιο δυνατός γνωστός ήχος είναι πιθανότατα ο θόρυβος της εκτόξευσης του διαστημικού λεωφορείου. Η έντασή του υπολογίζεται σε τουλάχιστον 200 ντεσιμπέλ (db), αλλά είναι δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς, καθώς είναι τεχνικά αδύνατο να τοποθετηθεί ένας μετρητής ήχου κάτω από τους πυραυλοκινητήρες. Ούτε θα ήταν φρόνιμο να βιώσει κανείς μια τέτοια ηχητική εμπειρία, γιατί θα έχανε ακαριαία την ακοή του.
Η κλίμακα της έντασης του ήχου είναι λογαριθμική, πράγμα που σημαίνει ότι μια αύξηση της τάξεως των 10 db ισοδυναμεί με διπλασιασμό της πραγματικής έντασης του ήχου. Όταν ένα Boeing 747 απογειώνεται, η ένταση του ήχου ανέρχεται στα 140 db. Επομένως, το διαστημικό λεωφορείο «βρυχάται» 64 φορές πιο δυνατά.
Στο ζωικό βασίλειο, η φάλαινα φυσητήρας θεωρείται πως είναι το ζώο που παράγει το δυνατότερο φυσικό ήχο. Με τη βοήθεια ενός ειδικού οργάνου στο ρύγχος της, δημιουργεί έναν πολύ ισχυρό και κατευθυνόμενο ήχο, η ένταση του οποίου αντιστοιχεί σε 170 db στον αέρα, όσο δηλαδή ένας πυροβολισμός τουφεκιού στην ίδια την κάννη που εκπυρσοκροτεί. Η φάλαινα χρησιμοποιεί τον ήχο για ηχοεντοπισμό και για να παραλύει τη λεία της.
Ο πιο δυνατός γνωστός ήχος είναι πιθανότατα ο θόρυβος της εκτόξευσης του διαστημικού λεωφορείου. Η έντασή του υπολογίζεται σε τουλάχιστον 200 ντεσιμπέλ (db), αλλά είναι δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς, καθώς είναι τεχνικά αδύνατο να τοποθετηθεί ένας μετρητής ήχου κάτω από τους πυραυλοκινητήρες. Ούτε θα ήταν φρόνιμο να βιώσει κανείς μια τέτοια ηχητική εμπειρία, γιατί θα έχανε ακαριαία την ακοή του.
Η κλίμακα της έντασης του ήχου είναι λογαριθμική, πράγμα που σημαίνει ότι μια αύξηση της τάξεως των 10 db ισοδυναμεί με διπλασιασμό της πραγματικής έντασης του ήχου. Όταν ένα Boeing 747 απογειώνεται, η ένταση του ήχου ανέρχεται στα 140 db. Επομένως, το διαστημικό λεωφορείο «βρυχάται» 64 φορές πιο δυνατά.
Στο ζωικό βασίλειο, η φάλαινα φυσητήρας θεωρείται πως είναι το ζώο που παράγει το δυνατότερο φυσικό ήχο. Με τη βοήθεια ενός ειδικού οργάνου στο ρύγχος της, δημιουργεί έναν πολύ ισχυρό και κατευθυνόμενο ήχο, η ένταση του οποίου αντιστοιχεί σε 170 db στον αέρα, όσο δηλαδή ένας πυροβολισμός τουφεκιού στην ίδια την κάννη που εκπυρσοκροτεί. Η φάλαινα χρησιμοποιεί τον ήχο για ηχοεντοπισμό και για να παραλύει τη λεία της.
Επισκέπτης
Πόσους ιδρωτοποιούς αδένες έχουμε;
Ο άνθρωπος έχει έως και 3 εκατομμύρια ιδρωτοποιούς αδένες, τους περισσότερους στις παλάμες και στις πατούσες, ενώ κανένα στα χείλη. Σε περίπτωση σκληρής σωματικής προσπάθειας σε ζεστό περιβάλλον, οι αδένες εκκρίνουν 2 περίπου λίτρα ιδρώτα την ώρα.
Ο άνθρωπος έχει έως και 3 εκατομμύρια ιδρωτοποιούς αδένες, τους περισσότερους στις παλάμες και στις πατούσες, ενώ κανένα στα χείλη. Σε περίπτωση σκληρής σωματικής προσπάθειας σε ζεστό περιβάλλον, οι αδένες εκκρίνουν 2 περίπου λίτρα ιδρώτα την ώρα.
Επισκέπτης
Ποιο βουνό είναι το πιο επικίνδυνο για τους ορειβάτες;
Το βουνό που έχει κοστίσει περισσότερες ανθρώπινες ζωές στο πέρασμα του χρόνου είναι το Μον Μπλαν (Λευκό Όρος) των Άλπεων, στα σύνορα Γαλλίας και Ιταλίας, που έχει ύψος 4.810 μ. Από το 1786, που η κορυφή κατακτήθηκε για πρώτη φορά, έχουν σκοτωθεί πάνω από 2.000 άτομα στην ανάβαση ή στην κατάβαση από αυτήν. Ο μεγάλος αριθμός των θυμάτων οφείλεται στο γεγονός ότι η ψηλότερη κορυφή της Ευρώπης είναι εύκολα προσβάσιμη και πάρα πολλοί άνθρωποι, επί πολλά χρόνια, προσπαθούν να την κατακτήσουν – συχνά χωρίς να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Αν όμως εξετάσει κανείς την αναλογία των θυμάτων και των αναρριχήσεων, παρουσιάζεται μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Ανάμεσα στις ψηλότερες κορυφές στον κόσμο, η κορυφή Αναπούρνα στο Νεπάλ, που έχει ύψος 8.091 μ., είναι αναμφισβήτητα η πιο επικίνδυνη. Ενώ μόλις 130 ορειβάτες έχουν αποπειραθεί να την κατακτήσουν, οι 53 από αυτούς έχουν σκοτωθεί στην προσπάθεια. Ένα ποσοστό θανάτων που ξεπερνάει το 40%. Παρ’ όλο που το Αναπούρνα ήταν η πρώτη κορυφή άνω των 8.000 μ. που κατακτήθηκε, το 1950, το βουνό αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, επειδή έχει απόκρημνες πλαγιές και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες. Από τεχνικής απόψεως, το Έβερεστ είναι σχετικά πιο βατό, ενώ το ποσοστό ορειβατικών θανάτων του βρίσκεται κάτω από το 10%. Υπάρχουν επίσης πολλά βουνά κάτω από τα 8.000 μέτρα που είναι επικίνδυνα. Ένα από τα πιο γνωστά είναι το Πικ Λένιν, με ύψος 7.134 μέτρα, το οποίο έχει σχετικά εύκολη πρόσβαση και η αναρρίχησή του δεν είναι ιδιαίτερα δαπανηρή. Έτσι, προσελκύει πολλούς σχετικά άπειρους ορειβάτες. Το σοβαρότερο ατύχημα συνέβη εκεί στις 13 Ιουλίου 1990, όταν 43 ορειβάτες σκοτώθηκαν από μια χιονοστιβάδα.
Το βουνό που έχει κοστίσει περισσότερες ανθρώπινες ζωές στο πέρασμα του χρόνου είναι το Μον Μπλαν (Λευκό Όρος) των Άλπεων, στα σύνορα Γαλλίας και Ιταλίας, που έχει ύψος 4.810 μ. Από το 1786, που η κορυφή κατακτήθηκε για πρώτη φορά, έχουν σκοτωθεί πάνω από 2.000 άτομα στην ανάβαση ή στην κατάβαση από αυτήν. Ο μεγάλος αριθμός των θυμάτων οφείλεται στο γεγονός ότι η ψηλότερη κορυφή της Ευρώπης είναι εύκολα προσβάσιμη και πάρα πολλοί άνθρωποι, επί πολλά χρόνια, προσπαθούν να την κατακτήσουν – συχνά χωρίς να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Αν όμως εξετάσει κανείς την αναλογία των θυμάτων και των αναρριχήσεων, παρουσιάζεται μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Ανάμεσα στις ψηλότερες κορυφές στον κόσμο, η κορυφή Αναπούρνα στο Νεπάλ, που έχει ύψος 8.091 μ., είναι αναμφισβήτητα η πιο επικίνδυνη. Ενώ μόλις 130 ορειβάτες έχουν αποπειραθεί να την κατακτήσουν, οι 53 από αυτούς έχουν σκοτωθεί στην προσπάθεια. Ένα ποσοστό θανάτων που ξεπερνάει το 40%. Παρ’ όλο που το Αναπούρνα ήταν η πρώτη κορυφή άνω των 8.000 μ. που κατακτήθηκε, το 1950, το βουνό αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, επειδή έχει απόκρημνες πλαγιές και απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες. Από τεχνικής απόψεως, το Έβερεστ είναι σχετικά πιο βατό, ενώ το ποσοστό ορειβατικών θανάτων του βρίσκεται κάτω από το 10%. Υπάρχουν επίσης πολλά βουνά κάτω από τα 8.000 μέτρα που είναι επικίνδυνα. Ένα από τα πιο γνωστά είναι το Πικ Λένιν, με ύψος 7.134 μέτρα, το οποίο έχει σχετικά εύκολη πρόσβαση και η αναρρίχησή του δεν είναι ιδιαίτερα δαπανηρή. Έτσι, προσελκύει πολλούς σχετικά άπειρους ορειβάτες. Το σοβαρότερο ατύχημα συνέβη εκεί στις 13 Ιουλίου 1990, όταν 43 ορειβάτες σκοτώθηκαν από μια χιονοστιβάδα.
Επισκέπτης
Πώς λειτουργεί το κρόταλο του κροταλία;
Το κρόταλο στην άκρη της ουράς του κροταλία είναι κούφιο και αποτελείται από αρθρωτά τμήματα κερατίνης. Οι δακτύλιοι αυτοί συνδέονται χαλαρά μεταξύ τους και παράγουν έναν κροταλιστό ή σφυριχτό ήχο, όταν το φίδι κουνάει την ουρά του. Οι δακτύλιοι σχηματίζονται κατά διαστήματα, ένας κάθε φορά, όταν το φίδι αλλάζει δέρμα. Σε κάθε έκδυση του φιδιού, το δέρμα στην άκρη της ουράς παραμένει και δημιουργεί έναν καινούργιο αποξηραμένο δακτύλιο. Ύστερα από δύο χρόνια, ένας κροταλίας έχει συνήθως 6-8 δακτυλίους στο κρόταλό του. Το τελευταίο κομμάτι του κροτάλου αποσπάται ανά τακτά διαστήματα, οπότε ένας κροταλίας σπάνια έχει πάνω από 10 δακτυλίους. Ο κροταλιστός ήχος, η ένταση του οποίου μπορεί να φτάσει και τα 80 ντεσιμπέλ, αποτελεί κυρίως σήμα προειδοποίησης προς άλλα ζώα που βρίσκονται κοντά.
Το κρόταλο στην άκρη της ουράς του κροταλία είναι κούφιο και αποτελείται από αρθρωτά τμήματα κερατίνης. Οι δακτύλιοι αυτοί συνδέονται χαλαρά μεταξύ τους και παράγουν έναν κροταλιστό ή σφυριχτό ήχο, όταν το φίδι κουνάει την ουρά του. Οι δακτύλιοι σχηματίζονται κατά διαστήματα, ένας κάθε φορά, όταν το φίδι αλλάζει δέρμα. Σε κάθε έκδυση του φιδιού, το δέρμα στην άκρη της ουράς παραμένει και δημιουργεί έναν καινούργιο αποξηραμένο δακτύλιο. Ύστερα από δύο χρόνια, ένας κροταλίας έχει συνήθως 6-8 δακτυλίους στο κρόταλό του. Το τελευταίο κομμάτι του κροτάλου αποσπάται ανά τακτά διαστήματα, οπότε ένας κροταλίας σπάνια έχει πάνω από 10 δακτυλίους. Ο κροταλιστός ήχος, η ένταση του οποίου μπορεί να φτάσει και τα 80 ντεσιμπέλ, αποτελεί κυρίως σήμα προειδοποίησης προς άλλα ζώα που βρίσκονται κοντά.
Επισκέπτης
Γιατί υπάρχει το σεξ; 
Το ερώτημα αυτό απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και πολύ καιρό. Αρκετές θεωρίες έχουν διατυπωθεί, χωρίς όμως να υπάρχει ακόμη οριστική απάντηση. Μια θεωρία –ίσως η πιο πειστική– λέει ότι τα φύλα εξελίχθηκαν για να «κάνουν δύσκολη» τη ζωή των παρασίτων, αφού με τη φυλετική αναπαραγωγή αυξάνεται η γενετική ποικιλότητα των απογόνων, που έτσι δεν μπορούν να τους «αναγνωρίζουν» εξίσου εύκολα τα παράσιτα.
Η αυξημένη προσαρμοστικότητα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον ήταν πιθανώς ένα πλεονέκτημα που απέκτησαν οι οργανισμοί όταν εμφανίσθηκαν τα φύλα. Η αυξημένη γενετική ποικιλότητα στα είδη με εγγενή αναπαραγωγή έχει να κάνει με το ότι η αναπαραγωγή εδώ μπορεί να λάβει χώρα μόνο όταν ένα ωάριο και ένα σπερματοζωάριο –το καθένα με το δικό του «φορτίο» χρωμοσωμάτων– συγχωνευθούν, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για τη γέννηση ενός νέου ατόμου με διπλή σειρά χρωμοσωμάτων, η οποία είναι διαφορετική από αυτή των γονέων του. Τα ασεξουαλικά είδη αναπαράγονται με παρθενογένεση, όπως λέγεται, η οποία δίνει απογόνους που είναι πανομοιότυποι κλώνοι του μητρικού ατόμου. Με αυτή την αναπαραγωγική στρατηγική, τα ασεξουαλικά είδη μπορούν να αξιοποιήσουν καλύτερα από τα είδη που αναπαράγονται σεξουαλικά διαθέσιμους πόρους που είναι ομοιογενείς και υπάρχουν σε αφθονία στο περιβάλλον τους, καθώς, μεταξύ άλλων, μπορούν να πολλαπλασιάζονται ταχύτατα. Ορισμένα ζωικά είδη, όπως π.χ. οι διαφανείς μακροασπόνδυλες δάφνιες (ψύλλοι της θάλασσας), μπορούν μάλιστα να αναπαραχθούν τόσο με φυλετική αναπαραγωγή όσο και με παρθενογένεση, ανάλογα με την ποσότητα τροφής που υπάρχει στο περιβάλλον.
Το ερώτημα αυτό απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και πολύ καιρό. Αρκετές θεωρίες έχουν διατυπωθεί, χωρίς όμως να υπάρχει ακόμη οριστική απάντηση. Μια θεωρία –ίσως η πιο πειστική– λέει ότι τα φύλα εξελίχθηκαν για να «κάνουν δύσκολη» τη ζωή των παρασίτων, αφού με τη φυλετική αναπαραγωγή αυξάνεται η γενετική ποικιλότητα των απογόνων, που έτσι δεν μπορούν να τους «αναγνωρίζουν» εξίσου εύκολα τα παράσιτα.
Η αυξημένη προσαρμοστικότητα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον ήταν πιθανώς ένα πλεονέκτημα που απέκτησαν οι οργανισμοί όταν εμφανίσθηκαν τα φύλα. Η αυξημένη γενετική ποικιλότητα στα είδη με εγγενή αναπαραγωγή έχει να κάνει με το ότι η αναπαραγωγή εδώ μπορεί να λάβει χώρα μόνο όταν ένα ωάριο και ένα σπερματοζωάριο –το καθένα με το δικό του «φορτίο» χρωμοσωμάτων– συγχωνευθούν, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για τη γέννηση ενός νέου ατόμου με διπλή σειρά χρωμοσωμάτων, η οποία είναι διαφορετική από αυτή των γονέων του. Τα ασεξουαλικά είδη αναπαράγονται με παρθενογένεση, όπως λέγεται, η οποία δίνει απογόνους που είναι πανομοιότυποι κλώνοι του μητρικού ατόμου. Με αυτή την αναπαραγωγική στρατηγική, τα ασεξουαλικά είδη μπορούν να αξιοποιήσουν καλύτερα από τα είδη που αναπαράγονται σεξουαλικά διαθέσιμους πόρους που είναι ομοιογενείς και υπάρχουν σε αφθονία στο περιβάλλον τους, καθώς, μεταξύ άλλων, μπορούν να πολλαπλασιάζονται ταχύτατα. Ορισμένα ζωικά είδη, όπως π.χ. οι διαφανείς μακροασπόνδυλες δάφνιες (ψύλλοι της θάλασσας), μπορούν μάλιστα να αναπαραχθούν τόσο με φυλετική αναπαραγωγή όσο και με παρθενογένεση, ανάλογα με την ποσότητα τροφής που υπάρχει στο περιβάλλον.
Επισκέπτης
Ποιος έχει βρεθεί σε μεγαλύτερη απόσταση από τη Γη;
Εξαιτίας μιας έκρηξης στο αμερικανικό διαστημόπλοιο Apollo 13, οι αστροναύτες James Lovell, John Swigert και Fred Haise δεν κατάφεραν να προσσεληνωθούν στο φεγγάρι – κατέρριψαν όμως το ρεκόρ απόστασης από τη Γη. Όταν το σκάφος τους μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη προκειμένου να επιστρέψει στη Γη, η απόσταση από την πίσω μεριά του φεγγαριού ήταν 254 χιλιόμετρα. Έτσι, οι τρεις αστροναύτες βρέθηκαν σε απόσταση 400.171 χιλιομέτρων από τη Γη.
Εξαιτίας μιας έκρηξης στο αμερικανικό διαστημόπλοιο Apollo 13, οι αστροναύτες James Lovell, John Swigert και Fred Haise δεν κατάφεραν να προσσεληνωθούν στο φεγγάρι – κατέρριψαν όμως το ρεκόρ απόστασης από τη Γη. Όταν το σκάφος τους μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη προκειμένου να επιστρέψει στη Γη, η απόσταση από την πίσω μεριά του φεγγαριού ήταν 254 χιλιόμετρα. Έτσι, οι τρεις αστροναύτες βρέθηκαν σε απόσταση 400.171 χιλιομέτρων από τη Γη.
Επισκέπτης
Βιντεοπαιχνίδια και εγκέφαλος.
¨Δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες επιστημονική έρευνα του ιάπωνα καθηγητή Akio Mori του πανεπιστημίου Nihon University College of Humanities and Sciences στην Ιαπωνία, σχετικά με την επίδραση των video games στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο ιάπωνας καθηγητής με τη βοήθεια εξελιγμένων μηχανημάτων παρακολούθησε την εγκεφαλική λειτουργία 240 εθελοντών, ηλικίας από 6 έως 29 χρονών. Μέτρησε τα κύματα βήτα που αντιπροσωπεύουν δραστηριότητα στον προμετωπιαίο λοβό και τα κύματα άλφα που εκδηλώνονται κατά την ανάπαυση του εγκεφάλου.
Ο Mori χώρισε τους εθελοντές σε τέσσερις κατηγορίες: στους κανονικούς, στους οπτικούς, στους half-videogamers και στους videogamers. Οι πρώτοι ήταν εκείνοι που σπάνια έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια. Οι άνθρωποι αυτοί εμφάνιζαν πολύ πιο ισχυρά κύματα βήτα απ' ότι κύματα άλφα. Όταν έπαιξαν για λίγο κι αυτοί βιντεοπαιχνίδια, η αναλογία αυτή διαταράχτηκε σε κάποιο μικρό βαθμό. Οι half-videogamers ήταν εκείνοι που έπαιζαν για 1 ως 3 ώρες, 3 με 4 μέρες την εβδομάδα. Σ' αυτούς υπήρχε μια ισορροπία μεταξύ άλφα και βήτα κυμάτων, ενώ όταν έπαιζαν τα παιχνίδια τα κύματα βήτα έπεφταν πολύ πιο κάτω από τα άλφα. Οι videogamers, οι οποίοι έπαιζαν καθημερινά 2 με 7 ώρες, εκδήλωναν σχεδόν καθόλου κύματα βήτα, ακόμα και όταν δεν έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια, πράγμα που δηλώνει ότι υπήρχε σχεδόν μηδενική δραστηριότητα στον προμετωπιαίο λοβό τους, το τμήμα δηλαδή του εγκεφάλου που θεωρείται ως το κέντρο των αισθήσεων και της δημιουργικότητας του εγκεφάλου. Αυτό άλλωστε φαινόταν και από την αδυναμία συγκέντρωσης καθώς και τα προβλήματα κοινωνικοποίησης που παρουσίαζαν τα συγκεκριμένα άτομα της κατηγορίας. Οι οπτικοί ήταν εκείνοι που είχαν εντονότατη έκθεση σε οπτικά ερεθίσματα, με πρώτη και καλύτερη την τηλεόραση. Τα συμπτώματα της ομάδας αυτής των εθελοντών πλησίαζαν πάρα πολύ εκείνα των videogamers.
Ο ιάπωνας καθηγητής κατέληξε στο συμπέρασμα πως τα videogames μπορούν να απορυθμίσουν το αυτόνομο νευρικό σύστημα του ανθρώπου, κι αυτό διότι οι μοναδικές περιοχές του εγκεφάλου που παραμένουν ενεργές όταν κάποιος παίζει ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι εκείνες της όρασης και της κίνησης. Πέρα απ' αυτό, μπορούν να προκαλέσουν ίσως και ανεπανόρθωτες ζημιές στα νεύρα μιας και αυξάνουν την ένταση στο κατακόρυφο, αλλά και δημιουργούν ένα κρυφό αλλά έντονο αίσθημα φόβου..
¨Δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες επιστημονική έρευνα του ιάπωνα καθηγητή Akio Mori του πανεπιστημίου Nihon University College of Humanities and Sciences στην Ιαπωνία, σχετικά με την επίδραση των video games στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο ιάπωνας καθηγητής με τη βοήθεια εξελιγμένων μηχανημάτων παρακολούθησε την εγκεφαλική λειτουργία 240 εθελοντών, ηλικίας από 6 έως 29 χρονών. Μέτρησε τα κύματα βήτα που αντιπροσωπεύουν δραστηριότητα στον προμετωπιαίο λοβό και τα κύματα άλφα που εκδηλώνονται κατά την ανάπαυση του εγκεφάλου.
Ο Mori χώρισε τους εθελοντές σε τέσσερις κατηγορίες: στους κανονικούς, στους οπτικούς, στους half-videogamers και στους videogamers. Οι πρώτοι ήταν εκείνοι που σπάνια έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια. Οι άνθρωποι αυτοί εμφάνιζαν πολύ πιο ισχυρά κύματα βήτα απ' ότι κύματα άλφα. Όταν έπαιξαν για λίγο κι αυτοί βιντεοπαιχνίδια, η αναλογία αυτή διαταράχτηκε σε κάποιο μικρό βαθμό. Οι half-videogamers ήταν εκείνοι που έπαιζαν για 1 ως 3 ώρες, 3 με 4 μέρες την εβδομάδα. Σ' αυτούς υπήρχε μια ισορροπία μεταξύ άλφα και βήτα κυμάτων, ενώ όταν έπαιζαν τα παιχνίδια τα κύματα βήτα έπεφταν πολύ πιο κάτω από τα άλφα. Οι videogamers, οι οποίοι έπαιζαν καθημερινά 2 με 7 ώρες, εκδήλωναν σχεδόν καθόλου κύματα βήτα, ακόμα και όταν δεν έπαιζαν ηλεκτρονικά παιχνίδια, πράγμα που δηλώνει ότι υπήρχε σχεδόν μηδενική δραστηριότητα στον προμετωπιαίο λοβό τους, το τμήμα δηλαδή του εγκεφάλου που θεωρείται ως το κέντρο των αισθήσεων και της δημιουργικότητας του εγκεφάλου. Αυτό άλλωστε φαινόταν και από την αδυναμία συγκέντρωσης καθώς και τα προβλήματα κοινωνικοποίησης που παρουσίαζαν τα συγκεκριμένα άτομα της κατηγορίας. Οι οπτικοί ήταν εκείνοι που είχαν εντονότατη έκθεση σε οπτικά ερεθίσματα, με πρώτη και καλύτερη την τηλεόραση. Τα συμπτώματα της ομάδας αυτής των εθελοντών πλησίαζαν πάρα πολύ εκείνα των videogamers.
Ο ιάπωνας καθηγητής κατέληξε στο συμπέρασμα πως τα videogames μπορούν να απορυθμίσουν το αυτόνομο νευρικό σύστημα του ανθρώπου, κι αυτό διότι οι μοναδικές περιοχές του εγκεφάλου που παραμένουν ενεργές όταν κάποιος παίζει ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι εκείνες της όρασης και της κίνησης. Πέρα απ' αυτό, μπορούν να προκαλέσουν ίσως και ανεπανόρθωτες ζημιές στα νεύρα μιας και αυξάνουν την ένταση στο κατακόρυφο, αλλά και δημιουργούν ένα κρυφό αλλά έντονο αίσθημα φόβου..
Επισκέπτης
Πίδακες θαλασσινού νερού στη Λέσβο.
Ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό φυσικό θέαμα συμβαίνει κάθε φορά που πνέουν δυνατοί άνεμοι, ανατολικοί και βορειοανατολικοί, "δέρνοντας" μανιασμένα τις ανατολικές ακτές του νησιού της Λέσβου.
Στην περιοχή ανάμεσα στην παραλία του χωριού Θερμή και του χωριού Μιστεγνά, δεξιά του δρόμου ( με κατεύθυνση βόρεια, προς Μιστεγνά) υπάρχει σταδιακή κατακρύμνηση του βραχώδους εδάφους προς τη μεριά της θάλασσας. Η υψομετρική διαφορά του δρόμου από τη θάλασσα είναι περίπου τριάντα μέτρα.
Σε διάφορα σημεία των βράχων υπάρχουν βαθιές τρύπες με άνοιγμα από 40 εκατοστά έως ένα μέτρο, που στο βάθος τους επικοινωνούν με τη θάλασσα. Κάθε φορά που ο άνεμος είναι δυνατός (φθάνει στην περιοχή ακόμα και τα 12 μποφώρ), ορμητικά σιφώνια θαλασσινού νερού, προερχόμενα από το μανιασμένο ξέσπασμα της θάλασσας στις υπόγειες σπηλιές των βράχων, εκτινάσσονται αρκετά μέτρα πάνω από το άνοιγμα των βράχων. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, αλλά υπάρχει και κάποιο ρίσκο γι' αυτόν που θα θελήσει να πλησιάσει.
Στην περιοχή αυτή βρίσκεται και η γνωστή στους ντόπιους "σπηλιά της φώκιας", που η είσοδος σ' αυτή προϋποθέτει να διασχίσεις μέσα στα βράχια κολυμπώντας ένα στενό τούνελ μήκους 10 μέτρων, πλάτους 40 εκατοστών και ύψους 45 εκατοστών από της επιφάνεια του νερού. Το βάθος του νερού μέσα στο τούνελ είναι 6 περίπου μέτρα. Η σπηλιά καλύπτει μια επιφάνεια γύρω στα 180 τετραγωνικά μέτρα, με ανώτερο ύψος τα 3,5 μέτρα. Η επικινδυνότητα του χώρου έχει να κάνει με τις αρπακτικές σμέρνες που φωλιάζουν στις τρύπες των βράχων, καθώς και με ένα είδος μεγάλης νυχτερίδας που ζει εδώ.
Στο τμήμα των βράχων που βρίσκονται πάνω από τη θάλασσα, υπάρχει πλήθος από πολύπλοκες σπηλιές και είναι δυνατό σε κάποιες από αυτές κα αντικρίσει κανείς ( μέχρι το σημείο που μπορεί να διασχίσει ) σκελετούς άγνωστων ζώων που χάθηκαν ή ζούσαν κάποτε σ' αυτές.
Ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό φυσικό θέαμα συμβαίνει κάθε φορά που πνέουν δυνατοί άνεμοι, ανατολικοί και βορειοανατολικοί, "δέρνοντας" μανιασμένα τις ανατολικές ακτές του νησιού της Λέσβου.
Στην περιοχή ανάμεσα στην παραλία του χωριού Θερμή και του χωριού Μιστεγνά, δεξιά του δρόμου ( με κατεύθυνση βόρεια, προς Μιστεγνά) υπάρχει σταδιακή κατακρύμνηση του βραχώδους εδάφους προς τη μεριά της θάλασσας. Η υψομετρική διαφορά του δρόμου από τη θάλασσα είναι περίπου τριάντα μέτρα.
Σε διάφορα σημεία των βράχων υπάρχουν βαθιές τρύπες με άνοιγμα από 40 εκατοστά έως ένα μέτρο, που στο βάθος τους επικοινωνούν με τη θάλασσα. Κάθε φορά που ο άνεμος είναι δυνατός (φθάνει στην περιοχή ακόμα και τα 12 μποφώρ), ορμητικά σιφώνια θαλασσινού νερού, προερχόμενα από το μανιασμένο ξέσπασμα της θάλασσας στις υπόγειες σπηλιές των βράχων, εκτινάσσονται αρκετά μέτρα πάνω από το άνοιγμα των βράχων. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, αλλά υπάρχει και κάποιο ρίσκο γι' αυτόν που θα θελήσει να πλησιάσει.
Στην περιοχή αυτή βρίσκεται και η γνωστή στους ντόπιους "σπηλιά της φώκιας", που η είσοδος σ' αυτή προϋποθέτει να διασχίσεις μέσα στα βράχια κολυμπώντας ένα στενό τούνελ μήκους 10 μέτρων, πλάτους 40 εκατοστών και ύψους 45 εκατοστών από της επιφάνεια του νερού. Το βάθος του νερού μέσα στο τούνελ είναι 6 περίπου μέτρα. Η σπηλιά καλύπτει μια επιφάνεια γύρω στα 180 τετραγωνικά μέτρα, με ανώτερο ύψος τα 3,5 μέτρα. Η επικινδυνότητα του χώρου έχει να κάνει με τις αρπακτικές σμέρνες που φωλιάζουν στις τρύπες των βράχων, καθώς και με ένα είδος μεγάλης νυχτερίδας που ζει εδώ.
Στο τμήμα των βράχων που βρίσκονται πάνω από τη θάλασσα, υπάρχει πλήθος από πολύπλοκες σπηλιές και είναι δυνατό σε κάποιες από αυτές κα αντικρίσει κανείς ( μέχρι το σημείο που μπορεί να διασχίσει ) σκελετούς άγνωστων ζώων που χάθηκαν ή ζούσαν κάποτε σ' αυτές.
Επισκέπτης
Γιατί υπάρχουν περισσότερα ζωικά είδη στους τροπικούς;
Έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες πάνω σε αυτό το ζήτημα. Μία από αυτές λέει ότι το πλήθος των ζωικών ειδών αυξάνει όσο κινούμαστε από τους πόλους προς τις τροπικές ζώνες της Γης γιατί οι θερμές περιοχές αποτελούν ένα σταθερότερο περιβάλλον, στο οποίο τα είδη μπορούν πολύ ευκολότερα να εξελιχθούν και να εξειδικευτούν σε μια αποτελεσματική εκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων. Στις εύκρατες και ψυχρές περιοχές, τα είδη δεν είχαν την ίδια άνεση χρόνου να εξελιχθούν, καθώς αυτές πλήττονταν συχνότερα από παγετωνικές περιόδους και κλιματικές αλλαγές, κάτι που οδήγησε πολλά είδη στον αφανισμό.
Τα ζωικά είδη των εύκρατων περιοχών εκτίθενται επίσης σε μεγάλες εποχιακές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, οι οποίες δημιουργούν ένα ασταθές περιβάλλον, κάτι που, σύμφωνα με ορισμένους βιολόγους, δεν ευνοεί πολλά από αυτά τα είδη. Έρευνες έχουν δείξει, για παράδειγμα, ότι οι εναλλαγές των εποχών συνιστούν ένα μεγάλο εμπόδιο για την εξάπλωση των τροπικών ειδών προς το βορρά ή το νότο.
Η εμφάνιση νέων ειδών στους τροπικούς ευνοείται επίσης από τη μεγάλη ηλιοφάνεια, που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της φωτοσύνθεσης, και συνεπώς της ανάπτυξης της χλωρίδας. Τα ζώα εξασφαλίζουν άφθονη τροφή, καθώς και πρόσβαση σε πολλούς κρίκους των τροφικών αλυσίδων. Όσο πλησιάζουμε προς τους πόλους, αντίθετα, η βλάστηση γίνεται τόσο περιορισμένη, που οι τροφικές αλυσίδες έχουν πολύ λίγα επίπεδα – γεγονός που λειτουργεί ανασταλτικά στη εξέλιξη νέων ειδών.
Έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες πάνω σε αυτό το ζήτημα. Μία από αυτές λέει ότι το πλήθος των ζωικών ειδών αυξάνει όσο κινούμαστε από τους πόλους προς τις τροπικές ζώνες της Γης γιατί οι θερμές περιοχές αποτελούν ένα σταθερότερο περιβάλλον, στο οποίο τα είδη μπορούν πολύ ευκολότερα να εξελιχθούν και να εξειδικευτούν σε μια αποτελεσματική εκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων. Στις εύκρατες και ψυχρές περιοχές, τα είδη δεν είχαν την ίδια άνεση χρόνου να εξελιχθούν, καθώς αυτές πλήττονταν συχνότερα από παγετωνικές περιόδους και κλιματικές αλλαγές, κάτι που οδήγησε πολλά είδη στον αφανισμό.
Τα ζωικά είδη των εύκρατων περιοχών εκτίθενται επίσης σε μεγάλες εποχιακές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, οι οποίες δημιουργούν ένα ασταθές περιβάλλον, κάτι που, σύμφωνα με ορισμένους βιολόγους, δεν ευνοεί πολλά από αυτά τα είδη. Έρευνες έχουν δείξει, για παράδειγμα, ότι οι εναλλαγές των εποχών συνιστούν ένα μεγάλο εμπόδιο για την εξάπλωση των τροπικών ειδών προς το βορρά ή το νότο.
Η εμφάνιση νέων ειδών στους τροπικούς ευνοείται επίσης από τη μεγάλη ηλιοφάνεια, που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της φωτοσύνθεσης, και συνεπώς της ανάπτυξης της χλωρίδας. Τα ζώα εξασφαλίζουν άφθονη τροφή, καθώς και πρόσβαση σε πολλούς κρίκους των τροφικών αλυσίδων. Όσο πλησιάζουμε προς τους πόλους, αντίθετα, η βλάστηση γίνεται τόσο περιορισμένη, που οι τροφικές αλυσίδες έχουν πολύ λίγα επίπεδα – γεγονός που λειτουργεί ανασταλτικά στη εξέλιξη νέων ειδών.
Επισκέπτης
Τι κάνουν τα καβούρια μέσα στις πίννες;
Όταν μαζεύουμε πίννες, βλέπουμε ενίοτε ένα καβούρι μέσα στο όστρακο. Τι δουλειά έχει το καβούρι εκεί μέσα;
Πρόκειται για το μικρό καβούρι Pinnotheres pisum, που ενίοτε βρίσκουμε μέσα στις πίννες. Τα καβούρια αυτά είναι μικρά σαν μπιζέλια, καθώς το κέλυφος του αρσενικού δεν υπερβαίνει τα 8 χιλιοστά και του θηλυκού τα 14 χιλιοστά. Τα δύο φύλα ξεχωρίζουν επίσης από το ότι το αρσενικό έχει σκληρές δαγκάνες και κέλυφος, ενώ το θηλυκό συνήθως έχει μαλακό κέλυφος. Αυτή η διαφορά είναι, πιθανότατα, ο λόγος που το αρσενικό εγκαταλείπει την πίννα του για να ζευγαρώσει με ένα θηλυκό μέσα στη δική του πίννα. Τα μικροσκοπικά αυτά καβούρια έχουν προσαρμοστεί να ζουν μέσα σε μεγάλα οστρακοειδή και είναι πολύ διαδεδομένα –από τις ακτές της Δυτικής Αφρικής μέχρι και τη Σκανδιναβία. Τρέφονται με φυτοπλαγκτόν, που φιλτράρουν τα οστρακοειδή με τα βράγχιά τους.
Παλιότερα οι ζωολόγοι πίστευαν ότι αυτή η συμβίωση δε βλάπτει τα οστρακοειδή, αλλά πρόσφατα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρουσία των καβουριών κάνει ζημιά στα λεπτεπίλεπτα βράγχια των οστρακοειδών και, επιπλέον, ότι τα καβούρια «κλέβουν» τροφή που προορίζεται για τα οστρακοειδή. Γι’ αυτό, τα καβούρια θεωρούνται πλέον παράσιτα των οστρακοειδών.
Όταν μαζεύουμε πίννες, βλέπουμε ενίοτε ένα καβούρι μέσα στο όστρακο. Τι δουλειά έχει το καβούρι εκεί μέσα;
Πρόκειται για το μικρό καβούρι Pinnotheres pisum, που ενίοτε βρίσκουμε μέσα στις πίννες. Τα καβούρια αυτά είναι μικρά σαν μπιζέλια, καθώς το κέλυφος του αρσενικού δεν υπερβαίνει τα 8 χιλιοστά και του θηλυκού τα 14 χιλιοστά. Τα δύο φύλα ξεχωρίζουν επίσης από το ότι το αρσενικό έχει σκληρές δαγκάνες και κέλυφος, ενώ το θηλυκό συνήθως έχει μαλακό κέλυφος. Αυτή η διαφορά είναι, πιθανότατα, ο λόγος που το αρσενικό εγκαταλείπει την πίννα του για να ζευγαρώσει με ένα θηλυκό μέσα στη δική του πίννα. Τα μικροσκοπικά αυτά καβούρια έχουν προσαρμοστεί να ζουν μέσα σε μεγάλα οστρακοειδή και είναι πολύ διαδεδομένα –από τις ακτές της Δυτικής Αφρικής μέχρι και τη Σκανδιναβία. Τρέφονται με φυτοπλαγκτόν, που φιλτράρουν τα οστρακοειδή με τα βράγχιά τους.
Παλιότερα οι ζωολόγοι πίστευαν ότι αυτή η συμβίωση δε βλάπτει τα οστρακοειδή, αλλά πρόσφατα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρουσία των καβουριών κάνει ζημιά στα λεπτεπίλεπτα βράγχια των οστρακοειδών και, επιπλέον, ότι τα καβούρια «κλέβουν» τροφή που προορίζεται για τα οστρακοειδή. Γι’ αυτό, τα καβούρια θεωρούνται πλέον παράσιτα των οστρακοειδών.
Επισκέπτης
Ποιος ανακάλυψε το απόλυτο μηδέν;
Πώς κατέληξε ο Κέλβιν στο συμπέρασμα ότι το απόλυτο μηδέν βρίσκεται στους 273,15 βαθμούς υπό το μηδέν;
Η δόξα για τον προσδιορισμό του απόλυτου μηδενός ανήκει στο Βρετανό φυσικό William Thomson (1824-1907), πιο γνωστό ως λόρδο Kelvin, ο οποίος το 1848 πρότεινε τη θέσπιση μιας απόλυτης θερμοκρασιακής κλίμακας, στην οποία οι 0 βαθμοί ταυτίζονται με το απόλυτο μηδέν και αντιστοιχούν στους -273,15 βαθμούς Κελσίου. Ωστόσο, ήδη από το 1699, ο Γάλλος φυσικός Guillaume Amontons είχε διαπιστώσει μια γραμμική εξάρτηση ανάμεσα στη θερμοκρασία ενός σταθερού όγκου αερίου και την πίεσή του, και τέσσερα χρόνια αργότερα βρέθηκε πολύ κοντά στο συμπέρασμα ότι σε πάρα πολύ χαμηλές θερμοκρασίες η πίεση θα ελαχιστοποιούνταν. Το 1787, ένας άλλος Γάλλος φυσικός, ο Jacques Alexandre Cesar Charles, ανακάλυψε ότι, για συγκεκριμένη ποσότητα αερίου υπό συγκεκριμένη πίεση, ο όγκος του αερίου είναι ανάλογος της θερμοκρασίας του. Έτσι, ο όγκος ενός αερίου μειώνεται κατά 1/273 για κάθε βαθμό που η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 0 βαθμούς Κελσίου, πράγμα που σημαίνει ότι μειώνεται στο ελάχιστο στους -2730C. Ωστόσο, αυτός που διατύπωσε την ορθή ερμηνεία του φαινόμενου ήταν ο λόρδος Kelvin, ο οποίος πίστευε ότι η θερμότητα είναι ένα είδος εσωτερικής κινητικής ενέργειας των ατόμων του αερίου και ότι όσο μειώνεται η θερμοκρασία τόσο επιβραδύνεται και η κίνηση των ατόμων. Γι’ αυτό και το απόλυτο μηδέν μπορεί να περιγραφεί ως μια κατάσταση όπου αυτές οι κινήσεις των ατόμων της ύλης σταματούν – αν και σύμφωνα με τους νόμους της θερμοδυναμικής είναι αδύνατον να φτάσουμε στο απόλυτο μηδέν.
Πώς κατέληξε ο Κέλβιν στο συμπέρασμα ότι το απόλυτο μηδέν βρίσκεται στους 273,15 βαθμούς υπό το μηδέν;
Η δόξα για τον προσδιορισμό του απόλυτου μηδενός ανήκει στο Βρετανό φυσικό William Thomson (1824-1907), πιο γνωστό ως λόρδο Kelvin, ο οποίος το 1848 πρότεινε τη θέσπιση μιας απόλυτης θερμοκρασιακής κλίμακας, στην οποία οι 0 βαθμοί ταυτίζονται με το απόλυτο μηδέν και αντιστοιχούν στους -273,15 βαθμούς Κελσίου. Ωστόσο, ήδη από το 1699, ο Γάλλος φυσικός Guillaume Amontons είχε διαπιστώσει μια γραμμική εξάρτηση ανάμεσα στη θερμοκρασία ενός σταθερού όγκου αερίου και την πίεσή του, και τέσσερα χρόνια αργότερα βρέθηκε πολύ κοντά στο συμπέρασμα ότι σε πάρα πολύ χαμηλές θερμοκρασίες η πίεση θα ελαχιστοποιούνταν. Το 1787, ένας άλλος Γάλλος φυσικός, ο Jacques Alexandre Cesar Charles, ανακάλυψε ότι, για συγκεκριμένη ποσότητα αερίου υπό συγκεκριμένη πίεση, ο όγκος του αερίου είναι ανάλογος της θερμοκρασίας του. Έτσι, ο όγκος ενός αερίου μειώνεται κατά 1/273 για κάθε βαθμό που η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 0 βαθμούς Κελσίου, πράγμα που σημαίνει ότι μειώνεται στο ελάχιστο στους -2730C. Ωστόσο, αυτός που διατύπωσε την ορθή ερμηνεία του φαινόμενου ήταν ο λόρδος Kelvin, ο οποίος πίστευε ότι η θερμότητα είναι ένα είδος εσωτερικής κινητικής ενέργειας των ατόμων του αερίου και ότι όσο μειώνεται η θερμοκρασία τόσο επιβραδύνεται και η κίνηση των ατόμων. Γι’ αυτό και το απόλυτο μηδέν μπορεί να περιγραφεί ως μια κατάσταση όπου αυτές οι κινήσεις των ατόμων της ύλης σταματούν – αν και σύμφωνα με τους νόμους της θερμοδυναμικής είναι αδύνατον να φτάσουμε στο απόλυτο μηδέν.
Επισκέπτης
Πώς σχηματίζονται τα κοραλλιογενή νησιά;
Βαθιά κάτω από τον ασβεστόλιθο των κοραλλιογενών νησιών κρύβεται το μυστικό της προέλευσής τους. Εκεί υπάρχουν ανενεργά ηφαίστεια, βυθισμένα στη θάλασσα εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Όταν ένα θαλάσσιο ηφαίστειο δεν είναι πλέον ενεργό, οι πλαγιές του προσφέρουν μια φιλόξενη περιοχή, που προσκαλεί τα μικρά ζωντανά κοράλλια να εγκατασταθούν μόνιμα και να χτίσουν αποικίες. Με την πάροδο του χρόνου, οι αποικίες των κοραλλιών αναπτύσσονται και δημιουργείται ένας ολόκληρος κοραλλιογενής ύφαλος. Ταυτόχρονα, το νεκρό ηφαίστειο βυθίζεται βαθμιαία κάτω από την επίδραση του βάρους του. Αυτό όμως γίνεται σε πιο αργό ρυθμό από ό,τι τα κοράλλια αναπτύσσονται προς τα επάνω. Στο τέλος, σχηματίζεται ένα «δαχτυλίδι» –η ονομαζόμενη ατόλη– εκεί όπου βρισκόταν το χείλος του κρατήρα, πριν το ηφαίστειο εξαφανιστεί κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού. Στη μέση υπάρχει μια ρηχή λιμνοθάλασσα, που συχνά περιβάλλεται από προσχώσεις άμμου. Αυτές σταθεροποιούνται από διάφορες μορφές χλωρίδας.
Οι κοραλλιογενείς ατόλες συχνά απλώνονται η μια μετά την άλλη, σαν πέρλες σ’ ένα μαργαριταρένιο κολιέ. Αυτό συμβαίνει όταν τα νησιά έχουν σχηματιστεί πάνω μια σειρά από ηφαίστεια, τα οποία δημιουργήθηκαν κατά μήκος μιας ηφαιστειακής γραμμής στον ωκεάνιο φλοιό. Ένα καλό παράδειγμα είναι το νησιωτικό σύμπλεγμα Μαλδίβες, στον Ινδικό ωκεανό, που περιλαμβάνει πάνω από 1.000 κοραλλιογενείς ατόλες. Το ψηλότερο σημείο τους είναι μόλις 2,4 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Βαθιά κάτω από τον ασβεστόλιθο των κοραλλιογενών νησιών κρύβεται το μυστικό της προέλευσής τους. Εκεί υπάρχουν ανενεργά ηφαίστεια, βυθισμένα στη θάλασσα εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Όταν ένα θαλάσσιο ηφαίστειο δεν είναι πλέον ενεργό, οι πλαγιές του προσφέρουν μια φιλόξενη περιοχή, που προσκαλεί τα μικρά ζωντανά κοράλλια να εγκατασταθούν μόνιμα και να χτίσουν αποικίες. Με την πάροδο του χρόνου, οι αποικίες των κοραλλιών αναπτύσσονται και δημιουργείται ένας ολόκληρος κοραλλιογενής ύφαλος. Ταυτόχρονα, το νεκρό ηφαίστειο βυθίζεται βαθμιαία κάτω από την επίδραση του βάρους του. Αυτό όμως γίνεται σε πιο αργό ρυθμό από ό,τι τα κοράλλια αναπτύσσονται προς τα επάνω. Στο τέλος, σχηματίζεται ένα «δαχτυλίδι» –η ονομαζόμενη ατόλη– εκεί όπου βρισκόταν το χείλος του κρατήρα, πριν το ηφαίστειο εξαφανιστεί κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού. Στη μέση υπάρχει μια ρηχή λιμνοθάλασσα, που συχνά περιβάλλεται από προσχώσεις άμμου. Αυτές σταθεροποιούνται από διάφορες μορφές χλωρίδας.
Οι κοραλλιογενείς ατόλες συχνά απλώνονται η μια μετά την άλλη, σαν πέρλες σ’ ένα μαργαριταρένιο κολιέ. Αυτό συμβαίνει όταν τα νησιά έχουν σχηματιστεί πάνω μια σειρά από ηφαίστεια, τα οποία δημιουργήθηκαν κατά μήκος μιας ηφαιστειακής γραμμής στον ωκεάνιο φλοιό. Ένα καλό παράδειγμα είναι το νησιωτικό σύμπλεγμα Μαλδίβες, στον Ινδικό ωκεανό, που περιλαμβάνει πάνω από 1.000 κοραλλιογενείς ατόλες. Το ψηλότερο σημείο τους είναι μόλις 2,4 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Επισκέπτης
Είναι η χειμερινή κολύμβηση υγιεινή συνήθεια;
Όταν ένας χειμερινός κολυμβητής πέφτει στο παγωμένο νερό, στο σώμα του απελευθερώνονται οι λεγόμενες ενδορφίνες, που είναι η μορφίνη του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ενδορφίνες έχουν γενικά αναλγητικές ιδιότητες, που διαρκούν από 2 έως 4 ώρες. Έτσι, οι βουτιές σε πολύ κρύο νερό έχουν θετική επίδραση σε πολλές επώδυνες παθήσεις. Επιπλέον, οι ενδορφίνες έχουν και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες. Έτσι, η χειμερινή κολύμβηση βελτιώνει τη διάθεση και μπορεί να καταστείλει την κατάθλιψη ελαφράς μορφής. Πολλοί χειμερινοί κολυμβητές υποστηρίζουν ότι «το αίμα κυλάει πιο γρήγορα στις φλέβες» μετά από μια βουτιά. Ακριβώς αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα, σύμφωνα με μια έρευνα του ο Φινλανδού γιατρού Kyllikki Kauppinen. Όταν το δέρμα μας έρχεται σε επαφή με το κρύο νερό, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται για να διατηρήσουν τη θερμοκρασία του σώματος, ενώ η πίεση αυξάνεται, για να εμποδίσει το αίμα να παγώσει. Μερικές έρευνες, μάλιστα, υποδεικνύουν ότι τα χειμερινά μπάνια ανακουφίζουν από τις ενοχλήσεις στις αρθρώσεις, όμως αυτό εξακολουθεί να αμφισβητείται στους κύκλους των ειδικών της αρθρίτιδας.
Όταν ένας χειμερινός κολυμβητής πέφτει στο παγωμένο νερό, στο σώμα του απελευθερώνονται οι λεγόμενες ενδορφίνες, που είναι η μορφίνη του ανθρώπινου οργανισμού. Οι ενδορφίνες έχουν γενικά αναλγητικές ιδιότητες, που διαρκούν από 2 έως 4 ώρες. Έτσι, οι βουτιές σε πολύ κρύο νερό έχουν θετική επίδραση σε πολλές επώδυνες παθήσεις. Επιπλέον, οι ενδορφίνες έχουν και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες. Έτσι, η χειμερινή κολύμβηση βελτιώνει τη διάθεση και μπορεί να καταστείλει την κατάθλιψη ελαφράς μορφής. Πολλοί χειμερινοί κολυμβητές υποστηρίζουν ότι «το αίμα κυλάει πιο γρήγορα στις φλέβες» μετά από μια βουτιά. Ακριβώς αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα, σύμφωνα με μια έρευνα του ο Φινλανδού γιατρού Kyllikki Kauppinen. Όταν το δέρμα μας έρχεται σε επαφή με το κρύο νερό, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται για να διατηρήσουν τη θερμοκρασία του σώματος, ενώ η πίεση αυξάνεται, για να εμποδίσει το αίμα να παγώσει. Μερικές έρευνες, μάλιστα, υποδεικνύουν ότι τα χειμερινά μπάνια ανακουφίζουν από τις ενοχλήσεις στις αρθρώσεις, όμως αυτό εξακολουθεί να αμφισβητείται στους κύκλους των ειδικών της αρθρίτιδας.
Επισκέπτης
Πόσα φυτά απαιτούνται για να γίνει ένα λίτρο βενζίνη;
Πόση απολιθωμένη χλωρίδα απαιτείται για να σχηματιστούν καύσιμα; Μπορεί η γη να ανανεώσει τα αποθέματα που καταναλώνουμε;
Ο Αμερικανός ερευνητής Jeff Dukes του Πανεπιστημίου της Γιούτα υπολόγισε πρόσφατα ότι για 1 λίτρο βενζίνης απαιτήθηκαν 23,5 τόνοι προϊστορικής χλωρίδας. Αυτοί αντιστοιχούν στη βλάστηση ενός σιτοβολώνα 16,2 στρεμμάτων, από τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν όλα τα μέρη του φυτών – δηλαδή, στάχυα, φύλλα, ρίζες και μίσχοι. Αυτό σημαίνει ότι τα αποθέματα της γης σε φυτικό υλικό σε καμία περίπτωση δεν προλαβαίνουν να αναδημιουργηθούν. Το 1997, καταναλώσαμε ορυκτά καύσιμα που αντιστοιχούσαν σε όλο το φυτικό υλικό που αναπτύχθηκε εκείνη τη χρονιά σε όλη τη Γη πολλαπλασιασμένο επί 400. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι χρειάζονται πολλά εκατομμύρια χρόνια για μετατραπεί το φυτικό υλικό σε πετρέλαιο στο υπέδαφος.
Πόση απολιθωμένη χλωρίδα απαιτείται για να σχηματιστούν καύσιμα; Μπορεί η γη να ανανεώσει τα αποθέματα που καταναλώνουμε;
Ο Αμερικανός ερευνητής Jeff Dukes του Πανεπιστημίου της Γιούτα υπολόγισε πρόσφατα ότι για 1 λίτρο βενζίνης απαιτήθηκαν 23,5 τόνοι προϊστορικής χλωρίδας. Αυτοί αντιστοιχούν στη βλάστηση ενός σιτοβολώνα 16,2 στρεμμάτων, από τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν όλα τα μέρη του φυτών – δηλαδή, στάχυα, φύλλα, ρίζες και μίσχοι. Αυτό σημαίνει ότι τα αποθέματα της γης σε φυτικό υλικό σε καμία περίπτωση δεν προλαβαίνουν να αναδημιουργηθούν. Το 1997, καταναλώσαμε ορυκτά καύσιμα που αντιστοιχούσαν σε όλο το φυτικό υλικό που αναπτύχθηκε εκείνη τη χρονιά σε όλη τη Γη πολλαπλασιασμένο επί 400. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι χρειάζονται πολλά εκατομμύρια χρόνια για μετατραπεί το φυτικό υλικό σε πετρέλαιο στο υπέδαφος.
Επισκέπτης
Από πού πήρε η λατινική γλώσσα το όνομά της;
Τα λατινικά πήραν το όνομά τους από το Λάτιο (Latium), την περιοχή γύρω από τη Ρώμη. Αργότερα έγιναν η επίσημη γλώσσα ολόκληρης της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αποτελούν τη βάση πολλών σύγχρονων γλωσσών, όπως τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα γαλλικά και τα ρουμάνικα.
Τα λατινικά πήραν το όνομά τους από το Λάτιο (Latium), την περιοχή γύρω από τη Ρώμη. Αργότερα έγιναν η επίσημη γλώσσα ολόκληρης της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αποτελούν τη βάση πολλών σύγχρονων γλωσσών, όπως τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα γαλλικά και τα ρουμάνικα.
Επισκέπτης
Πόσο αντέχουν στις σφαίρες τα αλεξίσφαιρα γιλέκα;
Δεν υπάρχει 100% αδιάτρητο αλεξίσφαιρο γιλέκο. Για παράδειγμα, ένα διατρητικό βλήμα από ένα στρατιωτικό τουφέκι διαμετρήματος 7,62 χιλιοστών μπορεί από κοντινή απόσταση να διαπεράσει «βαμμένο» ατσάλι πάχους αρκετών εκατοστών – οπότε, απέναντι σε ένα τέτοιο όπλο το αλεξίσφαιρο γιλέκο είναι εντελώς άχρηστο. Αντίθετα, ένα ελαφρύ αλεξίσφαιρο γιλέκο μπορεί να σώσει τη ζωή του κατόχου του, αν τον πυροβολήσουν με κυνηγετικό όπλο ή με ένα κοινό πιστόλι. Ένα βαρύτερο αλεξίσφαιρο γιλέκο μπορεί να συγκρατήσει ένα βλήμα τουφεκιού και θραύσματα χειροβομβίδας. Τα σύγχρονα αλεξίσφαιρα γιλέκα πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1960. Σε αντίθεση με τη λογική της μεσαιωνικής πανοπλίας, το βλήμα δεν αναπηδά στην επιφάνεια του γιλέκου, αλλά σφηνώνεται στα πολλά εσωτερικά στρώματα ενός πυκνού πλέγματος. Το πλέγμα αυτό είναι έτσι κατασκευασμένο, ώστε η ενέργεια του βλήματος να διαχέεται σε μια μεγαλύτερη επιφάνεια, για να αποφεύγονται οι βλάβες στο σημείο πρόσκρουσης. Το πιο διαδεδομένο υλικό είναι πλέον το κέβλαρ, το οποίο έχει την ελαστικότητα του βαμβακιού αλλά και πενταπλάσια αντοχή από το ατσάλι. Τον τελευταίο καιρό χρησιμοποιείται και το «βιοατσάλι» (biosteel). Πρόκειται για ένα είδος τεχνητού ιστού αράχνης, και είναι 4 φορές πιο ανθεκτικό από το κέβλαρ. Παλιότερα είχαν γίνει πειράματα με αλυσιδωτές θωρακίσεις διαφόρων ειδών, από κεραμικά υλικά ή μέταλλα. Αυτές αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικές, αλλά περιόριζαν πολύ την κινητικότητα του χρήστη.
Δεν υπάρχει 100% αδιάτρητο αλεξίσφαιρο γιλέκο. Για παράδειγμα, ένα διατρητικό βλήμα από ένα στρατιωτικό τουφέκι διαμετρήματος 7,62 χιλιοστών μπορεί από κοντινή απόσταση να διαπεράσει «βαμμένο» ατσάλι πάχους αρκετών εκατοστών – οπότε, απέναντι σε ένα τέτοιο όπλο το αλεξίσφαιρο γιλέκο είναι εντελώς άχρηστο. Αντίθετα, ένα ελαφρύ αλεξίσφαιρο γιλέκο μπορεί να σώσει τη ζωή του κατόχου του, αν τον πυροβολήσουν με κυνηγετικό όπλο ή με ένα κοινό πιστόλι. Ένα βαρύτερο αλεξίσφαιρο γιλέκο μπορεί να συγκρατήσει ένα βλήμα τουφεκιού και θραύσματα χειροβομβίδας. Τα σύγχρονα αλεξίσφαιρα γιλέκα πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1960. Σε αντίθεση με τη λογική της μεσαιωνικής πανοπλίας, το βλήμα δεν αναπηδά στην επιφάνεια του γιλέκου, αλλά σφηνώνεται στα πολλά εσωτερικά στρώματα ενός πυκνού πλέγματος. Το πλέγμα αυτό είναι έτσι κατασκευασμένο, ώστε η ενέργεια του βλήματος να διαχέεται σε μια μεγαλύτερη επιφάνεια, για να αποφεύγονται οι βλάβες στο σημείο πρόσκρουσης. Το πιο διαδεδομένο υλικό είναι πλέον το κέβλαρ, το οποίο έχει την ελαστικότητα του βαμβακιού αλλά και πενταπλάσια αντοχή από το ατσάλι. Τον τελευταίο καιρό χρησιμοποιείται και το «βιοατσάλι» (biosteel). Πρόκειται για ένα είδος τεχνητού ιστού αράχνης, και είναι 4 φορές πιο ανθεκτικό από το κέβλαρ. Παλιότερα είχαν γίνει πειράματα με αλυσιδωτές θωρακίσεις διαφόρων ειδών, από κεραμικά υλικά ή μέταλλα. Αυτές αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικές, αλλά περιόριζαν πολύ την κινητικότητα του χρήστη.
Άλλα thread (τυχαίες επιλογές)
