Όταν όμως εμφανιστούν μεταδίδονται πανεύκολα με την τριβή.
Ο λογος ειναι οτι υπαρχουν πολλες ελευθερες επιφανειες που τριβονται.
Μαγκες υπαρχει ενα τεράστιο κενό κατανόησης όσον αφορά τα "μεταδιδόμενα με επαφή" ΣΜΝ, και γι αυτό ευθύνονται κυρίως οι τσελεμεντέδες ιατρικής (blogs, sites υγείας και wellness) όπου γράφουν άσχετοι πάνω σε ζητήματα που είναι πανάσχετοι.
Ο όρος "skin to skin transmitted" είναι απλώς μια κωδικοποιημένη έννοια που άλλο πράγμα σημαίνει για έναν επιστήμονα, και άλλο για έναν μη ειδικό που το ακούει. Είναι όπως όταν ένας ηλεκτρολόγος λέει ότι "κλείνει το κύκλωμα" και στην πραγματικότητα εννοεί ότι διαρρέεται από ρεύμα, ενώ ένας μη ειδικός καταλαβαίνει ότι το βγάζει από το ρεύμα.
Λοιπόν.
Καταρχάς πρέπει να ορίσουμε ένα βασικό αξίωμα: Για να υπάρξει μετάδοση ενός ΣΜΝ πρέπει το παθογόνο υλικό του να περάσει είτε α) στο κυκλοφορικό σύστημα, είτε β) στον επιθηλιακό ιστό ενός υγιούς ατόμου. Ο επιθηλιακός ιστός βρίσκεται κάτω από το δέρμα μας.
Ύστερα πρέπει να δούμε έναν άλλο βασικό όρο -τους βλεννογόνους. Μπακαλίστικα, βλεννογόνοι είναι όποιο μέρος του δέρματός μας είναι κόκκινο (πχ πουτσοκέφαλο). Δηλαδή, ο βλεννογόνος είναι ένας τύπος δέρματος. Το χαρακτηριστικό των βλεννογόνων που μας ενδιαφέρει εδώ, είναι ότι πρόκειται για έναν πολύ λεπτό τύπο δέρματος, κάτι που σημαίνει ότι ο επιθηλιακός ιστός βρίσκεται πολύ κοντά στην επιφάνεια του σώματος σε αυτές τις περιοχές.
Και τώρα μπορούμε να περάσουμε στην κατηγοριοποίηση των ΣΜΝ. Υπάρχουν:
α) Τα fluid-borne ΣΜΝ, δηλαδή τα ΣΜΝ που το παθογόνο υλικό τους βρίσκεται στα σωματικά υγρά του μολυσμένου ατόμου, και
β) Τα skin to skin transmitted ΣΜΝ, δηλαδή τα ΣΜΝ που το παθογόνο υλικό τους βρίσκεται στις ενεργές βλάβες του δέρματος (πχ ένα κονδύλωμα που το βλέπεις) του μολυσμένου ατόμου. Το παθογόνο υλικό μπορεί ακόμα να βρίσκεται και σε περιοχές που φαίνονται υγιείς (shedding κύτταρα), όμως κατά κανόνα το φορτίο είναι πολύ μικρότερο από ότι στις ενεργές βλάβες. Επομένως, η μετάδοση συμβαίνει κυρίως από τις ενεργές βλάβες.
Άρα καλύψαμε το τι σημαίνει το 1ο skin του όρου "skin to skin". Σημαίνει ότι το παθόγονο υλικό βρίσκεται σε μολυσμένες περιοχές του δέρματος (ή των βλεννογόνων, που κι αυτοί είπαμε πως είναι τύπος δέρματος) του φορέα.
Τι σημαίνει όμως το "skin to skin transmitted"; Σημαίνει προφανώς ότι το μολυσμένο δέρμα/βλεννογόνος του φορέα πρέπει να έρθει επι της αρχής σε επαφή με το υγιές δέρμα/βλεννογόνο του μη μολυσμένου ατόμου. Αυτή είναι μια αναγκαία συνθήκη. Είναι όμως και επαρκής;; Όχι φυσικά, γιατί όπως είπαμε νωρίτερα στο αξίωμα, το παθογόνο υλικό πρέπει να περάσει είτε στο κυκλοφορικό, είτε στο επιθήλιο του υγιούς ατόμου. Και για να συμβεί αυτό, πρέπει είτε να υπάρχει κάποιο ανοικτό τραύμα σε δέρμα ή βλεννογόνο που να δίνει πρόσβαση στο κυκλοφορικό, είτε να υπάρξει
έντονη τριβή ώστε το παθογόνο να παρεισφρήσει στο επιθήλιο. Η παρείσφρηση μέσω τριβής μπορεί να συμβεί ΜΟΝΟ από βλεννογόνο του υγιούς του ατόμου, διότι είπαμε πως πρόκειται για "λεπτό δέρμα", που αφήνει σχετικά εκτεθειμένο τον επιθηλιακό ιστό.
Επομένως, το συμπέρασμα είναι ότι, αν ΔΕΝ έχουμε ήδη κάποιον από τους εύκολους ιούς (HPV, HSV), μπορούμε να είμαστε πολύ προστατευμένοι, αν αποφεύγουμε το ξυράφι την ίδια μέρα και καλύπτουμε τους βλεννογόνους μας (καπότα, και ιδανικά όχι γλειφομούνι...).
Το γλειφομούνι είναι ΣΧΕΤΙΚΑ ασφαλής πρακτική, όταν δεν υπάρχει ενεργή ορατή βλάβη στο μουνί. Αυτό διότι α) το μολυσματικό φορτίο είναι μικρό όπως είπαμε, και β) διότι πάντα τα παθογόνα των γεννητικών οργάνων προτιμούν να μεταδίδονται σε βλεννογόνους άλλων γεννητικών οργάνων, από ότι σε βλεννογόνους του στόματος, οι οποίοι είναι πιο αφιλόξενοι. (Και επίσης, διότι είναι κυρίως η γλώσσα μας που εκτίθεται -σε αντίθεση με μια γυναίκα που όταν κάνει στοματικό τον παίρνει σε όλο το στόμα της, οπότε οι δικές της πιθανότητες να κολλήσει κάτι είναι κατά τι μεγαλύτερες).
υγ: Δεν είμαι γιατρός, όπως δεν είναι ούτε κι εκείνοι που γράφουν τους τσελεμεντέδες. Αλλά είναι ένα ζήτημα που το έχω ψάξει αρκετά στο παρελθόν.