ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΠΕΤΑΝ ΠΕΡΔΙΚΑ
Μια θρυλική, αγέρωχη και πληθωρική μορφή του αντιστασιακού αγώνα, του ΕΛΑΣ και του εμφυλίου πολέμου, ήταν αυτή του Μήτσου Γαννακούρα, η Πέρδικα, από το χωριό Βάγκου της Αρκαδίας.Η Πέρδικας υπήρξε καπετάνιος του ΕΛΑΣ και έδρασε στην Πελοπόννησο, στην Αρκαδία και στο Μαίναλο, δίνοντας πολλές νικηφόρες μάχες. Υπήρξε σύνδεσμος του Γραμματέα Περιοχής Πελοποννήσου του ΕΛΑΣ Νίκου Μπελογιάννη και συνεργάσθηκε και συναναστράφηκε με κορυφαία στελέχη του του αντιστασιακού αγώνα. Στον εμφύλιο είχε μεγάλη δράση, επέδειξε ηγετικές ικανότητες και η φήμη του εξαπλώθηκε. Μετά την αποτυχημένη υπό την αρχηγία του πολιορκία της Δημητσάνας, άρχισε η καθοδική του πορεία και στον ΕΛΑΣ. Με την επικράτηση των κυβερνητικών, ο Πέρδικας είχε άδοξο και τραγικό τέλος. Στις 16-8-1949, έπεσε μετά από προδοσία σε ενέδρα των κυβερνητικών στο Ραπούνι του Μαινάλου, πληγώθηκε και αυτοκτόνησε. Την επόμενη το πτώμα του μεταφέρθηκε στην Τρίπολη και εκτέθηκε σε δημόσια θέα στην πλατεία του Άρεως. Για εκείνη την αποτρόπαια σκηνή, χαρακτηριστική είναι η προσωπική μαρτυρία του Σταμάτη Μακρή, εκπαιδευτικού από τη Μυγδαλια Γορτυνίας, που μικρό παιδί τότε, βρέθηκε στην πλατεία:
"Περιμέναμε το νεκρό Πέρδικα. Κόσμος πολύς είχε παραταχθεί στους δρόμους και είχε πλημμυρίσει την πλατεία του Άρεως. Τον φέρανε και τον στήσανε στην πρώτη γωνία της πλατείας (νοτιδυτική), μπροστά από τον κινηματογράφο Έσπερο, δεμένο σε μια πόρτα. Εγώ που το ήξερα γίγαντα, όταν τον είδα σκιάχτρο δεν τον γνώρισα. Θέλεις γιατί έιχε αλλάξει, θέλεις γιατί δεν ήθελα να το πιτσέψω, ψιθύρισα: "Τι λέτε ρε; Δεν είναι ο Πέρδικας αυτός!..." Κάποιος από το πλήθος έσκυψε και μου είπε χαμηλόφωνα: "Μην το ξαναπεις αυτό μικρέ μου...". Σίγουρα ήθελε να με προφυλάξει....".
Ο καπετάν Πέρδικας, για τους αγώνες του και τη λεβεντιά του πέρασε στη δημοτική ποίηση, με την οποία ο λαός ύμνησε την παλληκαριά του και θρήνησε το θάνατό του. Τα παρακάτω 5 αντάρτικα-δημοτικά τραγούδια αναφέρονται στη θρυλική αυτή μορφή και αποτελούν διασκευές γνωστών δημοτικών τραγουδιών του αγώνα του 21.
12. Ένα πασίγνωστο χορευτικό τραγούδι που ακούγεται στα μοραϊτικα πανηγύρια διασκευάστηκε και το ρεφρέν του αναφέρεται στο όνομα του Πέρδικα και του Κοντολώνη, άλλου γνωστού αντάρτη που έδρασε στην Πελοπόννησο.
Γείραν τα ελατόκλαρα κι ακούμπησαν το χιόνι,
Πέρδικα και Κονταλώνη.
Ποιός έλατος κρατάει νερό και ποια κορφή το χιόνι,
Πέρδικα και Κονταλώνη.
Το Μαίναλο κρατάει δροσιά και οι κορφές του χιόνι,
Πέρδικα και Κονταλώνι.
