Εγείρεται σειρά ερωτημάτων και ενστάσεων
Tου Γιαννη Παπαδογιαννη
Την αποκωδικοποίηση της πρότασης που υπέβαλε η Τράπεζα Πειραιώς, για την απόκτηση της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου αντί 701 εκατ. ευρώ, επιχειρούν κυβέρνηση, αναλυτές αλλά και οι άλλες εμπορικές τράπεζες. Η κίνηση έδωσε μεγάλη ώθηση στην ψυχολογία, ωστόσο τα ερωτήματα για το πόσο εφικτοί είναι οι στόχοι και ποιες οι σκοπιμότητές της πληθαίνουν.
Κεντρικό σημείο προβληματισμού είναι η δυνατότητα μιας ιδιωτικής τράπεζας -η οποία λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών έχει λάβει κρατική βοήθεια, όπως και όλες οι υπόλοιπες- να προχωρήσει σε εξαγορά κρατικών τραπεζών.
Στο πλαίσιο του πακέτου στήριξης, η Τράπεζα Πειραιώς έχει λάβει 370 εκατ. ευρώ με την έκδοση προνομιούχων μετοχών και ρευστότητα συνολικού ύψους 5,9 δισ. ευρώ (έκδοση ειδικών ομολόγων και χρήση των εγγυήσεων του Δημοσίου). Και τώρα λέει ότι έχει 701 εκατ. ρευστό για αγορές.
Από την ΕΚΤ
Επιπλέον 11,75 δισ. ευρώ έχει αντλήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Εν πολλοίς η επιβίωση της Τράπεζας Πειραιώς σήμερα, όπως και όλων των εμπορικών τραπεζών, οφείλεται αποκλειστικά σε κρατικούς πόρους. Ετσι, η Τράπεζα Πειραιώς με τον αέρα της ρευστότητας που της παρέχει το κράτος επιχειρεί να αγοράσει περιουσιακά στοιχεία του.
Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν επίσης το ιδιόμορφο της πρότασης, η οποία έγινε χωρίς σχετική πρόσκληση. Δεν έχει τεθεί θέμα ιδιωτικοποίησης της Αγροτικής ή του Τ.Τ. και οι δύο τράπεζες δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Θεωρούν αυτονόητο ότι αν τεθεί τέτοιο θέμα, θα πρέπει να γίνει με ξεκάθαρη διαδικασία δίνοντας τη δυνατότητα συμμετοχής σε όλους. Προσθέτουν επίσης ότι δεν νοείται να πωληθούν δύο τράπεζες ως πακέτο: κάτι τέτοιο δεν έχει προηγούμενο, αντιβαίνει τους κοινοτικούς κανονισμούς και σε κάθε περίπτωση, αν προχωρήσει ένας συνδυαστικός διαγωνισμός, θα μπορεί να θεωρηθεί φωτογραφικός υπέρ της Πειραιώς που εκδήλωσε ενδιαφέρον και για τις δύο τράπεζες. Αναλυτές αναδεικνύουν ακόμα το ζήτημα των αποτιμήσεων. Σημειώνουν ότι το 2006 η τότε κυβέρνηση είχε εισπράξει περίπου 328 εκατ. ευρώ για την πώληση του 7,18% των μετοχών της Αγροτικής και σήμερα η Πειραιώς προσφέρει 370 εκατ. ευρώ για την απόκτηση του... 77,3% των μετοχών της Αγροτικής!
Από την πλευρά της Τράπεζας Πειραιώς υπογραμμίζουν ότι στη σημερινή συγκυρία υπάρχει ανάγκη για άμεση δράση και την εφαρμογή πολιτικών με φαντασία, που αποδίδουν άμεσα αποτελέσματα, δημιουργούν αναπτυξιακές προοπτικές και μεταδίδουν θετικά μηνύματα στις διεθνείς αγορές. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της αγοράς, σημειώνουν ότι το κρατικό πακέτο στήριξης που έχει δοθεί στις τράπεζες αφορά την τόνωση της ρευστότητας της οικονομίας, προσθέτοντας ότι το σημαντικό είναι ότι η κεφαλαιακή δομή της Τράπεζας Πειραιώς επιτρέπει την υλοποίηση της κίνησης. Υπενθυμίζουν πως το πρόβλημα ρευστότητας δημιουργήθηκε εξαιτίας της κακής δημοσιονομικής κατάστασης και όχι εξαιτίας του τραπεζικού συστήματος. Προσθέτουν ότι δεδομένου πως όλες οι τράπεζες μετέχουν στο πρόγραμμα στήριξης, δεν θα πρέπει, με αυτή τη λογική, να γίνει καμία κίνηση στον τραπεζικό κλάδο. Για το τίμημα υπενθυμίζουν την κακή κεφαλαιακή κατάσταση της ΑΤΕ προσθέτοντας ότι η προσφορά αντιστοιχεί στο 1,2 της καθαρής θέσης των δύο τραπεζών, τίμημα που θεωρούν εύλογο στη σημερινή συγκυρία. Τέλος, υπογραμμίζουν ότι η πρόταση έχει ισχυρή οικονομική λογική και δημιουργεί προστιθέμενη αξία όχι μόνο για τις εμπλεκόμενες τράπεζες αλλά και για το ελληνικό Δημόσιο και την εγχώρια οικονομία.
Συναντήσεις
Στον απόηχο της πρότασης, χθες ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου συναντήθηκε με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργο Προβόπουλο, με τον διοικητή της Αγροτικής Τράπεζας κ. Θεόδωρο Πανταλάκη και τον πρόεδρο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου κ. Κλέωνα Παπαδόπουλο.
Ο υπουργός και ο διοικητής συζήτησαν τις εξελίξεις, τεχνικά θέματα για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν κατά την εξέταση της πρότασης, αλλά και για τα αποτελέσματα των stress tests που θα δημοσιοποιηθούν την ερχόμενη Παρασκευή. Οι κ. Πανταλάκης και Παπαδόπουλος ενημέρωσαν τον υπουργό για την κατάσταση και τις προοπτικές των δύο τραπεζών, εξέφρασαν τη γνώμη τους για την πρόταση και για τη γενικότερη κατάσταση στον τραπεζικό κλάδο. Οπως αναμενόταν, η κίνηση της Πειραιώς έδωσε τροφή για νέες φήμες και σενάρια συγχωνεύσεων στον τραπεζικό κλάδο.