Το Σύνδρομο «Google Scholar» και ο Δρ. Γιάννης Ιωαννίδης
https://[URL unfurl="true"]www.in.gr/wp-content/uploads/2020/03/maxresdefault-5-600x338.jpg[/img[/URL]]
«Έχω ένα μυστικό κρυμμένο στης καρδιάς τα βάθη, κανείς δεν το 'χει μάθει και ποτέ δεν θα το πω.»
Αλέκος Σακελλάριος
Θα διερωτάσθε τι σχέση έχει αυτό το φανταστικό τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι, που το είπε τόσο ωραία η Αλίκη Βουγιουκλάκη, με τον Δρ. Γιάννη Ιωαννίδη. Παρακαλώ δείτε περισσότερα πιο κάτω. Όπως μερικοί αναγνώστες γνωρίζουν, ο κ. Ιωαννίδης αρθρογραφεί συχνά στη Huffington Post και όλα τα άρθρα του έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Ξεκινώντας από θέση ισχύος, ως καθηγητής στο Stanford, επικρίνει τους πάντες και τα πάντα που έχουν σχέση με την Ελλάδα, όπως τους εκλεγμένους άρχοντες της, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τους καθηγητές και οποιονδήποτε άλλον βρει στο δρόμο του, χρησιμοποιώντας σκωπτικά επιχειρήματα, ειρωνικές εκφράσεις, πικρόχολη γλώσσα κ.λπ.. Η πέννα του κ. Ιωαννίδη είναι σαν νυστέρι που χαράζει βαθιά και προκαλεί πόνο σε αυτούς που επικρίνει. Όπως ανέφερα και πριν, ένα μικρό μέρος των επιχειρημάτων του κ. Ιωαννίδη έχουν κάποια βάση, αλλά οι περισσότερες από τις σωτήριες προτάσεις του που έχει δημοσιεύσει στο παρελθόν στην Huffington Post είναι, κατά την γνώμη πολλών αλλά και εμού, άχρηστες, μέχρι και φαιδρές.
Παρ' όλο που έχω ακούσει ότι ο κ. Ιωαννίδης είναι ένας ένθερμος φιλέλληνας, δεν μπορώ να διακρίνω τον φιλελληνισμό του, όταν στο κλείσιμο του τελευταίου άρθρου του γράφει «εδώ που φτάσαμε, έχουμε δύο επιλογές πλέον. Να σβήσουμε και σαν χώρα με ένα υπόκωφο λυγμό ή να σοβαρευτούμε». Για να παραφράσω από το τραγούδι του Γιάννη Πάριου, «όταν έχεις τέτοιους φιλέλληνες τι τους θέλεις τους μισέλληνες». Και ποιος θα χαρεί κ. Καθηγητά όταν σβήσουμε; Σίγουρα οι αγαπημένοι μας γείτονες, που θα λένε ότι ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Κολοκοτρώνης, ο Ελύτης, ο Σεφέρης, ο Ρίτσος και ο Θεοδωράκης ήταν...Τούρκοι.
Πριν αρχίσω το σχόλιο μου θα ήθελα να εξηγήσω στους αναγνώστες τον τόνο της γλώσσας μου, γιατί μερικοί αναρωτηθήκαν αν αυτού το είδους οι τόνοι αρμόζουν στην υποτιθεμένη κλάση μας σαν τάχα «διάσημοι Έλληνες του εξωτερικού». Δυστυχώς, δεν έχω άλλη επιλογή γιατί ο τόνος έχει ήδη τεθεί από τον Δρ. Ιωαννίδη και αυτή είναι η γλώσσα που φαίνεται να καταλαβαίνει καλύτερα. Είναι επίσης μια ευκαιρία για τον κ. Ιωαννίδη να νιώσει και αυτός τον πόνο που προκαλεί στους άλλους αυτός ο τόνος, ευελπιστώντας να είναι πιο ήπιος στα μελλοντικά άρθρα του.
Και μια άλλη διευκρίνιση. Πολλοί θα διερωτώνται για μένα «ποιος είναι αυτός ο αψηλός, ποιος είναι αυτός ο τύπος». Και «γιατί σπαταλά τον χρόνο του να γράφει μακροσκελή άρθρα για άσχετα με την δουλειά του θέματα;» Όπως εξήγησα πριν, χρωστώ στην Ελλάδα τεράστια ποσά και για να ξεχρεώσω μερικά δανεικά, αυτοδιορίστηκα δικηγόρος της, με ένα σκοπό. Να προσφέρω αντίλογο στο ίδιο νόμισμα σε αυτούς που κατά την γνώμη μου ασκούν κακοπροαίρετη κριτική. Η καλοπροαίρετη κριτική είναι ευπρόσδεκτη. Πιθανότατα όμως να υπάρχουν και άλλες εξηγήσεις. Για παράδειγμα, το άρθρο μου μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μιας φτηνής επαγγελματικής ζήλειας, γιατί τα δικά μου νούμερα από το Google Scholar ωχριούν μπροστά στα νούμερα του Δρος Ιωαννίδη. Και η ζήλεια είναι ένα αίσθημα που ακολουθεί όλους μας, από την κούνια μέχρι τα τρία μέτρα γης. Ας κρίνουν οι αναγνώστες. Όσον αφορά τη μελλοντική μου αρθογραφία, αφήνω τον Βασίλη (Καρρά) να δηλώσει «δεν πάω πουθενά, πουθενά, πουθενά, εδώ θα μείνω».
Με ενδιαφέρει να διαβάζω άρθρα από τον Δρα Ιωαννίδη στη Huffington Post. Μου αρέσει το εφευρετικό μαύρο χιούμορ του, αλλά επίσης μου έρχονται και ιδέες για νέες «ανακαλύψεις». Τα δύο τελευταία άρθρα του με ενέπνευσαν να ανακαλύψω ακόμα ένα σύνδρομο, το οποίο θα περιγράψω εδώ για πρώτη φορά. Το ονομάζω «το σύνδρομο Google Scholar». Όπως κάποιοι από εσάς θα ξέρετε, είχα περιγράψει άλλο ένα σύνδρομο σχετικό με τα άρθρα του Δρος Ιωαννίδη πριν λίγο καιρό, που το ονόμασα «Το σύνδρομο του Επιτυχημένου Μετανάστη».
Στο σύνδρομο Google Scholar (GS), το υποκείμενο είναι συνήθως ένας πρώτης κλάσεως επιστήμονας που αποκτά μανία και εμμονή με τις αναφορές που λαμβάνουν οι εργασίες του από άλλους επιστήμονες. Ενώ θεωρώ ως φυσιολογικό τον έλεγχο του GS μια φορά κάθε 3-6 μήνες, οι ασθενείς προοδευτικά αυξάνουν τη συχνότητα ελέγχου σε μια φορά το μήνα, μετά μια φορά τη βδομάδα, μετά μια φορά τη μέρα, και σε προχωρημένο στάδιο, σε αρκετές φορές τη μέρα. Ελέγχουν τον ολικό αριθμό αναφορών, τον αριθμό αναφορών του πιο επιτυχημένου άρθρου τους και το Η-index (δείκτης ποιότητας και ποσότητας των δημοσιεύσεων). Ένα άλλο σύμπτωμα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι αρχίζουν στη συνέχεια να συγκρίνουν τους αριθμούς τους με αυτούς των ανταγωνιστών τους, για να δουν αν ξεπέρασαν κάποιον εκείνη τη μέρα και ποια είναι η κατάταξή τους σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Όταν χτυπήσουν ένα συγκεκριμένο ορόσημο (π.χ. 100.000 ή περισσότερες αναφορές στην καριέρα τους), συγκρίνουν τους εαυτούς τους με τους πρόσφατους νικητές των βραβείων Νόμπελ και περνούν ολόκληρο τον Οκτώβριο ξάγρυπνοι, περιμένοντας τηλεφώνημα από την Σουηδική Ακαδημία που θα τους ανακοινώσει τη νίκη τους για βραβείο Νόμπελ.
Δεν είμαι σίγουρος πόσοι και ποιοι από εμάς πάσχουν από αυτό το καινούργιο σύνδρομο, αλλά τα περιγραφόμενα συμπτώματα θα βοηθήσουν στη διάγνωση.
Μερικοί άλλοι Έλληνες ακαδημαϊκοί του εξωτερικού και εσωτερικού προσπάθησαν να αντιπαραθέσουν τη γνώμη τους στον κ. Ιωαννίδη, αλλά δυστυχώς χωρίς επιτυχία: γιατί ο κ. Ιωαννίδης, με την αίγλη του ως καθηγητής του Stanford και σαν Έλληνας με πολύ μεγάλο αριθμό επιστημονικών αναφορών, από θέση ισχύος, τους καταβαραθρώνει. Ακόμα και το τελευταίο άρθρο του κ. Ανάσταση Περράκη, παρ' όλο που είναι αντιπαραθετικό, είναι εξαιρετικά ευγενικό απέναντι στον κ. Ιωαννίδη γιατί αυτός, όπως και πάρα πολλοί άλλοι, το βρίσκουν δύσκολο να ανταγωνιστούν ένα μεγάλο καθηγητή που θεωρείται από τους διασημότερους Έλληνες της εποχής μας.
Πριν από μερικούς μήνες, ήρθα σε άμεση αντιπαράθεση με τον κ. Ιωαννίδη. Χρησιμοποίησα την ίδια καυστική γλώσσα που χρησιμοποιεί ο ίδιος για να κατακεραυνώσει άλλους. Για παράδειγμα, στο τελευταίο άρθρο του κατακεραύνωσε τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ότι τάχα πηγαίνει γύρω σε χωριά και πόλεις για να μαζεύει «χρυσά κλειδιά». Είμαι σίγουρος ότι αυτά τα κλειδιά ούτε επίχρυσα δεν είναι, και δεν ανοίγουν καμιά πόρτα, άρα είναι άχρηστα. Επειδή ο Πρόεδρος ήταν και πρώην ακαδημαϊκός, του έριξε και την μάπα ότι δεν έχει επιστημονικές αναφορές, κάτι που κάνει με όλους τους αντιπάλους του, γιατί πραγματικά είναι ο βασιλιάς των επιστημονικών αναφορών από όλους τους Έλληνες, εντός κι εκτός Ελλάδος.
Στις προηγούμενες αντιπαραθέσεις μου προσπάθησα να καταλάβω από που έρχεται, και το σημαντικότερο, πού το πάει, ο κ. Ιωαννίδης με αυτού του είδους την αρθογραφία. Τότε, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι αυτού του είδους η συμπεριφορά είναι γνωστή στη βιβλιογραφία με διαφορά ονόματα όπως ναρκισσισμός, μεγαλομανία, Σύνδρομο της Ύβρεως, και τα παρακλάδια του όπως το Σύνδρομο του διάσημου διανοούμενου ("Intellectual Celebrity Syndrome"), Nobelitis, κλπ.
Αυτά τα άρθρα, τα οποία πιστεύω ο κ. Ιωαννίδης έφερε βαρέως, έβαλαν στο περιθώριο την αρθογραφία του για μερικούς μήνες. Όπως όμως περίμενα, σε αυτού του είδους τις περιπτώσεις, οι επαναλήψεις είναι πολύ συχνές, γι' αυτό το λόγο ο κ. Ιωαννίδης επανήλθε δριμύτερος («back with a vengeance» όπως λένε οι ξένοι). Με τα τελευταία του δύο άρθρα επιτίθεται κατά των εκλεγμένων ηγετών της Ελλάδας και της Ελληνικής παιδείας).
Δεν θα επαναλάβω αυτά που είπα στα προηγούμενα μου άρθρα, τα οποία εν συντομία λένε ότι θα ήταν πολύ καλύτερο για τον κ. Ιωαννίδη να προβεί σε μια εποικοδομητική και ήπια κριτική για ό,τι συμβαίνει στην χώρα μας, με την ελπίδα ότι κάποιες βελτιώσεις θα μπορούσαν να επιτευχθούν ακόμα και κάτω από τις παρούσες θλιβερές οικονομικές συνθήκες. Δεν βλέπω όμως αυτή τη στροφή του κ. Ιωαννίδη. Αντιθέτως, η πέννα του έγινε πιο κοφτερή και υποψιάζομαι ότι αυτό το μοτίβο θα συνεχιστεί και στο μέλλον.
Aπό που βρίσκει αυτή την δύναμη ο κ. Ιωαννίδης και καταφέρεται κατά πάντων με αυτόν τον σκληρό τόνο; Η απάντηση είναι απλούστατη. Πρώτον, ο κ. Ιωαννίδης είναι καθηγητής σε ένα διάσημο πανεπιστήμιο της Αμερικής, το Stanford. Παρ' όλα αυτά, πολλοί άλλοι Έλληνες είναι καθηγητές σε διάσημα ιδρύματα του εξωτερικού, όπως το Harvard, το Yale, και πολλά άλλα. Αυτό που δίνει την ηθική δύναμη στον κ. Ιωαννίδη να θεωρείται υπεράνω όλων είναι το επιστημονικό του έργο, με τον τεράστιο αριθμό επιστημονικών αναφορών του από άλλους επιστήμονες (οι πληροφορίες αυτές μπορούν να βρεθούν στο Google Scholar). Δυστυχώς, ο απλός πολίτης δεν καταλαβαίνει ακριβώς τι σημαίνει αυτό το μέτρο επιστημονικής εμβέλειας και παρ' όλο που ο κ. Ιωαννίδης είμαι σίγουρος ότι το ξέρει, δεν θέλει να το αναλύσει, γιατί δεν τον συμφέρει (αυτό είναι το μυστικό του, όπως λέει και η Αλίκη). Αργά ή γρήγορα, κάποιος θα πρέπει να αναλύσει το επιστημονικό έργο του κ. Ιωαννίδη και τις αναφορές του, για να γίνει γνωστό το ακριβές μέτρο της προσφοράς του στη διεθνή βιβλιογραφία. Έχοντας γράψει και πριν για επιστημονικές αναφορές (για παράδειγμα, Nature 2011:478 419) αποφάσισα να κάνω αυτή την ανάλυση, για να ξεκαθαρίσουμε μια για πάντα τα δύο σημαντικά ερωτήματα για την προσφορά του κ. Ιωαννίδη στην Επιστήμη.
Πρώτον, είναι ο κ. Ιωαννίδης ένας από τους διεθνείς επιστήμονες με μεγάλο, πολύ μεγάλο, τεράστιο, αριθμό επιστημονικών αναφορών; Η απάντηση είναι πως ναι. Το Google Scholar λέει ότι έχει μαζέψει στην καριέρα του πάνω από 100.000 επιστημονικές αναφορές, που θεωρείται ένας τεράστιος αριθμός. Η δεύτερη ερώτηση, που είναι ίσως και πιο σημαντική, είναι εάν αυτές οι αναφορές μπορούν να καταξιώσουν τον κ. Ιωαννίδη ως έναν πολύ σημαντικό επιστήμονα, καλύτερο από άλλους που έχουν λιγότερες αναφορές, ή κατά τεκμήριο αριθμών, να θεωρηθεί ως ο «εξυπνότερος» Έλληνας, με βάση αυτά τα στοιχεία. Η απάντηση είναι πως όχι.
Αν οι επιστημονικές αναφορές ήταν μέτρο της εξυπνάδας ή της προσφοράς κάποιου στην διεθνή βιβλιογραφία, τότε ο Άλμπερτ Άινσταϊν, που θεωρείται ο εξυπνότερος άνθρωπος που έχει γεννηθεί ποτέ, θα έπρεπε να είχε περισσότερες αναφορές από τον κ. Ιωαννίδη και όλους τους άλλους διάσημους επιστήμονες. Οι επιστημονικές αναφορές του Άινσταϊν, που βρισκόταν σε επιστημονική δράση για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τον κ. Ιωαννίδη, είναι στο ίδιο επίπεδο μαζί του. Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα επιστημόνων που κέρδισαν βραβείο Νόμπελ με πολύ λιγότερες αναφορές από αυτές του κ. Ιωαννίδη. Θα ήθελα να εξηγήσω εδώ ότι γενικά, υπάρχουν τεσσάρων ειδών επιστημονικές εργασίες/επιστήμονες στην διεθνή βιβλιογραφία:
Κατηγορία Α) Επιστημονικές εργασίες/Επιστήμονες που έχουν τεράστιο αριθμό αναφορών και πολύ σημαντική επιστημονική προσφορά.
Κατηγορία Β) Επιστημονικές εργασίες/Επιστήμονες που έχουν πολύ μεγάλο αριθμό επιστημονικών αναφορών αλλά μέτρια, ή μικρή, επιστημονική προσφορά.
Κατηγορία Γ) Επιστημονικές εργασίες/Επιστήμονες με πολύ μικρό αριθμό επιστημονικών αναφορών, αλλά πολύ σημαντική επιστημονική προσφορά.
Κατηγορία Δ). Επιστημονικές εργασίες/Επιστήμονες με πολύ μικρό αριθμό επιστημονικών αναφορών και με πολύ μικρή επιστημονική προσφορά.
Στην τελευταία κατηγορία βρίσκονται πέραν του 99% όλων των δημοσιευμένων εργασιών/επιστημόνων.
Προφανώς, ο Δρ. Ιωαννίδης δεν ανήκει στις κατηγορίες Γ και Δ. Κατά την γνώμη μου (και μόνον), ο Δρ. Ιωαννίδης μάλλον πέφτει στην κατηγορία (Β). Όπως ανέφερα σε προηγούμενα άρθρα, ο κ. Ιωαννίδης είναι ένας στατιστικολόγος που ασχολείται με ανάλυση των πορισμάτων άλλων επιστημόνων. Ο ίδιος, ή η ομάδα του, δεν έχει ανακαλύψει κάτι καινούργιο, όπως π.χ. ένα νέο φάρμακο, μια νέα διαγνωστική μέθοδο, ή έναν νέο πλανήτη. Η ανάλυση εργασιών άλλων επιστημόνων εξάγει συμπεράσματα για το αν αυτές οι εργασίες έχουν καλή ή κακή ποιότητα. Χρήσιμο μεν, αλλά όχι χώρος νέων ανακαλύψεων ή κάποιας επιστημονικής επανάστασης.
Πολλοί από τους αναγνώστες θα ξέρουν από άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα το YouTube, ότι μερικά videos αναδεικνύονται « viral» και ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων θέλει να τα δει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτά τα videos έχουν κάτι επαναστατικό ή ότι η ποιότητά τους είναι καλύτερη από άλλα videos που τα έχουν δει πολύ λιγότεροι άνθρωποι. Αυτό συνέβη και με τον Δρα Ιωαννίδη, όπου ένα από τα άρθρα του, το 2005, έγινε «viral», με αποτέλεσμα να συλλέγει 356 αναφορές κάθε χρόνο, έναν πραγματικά τεράστιο αριθμό. Αυτό το άρθρο (πάντα κατά την γνώμη μου) δεν περιέχει καμιά επιστημονική καινοτομία, όμως τιτλοφορείται "Why most published research findings are false" [«Γιατί τα περισσότερα δημοσιευμένα ερευνητικά πορίσματα είναι λάθος»], κάτι που τράβηξε το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων λόγω του βαρύγδουπου τίτλου του. Μα άνθρωποι σαν και μένα, που είμαστε παλιές καραβάνες στην επιστήμη, γνωρίζουν καλά αυτό το γεγονός. Περίπου ένα χρόνο αργότερα, και μη γνωρίζοντας τότε το άρθρο του Δρος Ιωαννίδη, δημοσίευσα και εγώ (όπως και άλλοι, σε άλλα περιοδικά) κάτι πολύ παρόμοιο με τον τίτλο "Quality of the scientific literature: All that glitters is not gold. Clin Biochem 2006;39:1109-11".
Με βάση αυτή την επιτυχία του, ο κ. Ιωαννίδης δημοσίευσε πολλά άλλα παρόμοια άρθρα, με παρόμοιους τίτλους, ελπίζοντας ότι αυτή η επιτυχία του θα συνεχιστεί. Είναι σαν να λέμε ότι κάποιος έγραψε το τραγούδι «Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ, ένα νερό κρύο νερό» και λόγω της τεράστιας επιτυχίας του, έγραψε ένα άλλο που λέει «Ένα νερό κυρά Μανωλιώ, ένα νερό κρύο νερό» ή «Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ, ένα νερό βραστό νερό» κ.λπ. κ.λπ. Για να δείξω το αληθές αυτής της γνώμης, αναφέρω μερικούς τίτλους των κατά καιρούς διαφόρων εργασιών του κ. Ιωαννίδη:
"«Why most published research findings are false"
"Why most discovered true associations are inflated"
"Why current publication practices may distort science"
"Why most clinical research is not useful"
Το μοτίβο συνεχίζεται, και όπως ανάφερα, παρ' όλο χρήσιμα, χωρίς ανακάλυψη σημαντικής νέας γνώσης. Θα έλεγα ότι ο μέχρι τώρα ρόλος του κ. Ιωαννίδη στην επιστήμη είναι ρόλος αστυφύλακα. Όπως ξέρουμε, οι αστυφύλακες δεν ανοίγουν νέους δρόμους, αλλά προσέχουν δρόμους που έχουν ανοίξει άλλοι... Οι πολυπληθείς αναφορές του Δρος Ιωαννίδη στην διεθνή βιβλιογραφία έδωσαν την ευκαιρία σε φίλους του με επιρροή να πουν μεγάλες κουβέντες, π.χ. ότι ο κ. Ιωαννίδης είναι... ισοδύναμος ή δεύτερος του Ιπποκράτη, κάτι που με έκανε και γέλασα.
Μερικά ακόμη σχόλια για επιστημονικές αναφορές θα ήταν επίσης πολύ χρήσιμα: Μεταξύ των δέκα συχνότερα αναφερόμενων εργασιών όλων των εποχών, τουλάχιστον οκτώ έχουν κατά γενική ομολογία πολύ μικρή επιστημονική αξία, ενώ μόνο μία έχει κερδίσει βραβείο Νόμπελ. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ μιας χρήσιμης ανακάλυψης (όπως αυτών του Δρος Ιωαννίδη) και μιας μεγάλης επιστημονικής ανακάλυψης. Για παράδειγμα, το ξυραφάκι γνωστής μάρκας με δύο λεπίδες αντί μίας έτυχε μεγάλης εμπορικής επιτυχίας, αλλά δε μπορεί να συγκριθεί σε εφευρετικότητα με την κατασκευή της μηχανής ενός αεριωθούμενου αεροπλάνου ή ενός φαρμάκου που θεραπεύει την λευχαιμία.
Σε άλλους τομείς ισχύουν οι ίδιοι κανόνες. Για παράδειγμα, το τραγούδι «Πότε Βούδας, πότε Κούδας» του Νίκου Παπάζογλου έχει 1.500.000 views στο ΥouΤube, ενώ το αριστούργημα του Μίκη Θεοδωράκη «Η Απαγωγή» με τη Μαίρη Λίντα και το Μανώλη Χιώτη έχει μόνο 94.000 views. Περίπου τα ιδία νούμερα έχει και ο αμανές του Κώστα Μπίγαλη «της κορμάρας σου ο μύθος»!
Γιατί ένα άρθρο με λίγες/ανύπαρκτες αναφορές μπορεί να είναι πολύ σημαντικό; (Κατηγορία Γ). Γιατί την εποχή που δημοσιεύτηκε ήταν τόσο μπροστά από τον καιρό του που κανένας δεν του έδωσε την πρέπουσα σημασία. Είναι σύνηθες μεγάλα άρθρα να αναγνωρίζονται είκοσι, τριάντα, και καμιά φορά σαράντα χρόνια μετά από τη δημοσίευση τους, χωρίς σημαντικές αναφορές, και να κερδίζουν βραβείο Νόμπελ.
Το άρθρο του Ιωαννίδη στο PLOS Med, 2005 παίρνει περίπου τρεις φορές πιο πολλές αναφορές κάθε χρόνο από το μυθικό άρθρο των Watson και Crick για τη δομή του DNA (βραβείο Νόμπελ 1962), ενώ η μέθοδος Lowry για ολική πρωτεΐνη παίρνει εξήντα φορές πιο πολλές αναφορές! Θα μπορούσε κανείς να εισηγηθεί με αυτά τα νούμερα ότι το άρθρο του Ιωαννίδη ή το Lowry είναι πιο «πολύτιμα» από το άρθρο των Watson και Crick. Δεν θα τολμούσα την σύγκριση ούτε για ένα λεπτό, γιατί θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι με αυτή την βλασφημία! Στην πραγματικότητα, σε αυτό το παράδειγμα, η επιστημονική σημασία των τριών άρθρων είναι ακριβώς αντίστροφη από τον αριθμό αναφορών τους (Watson-Crick-Ιωαννίδης-Lowry).
Θα κλείσω προτείνοντας στον κ. Ιωαννίδη να εξακολουθήσει να γράφει τις απόψεις του, και όπως μερικοί άλλοι σχολιαστές είπαν, ας έρθει με προτάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την πατρίδα αυτές τις δύσκολες στιγμές και όχι με ισοπεδωτικά άρθρα που κάθε άλλο τιμούν την πατρίδα μας, τους εκλεγμένους άρχοντές της και αυτούς που διάλεξαν να ζήσουν σε αυτήν. Θα ήθελα επίσης να προτείνω στον κ. Ιωαννίδη να είναι μεν υπερήφανος για τις επιστημονικές αναφορές του (όπως είπα, είναι ο αδιαφιλονίκητος Βασιλιάς των αναφορών), αλλά να μην τις χρησιμοποιεί για να κρίνει, ή να συγκρίνει, τον εαυτό του με άλλους. Οι συμβουλές που δημοσίευσε ένας λαμπρός Έλληνας επιστήμονας, ο ψυχίατρος Δρ. Νίκανδρος Μπούρας, είναι σχετικές με το θέμα: «Υπεύθυνοι ηγέτες, μεταξύ των διάσημοι επιστήμονες, πρέπει να δείχνουν μεγαλύτερη κατανόηση και να παλεύουν ώστε να μην πέσουν στα δίκτυα της μεγαλομανίας». Και επειδή άρχισα το άρθρο με ένα ωραίο τραγούδι, ας το τελειώσω με άλλο ένα, που το έγραψε ο ημίθεος Νίκος Γκάτσος και λέει, ούτε λίγο ούτε πολύ, αυτό που είπε και ο Δρ. Μπούρας. Αλλάξτε μόνο την λέξη «δίχτυ» με «μεγαλομανία» και το νόημα θα βγει αμέσως
Κάθε φορά που ανοίγεις δρόμο στη ζωή
μην περιμένεις να σε βρει το μεσονύχτι
έχε τα μάτια σου ανοιχτά βράδυ πρωί
γιατί μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτυ
Αν κάποτε στα βρόχια του πιαστείς
κανείς δε θα μπορέσει να σε βγάλει
μονάχος βρες την άκρη της κλωστής
κι αν είσαι τυχερός ξεκινά πάλι
Ελευθέριος Διαμαντής, Καθ/τής Εργαστηριακής Ιατρικής στο Παν/μιο του Τορόντο, επικεφαλής Κλινικής Βιοχημείας στα νοσ/μεια Mt Sinai και University Health Network
[video]https://www.huffingtonpost.gr/eleftherios-diamandis/-google-scholar-_1_b_14202410.html?utm_campaign=share_facebook&ncid=engmodushpmg00000003&fbclid=IwAR3jaqyBADsvzrIG4cvxkMO9JljtxJW1zxQQTVnBXr0Tio121HNf4i9Z4Sg[/video]
![URL]]](https://[URL unfurl="true"]www.alerta.gr/wp-content/uploads/2020/04/Byung-Chul-Han-1280x640.jpg[/img[/URL]])
