Το σεξ του κόσμου σε 80 ημέρες

[iuakoya]

Ένας Βυζαντινός οίκος ανοχής ήρθε πρόσφατα στο φως κατά τη διάρκεια ανασκαφών που διεξάγονταν στην Bet She 'an, την αρχαία Σκυθόπολη, πρωτεύουσα της Πρώτης Παλαιστίνης. Οι θάλαμοι μιμούνταν τα κελιά του lupanarium της Πομπηίας, το οποίο αποτελούνταν από ισόγεια δωμάτια, το καθένα εξοπλισμένο με ένα πέτρινο κρεβάτι και μια μαξιλάρα. Μια εξωτερική σκάλα παρείχε πρόσβαση στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου στο οποίο άνοιγαν άλλα πέντε ευρύχωρα δωμάτια. Στην Bet She ‘an, οι πίσω πόρτες μερικών δωματίων στο ισόγειο επέτρεπαν στους πελάτες που ήθελαν να παραμείνουν ανώνυμοι να εισέλθουν σε μια κατοικία λαγνείας χωρίς να είναι ορατοί από την κύρια οδό και έτσι να ικανοποιήσουν λαθραία τις σεξουαλικές τους φαντασιώσεις. Το προστέγασμα στο οποίο τα κορίτσια σεργιάνιζαν με την ελπίδα να προσελκύσουν περαστικούς από την oδό της Παλλάδος, καθώς επίσης και από τα γειτονικά Βυζαντινά Λουτρά, ήταν τμήμα ενός συναρπαστικού δικτύου: πλάνεμα στα Λουτρά, στο προστέγασμα και στην αυλή της εξέδρας, ακολουθούμενο από σεξ στους θαλάμους· στο πίσω μέρος του κτιρίου, ένα σύστημα εισόδου-εξόδου για υποτιθέμενους ‘αξιοσέβαστους πελάτες’...

 

[iuakoya]

Ιεραρχία και κανονισμοί στην πορνεία...

Υπήρχαν δύο κατηγορίες βυζαντινών ιερόδουλων: από την μια μεριά, θεατρίνες και εταίρες (scenicae), από την άλλη, φτωχές ιερόδουλες (pornai) που δραπέτευαν από την αγροτική φτώχεια και παγιδεύονταν στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Κωνσταντινούπολη και η Ιερουσαλήμ. Εκεί, ακόμα μεγαλύτερη ένδεια τις έσπρωχνε κατευθείαν στα αρπακτικά νύχια απατεώνων και μαστροπών...

 

[iuakoya]

Θεατρίνες και εταίρες...

Οι scenicae συμμετείχαν σε μια συντεχνία που στόχευε κυρίως στους θεατρόφιλους. Έχει περιγραφεί ως μια ‘κλειστή συντεχνία’, εφόσον οι κόρες αναλάμβαναν τη δουλειά των μανάδων. Το κλασικό παράδειγμα είναι αυτό της μητέρας της μέλλουσας Αυτοκράτειρας Θεοδώρας, η οποία έβαλε τις τρεις νεαρές κόρες της να παίξουν στη σκηνή ασελγή έργα. Ο ποιητής Οράτιος περιέγραψε στις Σάτιρές του (1.2.1) κορίτσια από τη Συρία (των οποίων το όνομα ambubaiae πιθανώς κατάγεται από την συριακή λέξη για τον αυλό, abbut ή ambut) που ζωντάνευαν τα συμπόσια χορεύοντας λάγνα με καστανιέτες κάτω από τον ήχο αυλών. Ο Σουητόνιος απλά τις εξομοίωνε με πόρνες (Νέρων 27). Για αυτό το λόγο ο Ιάκωβος, Επίσκοπος της Σαρούγ (451-521) στη Μεσοποταμία, προειδοποιούσε στο Τρίτο του Κήρυγμα για τα Θεάματα του Θεάτρου ότι ο χορός είναι «η μητέρα κάθε λαγνείας» που «υποκινεί με ασελγείς χειρονομίες την διάπραξη απεχθών πράξεων»...

 

[iuakoya]

Φτωχές ιερόδουλες...

Μόνο λίγες εταίρες μπορούσαν να ανέλθουν την κοινωνική σκάλα. Οι περισσότερες ιερόδουλες, που εργάζονταν σε οίκους ανοχής και ταβέρνες και αναφέρονται ως πόρναι, ήταν σκλάβες ή αγράμματες χωριατοπούλες, όπως η Μαρία η Αιγύπτια που αργότερα έγινε η άγια ερημίτισσα της ερήμου της Ιουδαίας. Επειδή ούτε οι εταίραι ούτε οι πόρναι είχαν καμία νομική ιδιότητα, και εφόσον οι εταίραι ήταν επίσης σκλάβες που ανήκαν σε έναν προαγωγό ή σε έναν μεσίτη, η διάκριση μεταξύ των εταίρων και των πορνών βασιζόταν αποκλειστικά στην διαφορετική οικονομική τους αξία. Αυτή η όψη του εμπορίου ενυπήρχε στο λατινικό όνομα meretrix για την πορνεία, που σημαίνει ‘αυτή που βγάζει χρήματα από το κορμί της’...

 

[iuakoya]

Τρία είδη τιμών πρέπει να λαμβάνονταν υπόψη: η τιμή αγοράς, η τιμή εξαγοράς και η τιμή μίσθωσης. Οι χωρικοί της επαρχίας της Κωνσταντινούπολης πουλούσαν τις κόρες τους σε μαστροπούς για μερικά χρυσά νομίσματα (σόλιδους). Ρούχα, παπούτσια και η καθημερινή διατροφή ήταν ο μόνος ‘μισθός’ αυτών των αξιοθρήνητων κοριτσιών. Η εξαγορά μιας νεαρής πόρνης στην Κωνσταντινούπολη επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού ήταν φθηνή (Novella 39.2). Κόστιζε 5 σόλιδους, δηλαδή μόνο λίγο περισσότερο από το ποσό που χρειαζόταν για την αγορά μιας καμήλας (41/3 σόλιδους) και λίγο λιγότερο από ότι για μια γαϊδούρα (51/3 σόλιδους) ή ένα αγόρι-σκλάβο (6 σόλιδους) στη Νότια Παλαιστίνη στα τέλη του έκτου αιώνα ή στις αρχές του έβδομου αιώνα. Το ότι αυτές οι γυναίκες μπορούσαν να υποβιβαστούν τόσο ώστε να κατατάσσονται μαζί με τα υποζύγια μας λέει πολλά για την Βυζαντινή κοινωνία...

 

[iuakoya]

Στη Ρώμη και την Πομπηία οι υπηρεσίες μιας ‘πληβείας Αφροδίτης’ κόστιζαν γενικά δύο ασσάρια – όχι περισσότερο από ένα καρβέλι ψωμί ή δύο κούπες κρασί σε μια ταβέρνα. Αν και το πιο χυδαίο είδος πορνείας κόστιζε μόνο 1 ασσάριο, o Μαρτιάλης ισχυρίζεται στα Επιγράμματα 1.103.10: «Αγοράζεις βραστά ρεβίθια με 1 ασσάριο και επίσης κάνεις έρωτα με 1 ασσάριο» ο R. Duncan-Jones σημειώνει ότι η χρέωση στην Πομπηία μπορούσε να φτάσει στα 16 ασσάρια ή 4 σηστέρσια. Στην Αλεξάνδρεια των αρχών του έβδομου αιώνα το μέσο κόστος μίσθωσης μιας πόρνης δίνεται από τον Βίο του Ιωάννη του Ελεήμονος. Ως απλός εργάτης, ο μοναχός Βιτάλιος κέρδιζε καθημερινά 1 κεράτιον (το οποίο ισοδυναμούσε με 72 φόλλεις), των οποίων το μικρότερο μέρος (1 φόλλις) του επέτρεπε να φάει μια φασολάδα. Με τους υπόλοιπους 71 φόλλεις, πλήρωνε για τις υπηρεσίες μιας πόρνης, τις οποίες, όντας άγιος φυσικά, δε χρησιμοποιούσε, καθώς σκοπός του ήταν να τις προσηλυτίσει στη χριστιανική ζωή...

 

[iuakoya]

Η έλλειψη πελατών για πολλές μέρες σήμαινε φτώχεια και πείνα. Έτσι μια πόρνη στην Έμεσα, σημερινή Homs στην κεντρική Συρία, τρεφόταν μόνο με νερό για τρεις συνεχόμενες μέρες, έως ότου ο άγιος Συμεών Σαλός της έφερε μαγειρεμένο φαγητό, ψωμί και μια κανάτα κρασί. Τις μέρες που κέρδιζε πολλά η Μαρία η Αιγύπτια, πόρνη στην Αλεξάνδρεια, έτρωγε ψάρια, έπινε κρασί υπερβολικά και τραγουδούσε ακόλαστα τραγούδια πιθανώς σε συμπόσια. Ο ποιητής Αλέξης ισχυρίζεται ότι «Πάνω από όλα, ενδιαφέρονται [οι ιερόδουλες] να κερδίζουν χρήματα». Μερικές φορές τα κοσμήματα των ιερόδουλων αποτελούσαν τη μόνη τους περιουσία. Όταν το 539 οι κάτοικοι της Έδεσσας, σημερινή Urfa στη νοτιοανατολική Τουρκία, αποφάσισαν να εξαγοράσουν την ελευθερία των συμπολιτών τους, οι οποίοι κρατούνταν αιχμάλωτοι από τους Πέρσες, οι ιερόδουλες (οι οποίες δεν είχαν αρκετά χρήματα) πρόσφεραν τα κοσμήματά τους...

 

[iuakoya]

Ο λόγος που το χριστιανικό Βυζαντινό Κράτος έκανε τα στραβά μάτια ήταν πιθανόν ότι η πορνεία μπορούσε να είναι πολύ προσοδοφόρα περιστασιακά και ως εκ τούτου ευεργετική μέσω της φορολογίας. Από την εποχή της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τον Τάκιτο (Χρονικά II.85.1-2), οι άνδρες και οι γυναίκες πόρνες καταγράφονταν ονομαστικά σε καταλόγους οι οποίοι κρατούνταν υπό την εποπτεία του aediles. Από την εποχή του Καλιγούλα οι πόρνες φορολογούνταν. Το 390 ένα διάταγμα του Αυτοκράτορα Θεοδόσιου Α΄ απειλούσε με θανατική ποινή τον πειθαναγκασμό ή το εμπόριο ανδρών για πορνεία. Πίσω από αυτό το διάταγμα δεν κρυβόταν η βδελυγμία για την πορνεία, αλλά το γεγονός ότι το σώμα ενός άνδρα θα χρησιμοποιείτο στην ομοφυλοφιλική επαφή με τον ίδιο τρόπο με αυτό της γυναίκας. Και αυτό ήταν απαράδεκτο, αφού όπως είχε δηλώσει και ο άγιος Αυγουστίνος «το σώμα ενός άνδρα είναι τόσο ανώτερο από αυτό μιας γυναίκας, όσο η ψυχή είναι ανώτερη από το σώμα»...

 

[iuakoya]

Κατά την εφαρμογή του διατάγματος του Θεοδοσίου στην Ρώμη, οι πόρνοι σέρνονταν έξω από τα ανδρικά μπορντέλα και καίγονταν ζωντανοί μπροστά στα μάτια του όχλου που χειροκροτούσε. Παρόλα αυτά, η ανδρική πορνεία παρέμεινε νόμιμη στις ανατολικές περιοχές της αυτοκρατορίας. Από την εποχή του Κωνσταντίνου Α΄ ένας αυτοκρατορικός φόρος επιβλήθηκε στην ομοφυλόφιλη πορνεία, αποτελώντας την νόμιμη εξασφάλιση εκείνων που μπορούσαν έτσι να ασχοληθούν με αυτήν ‘ατιμώρητα’...

 

[iuakoya]

Ο Ευάγριος τονίζει στην Εκκλησιαστική Ιστορία του (3.39-41) ότι κανένας αυτοκράτορας δεν παρέλειψε ποτέ να συλλέξει αυτόν το φόρο. Η καταστολή του στις αρχές του έκτου αιώνα αφαίρεσε την αυτοκρατορική προστασία από την ανδρική πορνεία. Το 533 ο Ιουστινιανός έθεσε όλες τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις κάτω από την ίδια κατηγορία με την μοιχεία και υπέβαλε και για τα δύο τη θανατική ποινή...

 

[iuakoya]

Ήδη το 529 ο Ιουστινιανός είχε επιχειρήσει να χαλιναγωγήσει την γυναικεία παιδική πορνεία επιβάλλοντας τιμωρία σε όσους εμπλέκονταν σε αυτό το εμπόριο, ιδιαίτερα τους ιδιοκτήτες των οίκων ανοχής. Το 535 ακύρωσε τα συμβόλαια με τα οποία οι προαγωγοί της Κωνσταντινούπολης έβαζαν στη δουλειά χωριατοπούλες που είχαν αγοράσει από τους γονείς τους. Η πορνεία ενήλικων γυναικών, ωστόσο, δεν φαίνεται να ανησυχούσε ιδιαίτερα τον αυτοκρατορικό νομοθέτη. Η τιμωρία που επιβλήθηκε στους προαγωγούς που διηύθυναν το δίκτυο της παιδικής πορνείας ποίκιλλε ανάλογα με την περιουσία και το κύρος τους. Παραδόξως, η Βυζαντινή διοίκηση θεωρούσε την θέση του Αυτοκρατορικού Επιθεωρητή Οίκων Ανοχής ως εξαιρετικά τιμητική, τόσο που το 630 η θέση αυτή ανατέθηκε στον Επίσκοπο του Παλέρμο...

 

[iuakoya]

Η στρατολόγηση των ιερόδουλων...

Τα στοιχεία της Ιουστινιάνειας νομοθεσίας φέρνουν στο φως μια αλλαγή της παιδικής πορνείας από τους ρωμαϊκούς χρόνους, όταν η παιδοφιλία που στόχευε σε μικρά αγόρια εξυμνούνταν τόσο από τον Τίβουλλο, στην Βυζαντινή περίοδο, όταν τα μικρά κορίτσια βρίσκονταν στο κέντρο του δικτύου πορνείας. Κάποιες από τις χωριατοπούλες στρατολογούνταν από μαστροπούς στην ενδοχώρα της Κωνσταντινούπολης, ενώ δεν ήταν ακόμα ούτε 10 χρονών. Η Αγία Μαρία η Αιγύπτια παραδέχεται ότι άφησε τους γονείς της και το χωριό της στην ηλικία των δώδεκα ετών και πήγε στην Αλεξάνδρεια όπου έχασε την παρθενιά της και την τιμή της εκδίδοντας τον εαυτό της και απολαμβάνοντάς το, κάτι που στα μάτια των σεμνότυφων Βυζαντινών αποτελούσε την ύψιστη αμαρτία...

 

[iuakoya]

Τα εγκαταλελειμμένα παιδιά προμήθευαν σε έναν μεγάλο βαθμό την αγορά της πορνείας. Ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας παρατήρησε ότι σχεδόν όλα τα νεογέννητα μωρά που εκθέτονταν, «τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια, θα χρησιμοποιηθούν ως ιερόδουλες». Αυτό συνεπαγόταν τον κίνδυνο της αιμομιξίας που κατάτρυχε τους χριστιανούς θεολόγους: «Πόσοι πατεράδες, ξεχνώντας τα παιδιά που εγκατέλειψαν, ασυνείδητα έχουν σεξουαλικές σχέσεις με έναν γιο που είναι πόρνος ή μια κόρη που έγινε ιερόδουλη;» ρωτά ο Κλήμης Αλεξανδρείας...

 

[iuakoya]

Το 329 ο Κωνσταντίνος Α΄ θέσπισε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο ένα νεογέννητο μπορούσε να πουληθεί από τους γονείς του σε περίπτωση έσχατης ένδειας. Ένας νόμος του 428 μνημονεύει πάλι την πενία ως την κύρια αιτία της εκμετάλλευσης φτωχών κοριτσιών από προαγωγούς. Έναν αιώνα αργότερα, ο Βυζαντινός ιστορικός Μαλάλας τονίζει ότι μόνο οι φτωχοί πουλούσαν τις κόρες τους στους προαγωγούς. Επίσης, εξαιτίας της ανάγκης και της πείνας μια απελπισμένη εκχριστιανισμένη Αράβισσα γυναίκα πρόσφερε το κορμί της στον Πατέρα Σισσίνιο, έναν ερημίτη που ζούσε σε μια σπηλιά κοντά στον Ιορδάνη Ποταμό στα τέλη του έκτου αιώνα. Όταν ο Σισσίνιος την ρώτησε γιατί εξέδιδε τον εαυτό της, η απάντησή της περιορίστηκε σε ένα παθητικό: «Επειδή πεινάω»...

 

[iuakoya]

Πορνεία, Λουτρά και αρρώστια...

Διάσημες εταίρες και κοινές πόρνες, όλες συναντούνταν στα δημόσια Λουτρά, στα οποία σύχναζαν πόρνες και των δύο φύλων ήδη από την ρωμαϊκή περίοδο. Κάποια από αυτά τα λουτρά ήταν αποκλειστικά για ιερόδουλες και οι αξιοσέβαστες κυρίες δεν έπρεπε να θεαθούν κοντά σε αυτά. Οι άνδρες πήγαιναν εκεί όχι για να πλυθούν αλλά για να ψυχαγωγήσουν τις ερωμένες τους, όπως στα Ιταλικά bagnios του δέκατου έκτου αιώνα. Τα Λουτρά του τετάρτου ως έκτου αιώνα που ανακαλύφθηκαν στην Ασκαλόν το 1986 από την αποστολή του Harvard-Chicago φαίνεται να ήταν τέτοιου είδους. Η υπόθεση των ανασκαφέων υποστηρίζεται από μια ελληνική προτροπή ‘Εισέλθετε και διασκεδάστε’, η οποία είναι πανομοιότυπη με μια επιγραφή που βρέθηκε σε ένα Βυζαντινό μπουρδέλο στην Έφεσο και από μια μακάβρια ανακάλυψη...

 

[iuakoya]

Τα οστά σχεδόν 100 νηπίων ήταν στοιβαγμένα σε έναν υπόνομο κάτω από τα λουτρά, με την υδρορροή να τρέχει κατά μήκος του καλά ασβεστωμένου πυθμένα του. Αναμεμειγμένα με οικιακά απορρίμματα τα οστά των νηπίων ήταν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους ανέπαφα. Τα οστά των νηπίων είναι εύθραυστα και τείνουν να θρυμματίζονται όταν διαταράσσονται ή μετακινούνται για δεύτερη κηδεία. Η καλή κατάσταση των οστών των νηπίων της Ασκαλόν υποδηλώνει ότι τα βρέφη είχαν πεταχτεί στην αποχέτευση αμέσως μετά τον θάνατό τους και δολοφονήθηκαν και πετάχτηκαν στον υπόνομο αμέσως μετά τη γέννα. Ως εκ τούτου, οι ιερόδουλες της Ασκαλόν δε χρησιμοποιούσαν τα λουτρά μόνο για να ψαρεύουν πελάτες, αλλά και για να ξεφορτώνονται κρυφά τις ανεπιθύμητες γέννες υπό τον θόρυβο των συνωστισμένων αιθουσών των λουτρών  :-(

 

[iuakoya]

Πορνεία και αμαρτία...

Η ικανοποίηση των σεξουαλικών πειρασμών και συνεπώς η παραβίαση μιας απαγόρευσης αναπόφευκτα επέφερε την θεϊκή τιμωρία της οποίας κατεξοχήν προσωποποίηση ήταν η λέπρα. Επίμονα ενοχλούμενος από το ‘μιαρό πνεύμα’, ένας μοναχός εγκατέλειψε το μοναστήρι της Πενθούκλα στη βόρεια Κοιλάδα της Ιορδανίας και περπάτησε ως την Ιεριχώ, ώστε ‘να ικανοποιήσει τον διαβολικό του πόθο’ γράφει ο Ιωάννης Μόσχος. «Όταν εισήλθε στον οίκο ανοχής, αμέσως καλύφθηκε από στίγματα της λέπρας και αφού συνειδητοποίησε πόσο απαίσιος έδειχνε, επέστρεψε αμέσως στο μοναστήρι του, ευχαριστώντας τον Θεό και λέγοντας: ‘ο Θεός μου προκάλεσε την ασθένεια, ώστε να σωθεί η ψυχή μου’»...

 

[iuakoya]

Σύφιλη...

Στην πραγματικότητα, το πιο πιθανό είναι να μην είχε κολλήσει λέπρα (η οποία δε μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή) αλλά σύφιλη, όπως ο Χέρων, ένας νεαρός μοναχός της Σκήτης, ο οποίος -φλεγόμενος- άφησε το κελί του στην έρημο και πήγε στην Αλεξάνδρεια όπου επισκέφτηκε μια ιερόδουλη. Η αφήγηση του Παλλάδιου συνεχίζει έτσι: «Ένας από τους όρχεις του προσβλήθηκε από άνθρακα, και ήταν τόσο άρρωστος για έξι μήνες που τα γεννητικά του όργανα έπαθαν γάγγραινα και αποκολλήθηκαν». Σύμφωνα με το Βαβυλωνιακό Ταλμούδ ο ραββί Hoshaia της Καισαρείας επίσης απείλησε με σύφιλη ‘τους μοιχούς’. Θα βγάλουν ‘βλεννώδεις πληγές από σύφιλη’ και επιπλέον θα κολλήσουν hydrocon – ένα οξύ πρήξιμο του πέους. Αυτά είναι ακριβώς τα συμπτώματα της πρωταρχικής φάσης της αφροδίσιας σύφιλης...

 

[iuakoya]

Η αμαρτία της σεξουαλικής απόλαυσης...

Εκτός από την αμαρτία της λαγνείας που τιμωρούνταν με την αρρώστια με την οποία οι ιερόδουλες προσέβαλαν όσους τις πλησίαζαν σαρκικά, οι πόρνες ενσάρκωναν επίσης και την αμαρτία της σεξουαλικής απόλαυσης αναμεμειγμένη με εκείνη του μη-αναπαραγωγικού έρωτα που καταδικάζονταν από τους Εκκλησιαστικούς Πατέρες. Οι Αποστολικές Εντολες απαγόρευαν κάθε μη-αναπαραγωγική γενετήσια πράξη, συμπεριλαμβανομένου του πρωκτικού και του στοματικού έρωτα. Η τέχνη που επιδείκνυαν οι ιερόδουλες αφορούσε ακριβώς την πλήρη χρήση των σεξουαλικών τεχνικών που αύξαναν την απόλαυση των πελατών τους. Δεν εκπλήσσει, επομένως, το γεγονός ότι ο Λακτάντιος καταδίκαζε μαζί τον σοδομισμό, τον στοματικό έρωτα και την πορνεία..

 

[iuakoya]

Αντισύλληψη...

Μια τεχνική που τελειοποιήθηκε από τις ιερόδουλες πετύχαινε διπλό στόχο: αύξανε την απόλαυση των παρτενέρ τους και ήταν αντισυλληπτική. Την περιγραφή του Λουκρήτιου για τις πόρνες που περιστρέφονταν κατά τη διάρκεια της συνουσίας απηχεί το Βαβυλωνιακό Ταλμούδ: «ο ραββί Γιοσέ είναι της άποψης ότι μια γυναίκα που εκδίδει τον εαυτό της περιστρέφεται για να αποφύγει τη σύλληψη». Στα κηρύγματα των Εκκλησιαστικών Πατέρων η αντισύλληψη και η πορνεία αποτελούσαν ένα δίδυμο που μπορούσε μόνο να φέρει θάνατο. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έλεγε στο Κήρυγμα 24 της Δ΄ Επιστολής προς Ρωμαίους: «Για σας, μια εταίρα δεν είναι μόνο μια εταίρα, την μετατρέπετε και σε δολοφόνο. Δεν μπορείτε να δείτε τη σύνδεση: μετά την κραιπάλη, συνουσία, μετά τη συνουσία, μοιχεία, μετά τη μοιχεία, φόνος;»