Τις προάλλες είχα εκφράσει τον προβληματισμό για τη δραστικότητα των μέτρων που έχουν ληφθεί για τον κορωνοϊό. Δεν αρνήθηκα το πρόβλημα, ξεκαθάρισα ότι προσωπικά ακολουθώ τα μέτρα και μένω σπίτι, αλλά είπα απλά ότι ΙΣΩΣ τα μέτρα να είναι δυσανάλογα με την πραγματική έκταση του προβλήματος. Και είπα ότι το «ίσως» σχετίζεται με τα ελλιπή δεδομένα που έχουμε σε σχέση με το πρόβλημα, και ότι προϊόντος του χρόνου θα φανεί αν όλο αυτό ήταν σωτήριο ή ένα μεγάλο φιάσκο. Οι περισσότεροι, χωρίς να καταλαβαίνετε καθόλου την ουσία των λεγόμενών μου, πέσατε να με φάτε ενώ κάποιος αναρωτήθηκε και αν έχω τελειώσει γυμνάσιο.
Σήμερα, ήρθε μια συνέντευξη από Έλληνα ακαδημαϊκό στην Αμερική για να ακουστεί ακριβώς αυτό που είπα. Ίσως η πιο ψύχραιμη ανάλυση που έχω ακούσει μέχρι σήμερα.
Τι είπε κατά λέξη:
1α— Τα μέτρα έχουν παρθεί σχεδόν στα τυφλά, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που θα τα παίρναμε το 14ο αιώνα αν είχαμε μια επιδημία.
2— Σίγουρα ο αριθμός των ατόμων που έχουν ήδη τη λοίμωξη πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερος από τα 500 κρούσματα. Προσωπικά θα θεωρούσα ότι οποιοσδήποτε αριθμός από 1500 μέχρι 50000 ή και περισσότερο είναι πιθανός. Αυτό έχει σημασία για 2 λόγους: αν ο αριθμός είναι πολύ μεγάλος, και είναι πολύ πιθανό να είναι πολύ μεγάλος, η θνητότητα δηλαδή η πιθανότητα να πεθάνει κάποιος σε περίπτωση που μολυνθεί γίνεται όλο και μικρότερη. Και τα δεδομένα που έχουμε απο χώρες που έχουνε κάνει πολύ εντατικό έλεγχο, όπως η Ισλανδία που είναι ένα πολύ μικρό κράτος με πληθυσμό 360000 αλλά κάθε μέρα εθελοντές ασυμπτωματικοί πηγαίνουν και δίνουν 1000 δείγματα, ξέρουμε ότι ακόμα και στην Ισλανδία 1% του πληθυσμού έχει μολυνθεί. Αν πούμε ότι και στην Ελλάδα είναι κάπως αντίστοιχα, 1% του πληθυσμού είναι πάνω απο 100000. Έχει λοιπόν τεράστια σημασία και για το ποιος είναι ο κίνδυνος αλλά και για το τι ακριβώς μέτρα πρέπει να λάβουμε. Είναι τελείως διαφορετικά τα μέτρα αν έχουμε 500 περιστατικά με το αν έχουμε 10000 ή 100000.
3— Έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια επιδημία από έναν νέο ιό. Αυτό είναι δεδομένο, δεν υπάρχει κάποιος λόγος να εφησυχαστούμε, αλλά από την άλλη πλευρά δεν θα πρέπει να υπάρχει και πανικός. Αν σκεφτούμε ότι στην Ελλάδα πεθαίνουν περίπου 300-350 άνθρωποι κάθε μέρα από διαφορετικούς λόγους, είναι πολύ μικρός ο αριθμός των θανάτων ακόμα σε σχέση με τα σοβαρά προβλήματα τα οποία οδηγούν σε θάνατο. Άρα δεν θα πρέπει να πανικοβληθούμε. Αν παρατηρούσαμε την πορεία μιας οποιασδήποτε επιδημίας, ακόμα και μιας επιδημίας γρίπης, θα είχαμε τρελαθεί αν βλέπαμε το κάθε κρούσμα και τον κάθε θάνατο ξεχωριστά. Ο αριθμός των θανάτων από γρίπη αυτή την περίοδο είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό των θανάτων από κορωνοϊό. Αλλά πρέπει να είμαστε συνεπείς, σοβαροί και να θέσουμε τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος για να λάβουμε μέτρα τα οποία δεν θα καταστρέψουν ταυτόχρονα την υπόλοιπη ζωή μας.
1β— Τα μέτρα είναι δρακόντεια. Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε την επιδημία με τον ίδιο τρόπο που κάποιος το 14ο αιώνα αν είχε το Μαύρο Θάνατο θα έλεγε στους πολίτες μείνετε στα σπίτια σας. Πρέπει να κάνουμε κάτι περισσότερο. Αν είχαμε δεδομένα θα ξέραμε ακριβώς ποιο είναι το επίπεδο που θα πρέπει να δράσουμε και πόσο δρακόντεια θα πρέπει να είναι τα μέτρα. Μπορεί να υπερβάλλουμε. Χρειαζόμαστε δεδομένα για να δούμε ποια απο τα μέτρα μας είναι αποτελεσματικά και ποια ειναι εκ του περισσού και κάνουν μόνο κακό.
4— Ο κορωνοϊός σκοτώνει κυρίως ανθρώπους μεγάλης ηλικίας και με σοβαρά νοσήματα. Οι περισςότεροι από αυτούς θα είχαν πολύ μικρό προσδόκιμο επιβίωσης, λίγους μήνες ή λίγα χρόνια. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι αν ένα σύστημα υγείας καταρρεύσει, επειδή έχουμε πάρα πολλούς ανθρώπους που πηγαίνουν στα νοσοκομεία με συμπτώματα μικρά, μεσαία ή σοβαρά, λόγω κορωνοϊού, το σύστημα πολύ γρήγορα δε θα έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τα απλά πράγματα για τα οποία είναι αποτελεσματική η ιατρική αυτή τη στιγμή σε μεγάλο βαθμό, δηλαδή εμφράγματα, αιμορραγίες, τραύματα. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα και αυτός είναι και ο λόγος που ο κορωνοϊός αποδεικνύει ότι πολλές χώρες ανάμεσά τους και η Ελλάδα έχουν επενδύσει πολύ λίγο στο να φτιάξουν νοσοκομεία που να έχουν τις προδιαγραφές να αντιμετωπίζουν μια κρίση σε επίπεδο μονάδων εντατικής. Χώρες που είναι έτοιμες περνάνε αυτό το πράγμα σαν λιγότερο από κοινή γρίπη. Η Ισλανδία δεν έχει κανένα νεκρό αυτή τη στιγμή, η Σουηδία έχει πολύ λίγους παρόλο που έχει μολυνθεί ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού.