Να σου λύσω την απορία. Ο αρχή στον Μαρξισμό είναι τα προϊόντα να παράγονται με αξία χρήσης και όχι κέρδους. Το πλάνο του είναι η δημοκρατική διαμοίραση του πλεονάσματος. Άλλο planned economy και άλλο command economy. Το εργοστάσιο που περιγράφεις εσύ είναι το μονοπωλιακό εργοστάσιο. Για αυτό εξάλλου περιγράφηκε η ΕΣΣΔ και ως κρατικός μονοπωλιακός καπιταλισμός. Ο Μαρξ ήταν αναρχο-κομμουνιστής και όχι κρατιστής σοσιαλιστής. Αυτό πρέπει να μην το ξεχνάμε. Δεν έδωσε σαφείς γραμμές για το ενδιάμεσο σοσιαλοκρατικό στάδιο. Είχε φιξαρισμένο το βλέμμα στην κοινωνία της ελεύθερης διαμοιβής. Δεν είναι χρηστική φιλοσοφία στον πυρήνα αλλά ελευθεριακή.
Άρα λοιπόν ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ πως τα προϊόντα παράγονται με αξία χρήσης και όχι κέρδους. Δεν μπορείς να αποκλίνεις από αυτό.
Κάποιος καθορίζει τον μισθό σου, ή το πόσο από αυτό το προϊόν θα πάρεις ή όχι. Δεν μπορείς να πάρεις παραπάνω ακόμα και αν βρεις 4 τόνους χρυσό στον δρόμο σου.
Δεν γίνεται χωρίς σχεδίαση αυτό. Αν δεν το είπε ο Μαρξ (δεν ξέρω έχω διαβάσει μόνο τις κριτικές στην υπεραξία για Smith) δεν σημαίνει πως δεν εννοείται!
Αν θέλεις να υποθέτουμε πως βρίσκεις τον Μάρξ και τον ρωτάς: Αν ένα εργοστάσιο παράγει κάτι που κανείς πλέον δεν θέλει, τι θα γίνει με τους εργάτες; Θα πεθάνουν; Θα πρέπει να κάνουμε κάτι για αυτό.
Τι θα σου απαντήσει; Θα σου πει πως δεν τον ενδιαφέρει και ας πεθάνουν; Μην ξεχνάμε πως ήταν καθαρά utilitarian.
Δεν ξέρω αν έχεις διαβάσει ή αν έχεις μιλήσει με κάποιον, αλλά Μαρξισμός χωρίς καθαρά Κεντρική Σχεδίαση δεν μπορεί να υπάρξει θεωρητικά. Αυτό λοιπόν έλεγα πριν πως
ενώ ο Μαρξισμός σημαίνει οδηγίες χρήσης και μπορεί να εφαρμοστεί, ο καπιταλισμός δεν έχει οδηγίες, είναι απλά η ελευθερία να κάνεις ότι γουστάρεις στην παραγωγή και στην κατανάλωση.
Καταλαβαίνεις τον καπιταλισμό με βάση τον φυσικό νόμο και τα ατομικά δικαιώματα πηγαίνοντας τον Λοκ στα άκρα.
Ξεκαθάρισα από την αρχή πως επιχειρηματολογώ ηθικά. Αν θέλεις μπορώ να επιχειρηματολογήσω και σαν τους Milton/David Friedman που ακολουθούν μια μίξη ηθικής και λειτουργικότητας.
Γιατί η δική σου προσέγγιση του καπιταλισμού να είναι σωστή ενώ η δική μου λάθος (utility vs morality);
Όμως ο καπιταλισμός δεν είναι αυτό. Λάθος εργαλεία. Ο καπιταλισμός είναι χρηστικός σαν του Φρίντμαν. Δεν έχει ηθική βάση.
Εντάξει τώρα αυτό που λες είναι εντελώς αυθαίρετο, είναι δική σου άποψη και δεν ακολουθεί την ιστορία. Ίσα ίσα ο καπιταλισμός έχει εντελώς ηθική βάση παρά χρηστική. Ο φιλελευθερισμός από εκεί ξεκίνησε, πρώτα ελευθερία θρησκείας και τα άλλα ακολούθησαν. Ο καπιταλισμός, σαν οικονομική έκφανση του φιλελευθερισμού έχει τις πιο στέρεες ηθικές βάσεις από οποιοδήποτε άλλο σύστημα, ακριβώς επειδή θεωρεί την ηθική του ατόμου, σημαντικότερη από της κοινωνίας (απαίσια λέξη!).
Για αυτό πάει με καθεστώτα όλα σαν κόκα κόλα. Για αυτό είναι και μονοπωλιακός και αγοραίος και ότι τον παίρνει αναλόγως.
(Η coca cola δεν πάει με γλυκά
). Αν είναι μονοπωλιακός τότε κάποιος επιβάλει το μονοπώλιο, οπότε χάνεται η ελευθερία της επιλογής (σαν φυσικό δικαίωμα) οπότε δεν είναι παιδί του φιλελεύθερου καπιταλισμό. Αυτό όμως συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό στις Δυτικές χώρες.
Άσχετα αν άνθρωποι σαν τον Σμιθ που ήταν ηθικός φιλόσοφος προσπάθησαν να τον εξανθρωπίσουν.
Όταν ζούσε ο Smith δεν υπήρχε φιλελεύθερος καπιταλισμός, υπήρχε Μερκαντιλισμός. Αυτό που έκανε ο Smith ήταν να δώσει το ανθρώπινο πολιτικό σύστημα που λέγεται καπιταλισμός στον κόσμο για εξέταση. Ο Μερκαντιλισμός και ο μονοπωλιακός καπιταλισμός υπήρχαν περίπου από το 1400 στην Ευρώπη και δεν ήταν ποτέ ανθρώπινος (προτείνω το Capitalism and Material Life, 1400-1800, Fernand Braudel).
Αυτό δεν πέτυχε ποτέ. Τον ενδιαφέρει μόνο η ανάπτυξη με κάθε μέσο σε κάθε τόπο για το μέγιστο κέρδος όσο το δυνατόν πιο λίγων. Το κράτος το θέλει υποχείριο για να του το εγγυάται αυτό. Αυτό το βλέπουμε 300 χρόνια τώρα και δεν αλλάζει.
Οι άνθρωποι θέλουν ανάπτυξη και ο καπιταλισμός τους δίνει το δικαίωμα να το κάνουν. Αφού αυτό θέλουν, γιατί είναι κακό;
Λογικό λάθος: Το κράτος μπορεί να υπάρχει χωρίς καπιταλισμό, ο καπιταλισμός μπορεί να υπάρχει χωρίς κράτος, γιατί λοιπόν τα συνδέεις αναγκαστικά;
Ακόμα και έτσι όμως, αυτά τα τελευταία 300 χρόνια η ανθρώπινη ζωή έχει ανέβει κάπου 8000 φορές καλύτερα από παλαιότερα, άρα και αυτό μην το αντιμετωπίζεις με τόση αντιπάθεια.
Πότε θα προτιμούσες να ζεις; Το 1380 στην Νορμανδία ή το 1900 στην Νορμανδία; Ο καπιταλισμός έδωσε την τρομακτική παραγωγή για να γίνει η ζωή τόσο δραματικά καλύτερη (great divergence).
Αυτό που θες εσύ δεν είναι καπιταλισμός, στην ουσία σοσιαλισμός είναι.
! Διαφωνώ όσο δεν μπορείς να φανταστείς. Για να γράφεις κάτι τέτοιο νομίζω πως δεν διαβάζεις τι γράφω. Ελπίζω να μην ισχύει.
Απλά δεν χρησιμοποιείς την εργασιακή θεωρία της αξίας παρά την προσφορά ζήτηση και την σχετική αξία των νεοκλασικών οικονομικών για να αποφύγεις δίκαιη φτώχεια να επιτύχεις δίκαιο πλούτο. Έτσι χάνεις την ορατότητα του καπιταλισμού ως μέσου αναδιανομής μόνο προς τα πάνω και όχι απελευθέρωσης.
Δεν με ενδιαφέρει η αναδιανομή πλούτου. Δεν αναγνωρίζω δίκαιη και άδικη φτώχεια. Αντίθετα αναγνωρίζω άδικο πλουτισμού, μέσω κλοπής. Δεν θέλω να υπάρχει σύστημα αναδιανομής.
Το έχω πει 10 φορές: Δεν με ενδιαφέρει η utilitarian πλευρά του καπιταλισμού (αν και μπορώ να επιχειρηματολογήσω με αυτήν). Με ενδιαφέρει η ΗΘΙΚΗ του πλευρά.
Το κέρδος οδηγεί στην ισχύ και η ισχύς στην εξουσία. Πλούσιος και δίκαιος δεν παίζει. Δεν γίνεται και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος.
Πιστεύεις δυστυχώς πως οι συναλλαγές είναι zero sum game. Κάνεις λάθος. Ο πλούτος αυξάνεται. Τι είχε η ανθρωπότητα το 900 μ.Χ. και τι έχει τώρα; Η σκέψη σου οδηγεί στον Λουδιτισμό.
Όταν αρκετά ισχυρός θα φας τις ελευθερίες των άλλων στον ίσο ανταγωνισμό είτε χρησιμοποιώντας πολιτεία είτε αγοραίες υπηρεσίες. Με τις δεύτερες ακόμα πιο ασύδοτα. Για αυτό είναι λάθος η έννοια αναρχο-καπιταλισμός γιατί κρύβει δύο αντίθετα πράγματα.
Αυτό είναι μια δική σου εικασία. Οι αγοραίες υπηρεσίες είναι ασύδοτες, ίσως, αλλά ηθικές επειδή είναι εθελοντικές. Δεν βλέπω την ασυδοσία σαν ηθικό παράπτωμα. Αν κάποιος είναι ασύδοτος έχει το ηθικό δικαίωμα να είναι και καλά κάνει και το εξασκεί και πρέπει να υπερασπιστούμε το δικαίωμα του να το πράττει.
Αναρχία και καπιταλισμός δεν είναι αντίθετα. Είναι εθελοντισμός χωρίς βία.
