Επειδή δεν θέλω να γράφω τι λέει η κυβέρνηση και το κόμμα
Να τι λέει η Ένωση συγκοινωνιολόγων το 2021
1/12
Οι Θέσεις του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων για τις
Σιδηροδρομικές Μεταφορές
Αθήνα, Μάρτιος 2021
1 ΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ
Η σιδηροδρομική υποδομή στην Ελλάδα είναι 2.752 χλμ.
1
εκ των οποίων τα 1.816 χλμ. ανήκουν στο
Κεντρικό Διευρωπαϊκό Δίκτυο και κατατάσσει τη χώρα στην 19η
θέση της Ε.Ε.-28. Από τη συνολική
υποδομή λιγότερο από το 1/3 είναι ηλεκτροδοτούμενη κατατάσσοντας τη χώρα στην 21η
θέση της
σχετικής κατάταξης στην Ε.Ε.-282
. Το 2019 το επιβατικό έργο των σιδηροδρομικών μεταφορών ήταν
1.252 εκατομμύρια επιβατoχιλιόμετρα και το εμπορικό έργο 491 εκατομμύρια τόνοι με σημαντική
αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Όσον αφορά στην υφιστάμενη κατάσταση, από το 1986 μέχρι και σήμερα υπάρχει σημαντική ανάπτυξη
του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, με την ολοκλήρωση του μεγαλύτερου τμήματος του
σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π (Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη, Ειδομένη, Προμαχώνας) και σημαντικού
τμήματος των κλάδων του. Παράλληλα, έχουν εκσυγχρονιστεί και βελτιωθεί οι υπηρεσίες του
συστήματος μεταφορών με εφαρμογή σύγχρονων σιδηροδρομικών συστημάτων έλξης και διαχείρισης
της κυκλοφορίας με την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας του σιδηροδρομικού ΠΑΘΕ/Π και τη σταδιακή
προσαρμογή του στο σύστημα διαχείρισης σιδηροδρομικής κυκλοφορίας ERTMS κατά μήκος του
σιδηροδρομικού άξονα, ενώ σταδιακά βελτιώνεται η προσβασιμότητα των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες
(ΑμΕΑ) σε επιβατικούς σταθμούς του υπεραστικού και μητροπολιτικού σιδηροδρόμου.
Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, μέχρι το 2023 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η νέα διπλή
σιδηροδρομική γραμμή υψηλών ταχυτήτων στο τμήμα Αθήνα (ΣΚΑ) - Θεσσαλονίκη, μήκους 476 χλμ., με
ηλεκτροκίνηση, και αναβαθμισμένα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης (ETCS – ERTMS), με
εξαίρεση το υποτμήμα ΣΚΑ-Οινόη μήκους 52 χλμ. Στη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα (ΣΚΑ) – Πάτρα, στο
ίδιο χρονικό διάστημα, αναμένεται να έχουν επίσης ολοκληρωθεί:
a. Στο τμήμα Αθήνα (ΣΚΑ) - Κιάτο (101 χλμ.) η κατασκευή νέας διπλής σιδηροδρομικής
γραμμής με ηλεκτροκίνηση και σηματοδότηση.
b. Στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη (71 χλμ.): η κατασκευή της νέας διπλής σιδηροδρομικής
γραμμής (ΝΔΣΓ) με σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση και ETCS, ενώ θα είναι σε εξέλιξη οι
εργασίες ηλεκτροκίνησης και ραδιοκάλυψης (GSM-R).
c. Στο τμήμα Ροδοδάφνη - Ρίο (27,5 χλμ.) η κατασκευή της υποδομής νέας διπλής
σιδηροδρομικής γραμμής (ΝΔΣΓ) και θα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες επιδομής,
σηματοδότησης, ETCS, ηλεκτροκίνησης και ραδιοκάλυψης (GSM-R).
κυκλοφορία στον κλάδο Θεσσαλονίκη - Ειδομένη, μήκους 77 χλμ. θα διεξάγεται επί μονής
σιδηροδρομικής γραμμής με ηλεκτροκίνηση και θα ξεκινήσουν οι εργασίες σηματοδότησης,
τηλεδιοίκησης και ETCS, καθώς και η εγκατάσταση ραδιοκάλυψης (GSM-R). Στον κλάδο Πειραιάς - Αθήνα
(ΣΚΑ), μήκους 16 χλμ., η κυκλοφορία ήδη διεξάγεται επί διπλής σιδηροδρομικής γραμμής με
ηλεκτροκίνηση (από ΣΣ Αθηνών έως ΣΚΑ 4πλος διάδρομος με υπογειοποίηση της γραμμής στο ύψος
Σεπολίων και σύνδεσή της με το Μετρό στο ΣΣ Αθηνών), ενώ έχουν δρομολογηθεί οι εργασίες ERTMS.
Όσον αφορά στους Περιφερειακούς κλάδους του σιδηροδρομικού άξονα: Κανονικοποιείται και
εξηλεκτρίζεται η υφιστάμενη μετρική γραμμή Ισθμού – Λουτρακίου, η οποία θα συνδεθεί με την
υπάρχουσα γραμμή του Προαστιακού Σιδηροδρόμου στον Ισθμό (ολοκλήρωση έως 2023). Ο κλάδος
Παλαιοφάρσαλος - Καλαμπάκα, μήκους 81 χλμ., θα εξυπηρετείται από μονή σιδηροδρομική γραμμή, με
ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση και ραδιοκάλυψη. Ο κλάδος Λάρισα - Βόλος, μήκους 61
χλμ., θα εξυπηρετείται από μονή σιδηροδρομική γραμμή, με ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση,
τηλεδιοίκηση και ραδιοκάλυψη και το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί κατά την περίοδο 2021-2027.
Στο τμήμα Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας πρόκειται να γίνει αναβάθμιση της υποδομής και
επιδομής σε εντοπισμένα τμήματα της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής και να εγκατασταθεί
σύστημα ηλεκτροκίνησης στο σύνολο του τμήματος Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, μήκους 143 χλμ. με
ολοκλήρωση εντός της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.
Ωστόσο, παρ’ όλες τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει με σημαντικά κονδύλια της ΕΕ τα οποία
υπερβαίνουν τα 3 δις ευρώ την τελευταία 20ετία, το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας παρουσιάζει
ακόμη αρκετές ελλείψεις οι οποίες οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις σημαντικές καθυστερήσεις σε όλα
τα στάδια υλοποίησης των έργων, από αυτό του σχεδιασμού, στη μελέτη και στη συνέχεια στην
κατασκευή/υλοποίηση (συμπεριλαμβανομένων των εξαιρετικά χρονοβόρων διαγωνιστικών
διαδικασιών), ενώ παράλληλα παρατηρούνται σημαντικές υπερβάσεις του αρχικώς εκτιμώμενου
κόστους, καθυστερώντας περαιτέρω την ολοκλήρωση των έργων.
1
Eurostat (2020)
Database - Eurostat
2
Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών της Ελλάδας, Τελική Έκθεση, Ιούνιος 2019
