ΤΙ ΕΚΑΝΕ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΑΝΟΣ
Μικρότεροι συντελεστές δόμησης εναντίον των τσιμεντουπόλεων
Σε μια εποχή που κυριαρχούσε η λογική της τσιμεντοποίησης και υπήρχαν περιοχές στην Αθήνα με συντελεστή δόμησης μέχρι και 10 (πολυκατοικίες τέρατα με 10.000 τετραγωνικά μέτρα σε οικόπεδα ενός στρέμματος), ο Στέφανος Μάνος 1978 - 79
είναι ο πρώτος πολιτικός που είχε την τόλμη να καθιερώσει μέγιστο συντελεστή δόμησης (2.4) για τις νέες περιοχές που έμπαιναν στο σχέδιο πόλης.
Ο πρώτος πεζόδρομος στην Ελλάδα
Δημιουργεί, παρά τις αντιδράσεις, τον πρώτο πεζόδρομο στην Ελλάδα, στην οδό Βουκουρεστίου. Στη συνέχεια προχωρεί στην πεζοδρόμηση της Πλάκας. Σήμερα, δεν υπάρχει Δήμος που να μην έχει στο κέντρο του δίκτυο πεζοδρόμων που κάνουν ανθρώπινη τη ζωή στην πόλη. Κι όλα άρχισαν από την οδό Βουκουρεστίου.
Μεταφορά συντελεστή δόμησης για να σωθούν τα διατηρητέα
Μέχρι το 1979, πολλοί ιδιοκτήτες παλιών σπιτιών τα γκρέμιζαν μόλις υποπτευόταν ότι η διοίκηση επρόκειτο να τα κηρύξει διατηρητέα ή έβαζαν ρουσφέτι για να την σταματήσουν. Με την καθιέρωση της καινοτομίας της μεταφοράς συντελεστή δόμησης με το νόμο 880 / 79 του Στέφανου Μάνου, προστατεύτηκαν τα παλιά κτήρια, ενώ ταυτόχρονα μπόρεσαν οι ιδιοκτήτες να αξιοποιήσουν την περιουσία τους. Έτσι χιλιάδες ιστορικά κτήρια διασώθηκαν, καθώς η διοίκηση άρχισε με την παρότρυνση των ιδιοκτητών να τα χαρακτηρίζει διατηρητέα. Σήμερα 7.000 περίπου ιστορικά κτήρια που ομορφαίνουν τις πόλεις μας, έχουν διασωθεί από την καταστροφική μανία της τσιμεντοποίησης.
Οι πρώτοι παιδότοποι στην Ελλάδα
Ο Στέφανος Μάνος βάζει τη λέξη παιδότοπος στο λεξιλόγιo. Σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση δημιουργούνται 186 παιδότοποι στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας και τριπλασιάζεται ο μέχρι τότε διαθέσιμος χώρος για το παιχνίδι των παιδιών.
Επτά αντίπαλες πόλεις γιατί Ελλάδα, δεν είναι μόνο η Αθήνα
Ξεκινά το πρόγραμμα διοικητικής αποκέντρωσης με την εκπόνηση μελετών για τη δημιουργία 7 αντιπάλων της Αθήνας πολεοδομικών συγκροτημάτων (Θεσσαλονίκη, Βόλος Λάρισα, Πάτρα, Ηράκλειο, Γιάννενα, Καβάλα, Πτολεμαϊδα Κοζάνη), τα οποία με τη βοήθεια έργων υποδομής και κινήτρων για την εγκατάσταση πληθυσμού και δραστηριοτήτων, θα προσέλκυαν πληθυσμό που κατευθυνόταν ως τότε στην υδροκέφαλη Αθήνα. Η προσπάθεια εγκαταλείπεται στη μέση από τους διαδόχους του.
Ξεκινά η προστασία των παραδοσιακών οικισμών
Με νόμο του Στέφανου Μάνου ξεκινά η προστασία των παραδοσιακών οικισμών και ορίζει ο ίδιος τους πρώτους 400 (στα Ζαγόρια, στο Πήλιο, στις Κυκλάδες, κ.α.). Στα επόμενα είκοσι χρόνια, χαρακτηρίστηκαν και προστατεύτηκαν 700 περίπου οικισμοί σε όλη την Ελλάδα.
Γκαράζ σε όλα τα νέα κτήρια
Με το νόμο 960 / 79, καθιερώνει την υποχρεωτική κατασκευή θέσεων στάθμευσης σε όλα τα νέα κτήρια. Μέτρο που αν είχε εφαρμοστεί από τους προκατόχους και τους διαδόχους του, θα έσωζε τις μεγάλες πόλεις από την κυκλοφοριακή ασφυξία.
Η πρωτεύουσα αποκτά ρυθμιστικό σχέδιο
Μετά από εξαντλητικό διάλογο μελέτες, ο Στέφανος Μάνος εκδίδει απόφαση που καθορίζει το ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας μέχρι το 2000, στο οποίο το ελληνικό κράτος δεσμεύεται για πρώτη φορά να κατασκευάσει το μετρό της Αθήνας, το αεροδρόμιο στα Σπάτα και την Αττική Οδό.
Νέος οικιστικός νόμος για ανθρώπινες πόλεις
Με το νόμο 947 / 79, ο Στέφανος Μάνος αλλάζει την οικιστική νομοθεσία, που ίσχυε από τη δεκαετία του 20. Καθιερώνει τις εισφορές σε γη και χρήμα των ιδιοκτητών των περιοχών που μπαίνουν στο σχέδιο, έτσι ώστε οι πόλεις μας να έχουν κοινόχρηστους χώρους (πλατείες, πάρκα, σχολεία, κ.λπ.) και δίκτυα υποδομής (ύδρευση, αποχέτευση, κ.λπ.). Ο νόμος, όπως και οι ρυθμίσεις για τη μείωση του συντελεστή δόμησης και τις υποχρεωτικές θέσεις στάθμευσης στα γκαράζ, συναντά τεράστιες αντιδράσεις, αφού όπως συνήθως συμβαίνει στη χώρα μας, ελάχιστοι κοιτούν το γενικό όφελος που προκύπτει για το σύνολο από ένα σωστό μέτρο, όταν θίγονται τα δικά τους προσωπικά συμφέροντα.
Η Ελλάδα αποκτά Υπουργείο για το Περιβάλλον και τη Χωροταξία (Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.)». Με εισήγηση του Στέφανου Μάνου, δημιουργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, Υπουργείο για το Περιβάλλον και ο ίδιος ορκίζεται πρώτος Υπουργός Περιβάλλοντος.
Αυστηροί περιβαλλοντικοί κανονισμοί για τη βιομηχανία
Το 1980 καθιερώνει αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς στη βιομηχανία. Κλείνει το ρυπογόνο σταθμό της ΔΕΗ στο Κερατσίνι και απομακρύνει το Γκάζι από το κέντρο της Αθήνας. Επίσης με Προεδρικό Διάταγμα, απαγορεύει την ίδρυση νέων μεγάλων βιομηχανιών στην Αττική, έτσι ώστε να σταματήσει η επιβάρυνση της ποιότητας ζωής στο λεκανοπέδιο και να διευκολυνθεί η ανάπτυξη της περιφέρειας.
Πρώτη φορά λήζινγκ στην υπηρεσία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων
Το 1981 καταθέτει νομοσχέδιο, με το οποίο προβλέπεται για πρώτη φορά η καθιέρωση του λήζινγκ (χρηματοδοτική μίσθωση), με στόχο τη διευκόλυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το νομοσχέδιο δεν προλαβαίνει να ψηφιστεί. Η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. τελικά το ψηφίζει, σχεδόν χωρίς μεταβολές, το 1988, με επτά χρόνια καθυστέρηση.
Ο πρωτοπόρος των ιδιωτικοποιήσεων
Σε μια εποχή που είναι της μόδας ο τρίτος δρόμος και οι κρατικοποιήσεις, ο Στέφανος Μάνος είναι από τους πρώτους Έλληνες πολιτικούς που παίρνει επίσημα θέση υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων. Για τη θέση αυτή, υφίσταται δριμύτατη κριτική από το ιδιο του το κόμμα, το οποίο τελικά τον διαγράφει προσωρινά το 1983. Ένα χρόνο μετά, οι θέσεις αυτές γίνονται πρόγραμμα της Ν.Δ. Το 1985 επανεκλέγεται βουλευτής.
Αγώνας για ελεύθερη ραδιοφωνία
Τον Ιούλιο του 1986 ζητά επίσημα στη Βουλή, να καταργηθεί το κρατικό μονοπώλιο στη ραδιοφωνία και προτείνει κανόνες για τη λειτουργία της ελεύθερης ραδιοφωνίας, δέκα μήνες πριν την ίδρυση του 9,84.
Πρωτοπόρος για τη μείωση των φόρων
Με δηλώσεις, άρθρα και τροπολογίες, αγωνίζεται για τη μείωση των υπερβολικά μεγάλων φορολογικών συντελεστών στο Φ.Π.Α., τα αυτοκίνητα και στο φόρο εισοδήματος. Προτάσεις που υιοθετούνται όλες μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία
Με δική του πρόταση και μετά από 5 τροπολογίες στη Βουλή, η κυβέρνηση καθιερώνει την ταινία που προειδοποιεί τους καταναλωτές προϊόντων καπνού: Το Υπουργείο Υγείας προειδοποιεί: ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ .
Αυτοχρηματοδότηση για τα μεγάλα έργα
Ο Στέφανος Μάνος αναλαμβάνει Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (1990 – 91) και λίγες εβδομάδες αργότερα, αποφασίζει ότι τα μεγάλα (αεροδρόμιο Σπάτων, Αττική Οδός, γέφυρα Ρίου – Αντίρριου) θα προχωρήσουν με αυτοχρηματοδότηση. Θεσμός που δεν είχε χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα μεταπολεμικά και με τον οποίο τελικά προχώρησε η κατασκευή των τριών αυτών μεγάλων έργων.
Υπογραφή της σύμβασης του Μετρό της Αθήνας
Μετά από εννέα μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων, ο Στέφανος Μάνος υπογράφει τη σύμβαση του μετρό της Αθήνας, το οποίο επιτέλους ξεκινά. Το τι σημαίνει αυτό, το συνειδητοποιεί κανείς αν σκεφτεί, ότι ο διαγωνισμός για το μετρό της Θεσσαλονίκης (έργο μικρότερο και ευκολότερο) έχει τελειώσει από το 1994 και η κατασκευή του μόλις ξεκίνησε.
Απόσυρση
Ο Στέφανος Μάνος καθιερώνει την απόσυρση. Εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες αποκτούν φθηνότερα καθαρά αυτοκίνητα, ενώ αποσύρονται από την κυκλοφορία 332.453 παλιά ρυπογόνα οχήματα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αθήνα μειώνεται και γλιτώνουν από τον κίνδυνο του νέφους οι άλλες μεγάλες πόλεις.
Λεωφορειόδρομοι
Καθιερώνει τους λεωφορειόδρομους και ξεκινά την εφαρμογή τους. Απόφαση που αναβαθμίζει τα μέσα μαζικής μεταφοράς και ωφελεί τους περισσότερους αδύνατους οικονομικά πολίτες, οι οποίοι κατά κανόνα τα χρησιμοποιούν.
Υπουργός Εθνικής Οικονομίας
Στις αρχές του 1992, ο Στέφανος Μάνος ορκίζεται Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και μέσα σε δύο εβδομάδες ολοκληρώνει την αποκρατικοποίηση της ΑΓΕΤ. Στη συνέχεια αναλαμβάνει και το Υπουργείο Οικονομικών.
Για πρώτη φορά πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό
Με τη λήψη μέτρων που είχαν σημαντικό πολιτικό κόστος, επιτυγχάνει στον προϋπολογισμό του 1992, το πρώτο πρωτογενές πλεόνασμα της τελευταίας (τουλάχιστον) εικοσαετίας και η Ελλάδα ξεκινά το μακρύ και δύσκολο δρόμο για την ένταξή της στην Ο.Ν.Ε.
Πέφτει ο πληθωρισμός
Μπαίνουν οι βάσεις για να πέσει ο πληθωρισμός, ο οποίος από 23% το 1990, πέφτει στο 12% τον Οκτώβριο του 1993 και στο 10% μερικούς μήνες αργότερα.
Απελευθερώνεται η κίνηση κεφαλαίων και το ωράριο των καταστημάτων
Ο Στέφανος Μάνος καταργεί τους ελέγχους τιμών και τις αναχρονιστικές αγορανομικές διατάξεις που ίσχυαν από τον καιρό της κατοχής και απελευθερώνει το ωράριο των καταστημάτων, το τραπεζικό σύστημα και την κίνηση των κεφαλαίων. Αντίθετα με ότι προέβλεπαν οι Κασσάνδρες, τα μέτρα μειώνουν τις τιμές, ενισχύουν τη δραχμή και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη!
Ξεκινά ο αγώνας κατά της φοροδιαφυγής με ενημερωτική εκστρατεία, αλλά και μαζική χρησιμοποίηση της μηχανοργάνωσης. Για πρώτη φορά γίνονται διασταυρώσεις φορολογικών δηλώσεων με τις εισπράξεις από πιστωτικές κάρτες και αποκαλύπτονται χιλιάδες μεγάλοι φοροφυγάδες. Ταυτόχρονα καθιερώνονται μέτρα για τη διευκόλυνση του πολίτη, όπως ήταν τα σήματα πληρωμής των τελών κυκλοφορίας.
Η άσπρη τρύπα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης
Προχωρεί η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 1992, για να διασωθεί το ασφαλιστικό σύστημα και να περιοριστούν τα ρουσφετολογικά προνόμια των ισχυρών συντεχνιών. Η μεταρρύθμιση υλοποιείται παρά τη λυσσαλέα αντίδραση της τότε αντιπολίτευσης και δημιουργεί πλεόνασμα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, το οποίο η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. που ακολούθησε, ανακαλύπτει και ονομάζει άσπρη τρύπα του προϋπολογισμού.
Καταργείται το μονοπώλιο της ΔΕΗ
Ο Στέφανος Μάνος καταργεί το μονοπώλιο της ΔΕΗ στην παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος, για να προσελκύσει ιδιώτες που θα ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ προσφέροντας στον καταναλωτή φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα. Ο κ. Σημίτης επαναφέρει το μονοπώλιο το 1994 και στη συνέχεια ανακοινώνει ότι θα το ξανακαταργήσει για να συμμορφωθεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Κινητή τηλεφωνία
Συμμετέχει στην οργάνωση του διαγωνισμού για την ανάπτυξη από ιδιώτες της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα και υπογράφει ο ίδιος τις άδειες που δίδονται στους πλειοδότες, από τις οποίες το δημόσιο εισέπραξε 60 δισ. δρχ., δημιουργήθηκαν 17.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ προχώρησε ταυτόχρονα η μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση που έγινε στην Ελλάδα την τελευταία εικοσαετία.
Μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις
Αρχίζοντας από την ΑΓΕΤ, όπου με την επιτυχημένη διαπραγμάτευσή του ανάγκασε τους αγοραστές που είχαν πλειοδοτήσει να αυξήσουν την προσφορά τους κατά 17 δισ. δρχ., ο Στέφανος Μάνος προωθεί τις ιδιωτικοποιήσεις. Αποκορύφωμα η ιδιωτικοποίηση του 49% του ΟΤΕ, που προκαλεί τεράστιες αντιδράσεις των θιγομένων συντεχνιακών και άλλων συμφερόντων. Έξι χρόνια αργότερα, ο κ. Σημίτης, ο οποίος το Σεπτέμβριο του 1993 κατέθεσε πρόταση νόμου στη Βουλή για να είναι ο ΟΤΕ 100% κρατικός και να έχει μία μόνο μετοχή, προχωρά τελικά στην πώληση του 49% του ΟΤΕ σε ιδιώτες. Η Ελλάδα όμως έχασε την έγκαιρη είσοδό της στην ΟΝΕ και οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι στον ΟΤΕ, το 4% των μετοχών που το σχέδιο Μάνου προέβλεπε να τους δοθεί δωρεάν.
Η Νέα Δημοκρατία διαγράφει το Στέφανο Μάνο
Στις αρχές του 1998, η Νέα Δημοκρατία διαγράφει οριστικά από τις τάξεις της το Στέφανο Μάνο γιατί επιμένει ότι δεν μπορούμε να μην υποστηρίζουμε το σωστό, επειδή το υποστηρίζει το αντίπαλο κόμμα.