Η Ευρώπη πρέπει να ανασχεδιαστεί
Ημερομηνία δημοσίευσης: 27/01/2013
ΤΗΣ ΡΕΝΑΣ ΔΟΥΡΟΥ*
"Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πόσο αδιέξοδη και πόσο μακριά από τους πραγματικούς προβληματισμούς και τις προσδοκίες των Ευρωπαίων πολιτών είναι σήμερα η πολιτική συζήτηση στην Ε.Ε., είναι αυτό του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Το μπλοκάρισμα του προϋπολογισμού για την περίοδο 2014 - 2020 είναι αποκαλυπτικό του αδιεξόδου στο έχει περιέλθει το ευρωπαϊκό εγχείρημα: η γερμανική εμμονή στη δημοσιονομική αυστηρότητα, η βρετανική επιμονή στην περαιτέρω μείωση του προϋπολογισμού - που, ας μην ξεχνάμε, πρόκειται για μόλις το 1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ - και η εμμονή της Γαλλίας στη διατήρηση του ύψους των αγροτικών επιδοτήσεων συνθέτουν έναν εξόχως αποκαρδιωτικό πίνακα".
"Η φθορά του ευρωπαϊκού εγχειρήματος θα γίνεται περισσότερο ορατή όσο περνάει ο καιρός. Ειδικά δε όταν δεν διαφαίνεται η απαραίτητη πολιτική βούληση της ευρωπαϊκής ηγεσίας, γενικά, και της γερμανικής, ειδικότερα, για αλλαγή ρότας. Εκείνο που χρειάζεται σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια στρατηγική δημοσίων επενδύσεων σε απασχόληση, υποδομές, εκπαίδευση, έρευνα.
Αυτά και μόνο μπορούν να είναι τα οχήματα μιας προοδευτικής ατζέντας για να ξαναβρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση την προωθητική δύναμη των πρώτων ετών της, την αξιοπιστία της έναντι των λαών της. Στο πλαίσιο ενός ευρύτερου, μακράς πνοής σχεδίου οικονομικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης.
Σήμερα "βιώνουμε μια κρίση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας (...) χρειαζόμαστε αναγέννηση της έννοιας της δημοκρατίας, την οικοδόμηση αντι-εξουσιών" είπε σε πρόσφατη ομιλία του στην Αθήνα ο Ετιέν Μπαλιμπάρ επισημαίνοντας ότι βρισκόμαστε σε μια «διαδικασία αποδημοκρατικοποίησης» των κοινωνιών μας και σκιαγραφώντας έτσι τον δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί. Έναν δρόμο που περνά μέσα από δημόσιες επενδύσεις, ενδυνάμωση των δημοκρατικών / αντιπροσωπευτικών θεσμών, αναζήτηση μιας δημόσιας λογοδοσίας των ευρωπαϊκών θεσμών έναντι των πολιτών της Ευρώπης.
Με άλλα λόγια, σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, η Ευρώπη ή «θα αναμορφωθεί και θα ανασχεδιαστεί με ριζοσπαστικό τρόπο» (Μπαλιμπάρ), ή απλά θα σβήσει».
* Απόσπασμα από την ομιλία της Ρένας Δούρου κατά τη συζήτηση με θέμα την Ευρώπη και την αναζωογόνησή της, που διοργάνωσαν το Πανεπιστήμιο Κολούμπια και το Οικονομικό Ινστιτούτο Levy το απόγευμα της Πέμπτης