Πολύ σωστά.
Ένα απόσπασμα από το βιβλίο «H Οργή και η Περηφάνια» , της σπουδαίας ιταλίδας Οριάνα Φαλάτσι , δηλωμένης κομμουνίστριας , άθεης και συντρόφου του φυλακισθέντα επί χούντας Αλέκου Παναγούλη,
"Επίσης, για δυο χιλιάδες χρόνια, η ενότητά μας ήταν βασισμένη σε μια θρησκεία που ονομάζεται Χριστιανισμός. Σε μια εκκλησία που ονομάζεται Καθολική Εκκλησία… Πάρτε εμένα σαν παράδειγμα. «Είμαι άθεη και αντικληρικών αντιλήψεων, δεν έχω τίποτε κοινό με την Καθολική Εκκλησία», δηλώνω πάντοτε. Κι αυτό είναι αλήθεια. Αλλά, ταυτόχρονα, είναι και ψέμα. Γιατί, είτε μου αρέσει είτε όχι, έχω αρκετά κοινά με την Καθολική Εκκλησία. Πιστέψτε με, γαμώτο! Πώς θα μπορούσα να μην έχω; Γεννήθηκα σ’ έναν τοπίο γεμάτο τρούλους εκκλησιών, μοναστήρια, Χριστούς, Μαντόνες, Αγίους, σταυρούς κα καμπάνες. Οι πρώτες μελωδίες που άκουσα όταν γεννήθηκα ήταν οι μελωδίες από τις καμπάνες. Τι καμπάνες του Καθεδρικού της Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε, που τον Καιρό του Αντίσκηνου, ο μουεζίνης προσβλητικά κατέπνιγε με τα δικά του Αλλάχ-ακμπάρ.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα με αυτή τη μουσική, με αυτό το τοπίο γύρω μου, με αυτή την Εκκλησία που την έχουν προσκυνήσει ακόμη και μεγάλα μυαλά, όπως ο Δάντης Αλιγκιέρι, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Γαλιλαίος Γαλιλέι. Μέσα από αυτήν έχω μάθει τι είναι γλυπτική, αρχιτεκτονική, ζωγραφική, ποίηση και λογοτεχνία, καθώς και τι σημαίνει ο συνδυασμός της ομορφιάς με τη γνώση. Χάρη σ’ αυτήν άρχισα κάποτε ν’ αναρωτιέμαι τι είναι το Καλό και το Κακό, αν υπάρχει Θεός. Αν μας έπλασε Εκείνος, ή εμείς Εκείνον και αν η ψυχή είναι μια χημική ένωση που μπορεί να υποστεί επεξεργασία σε εργαστήρια ή είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Και, μα τον Θεό…
Βλέπετε; Πάλι χρησιμοποίησα τη λέξη «Θεός». Παρ’ όλες τις λαϊκές και αντικληρικές μου αντιλήψεις, παρ’ όλο τον αθεϊσμό μου, είμαι τόσο διαποτισμένη από τον Καθολικό πολιτισμό, ώστε αυτός να είναι αναπόσπαστο μέρος του γραπτού και προφορικού μου λόγου. Μα τον Θεό, για όνομα του Θεού, προς Θεού, δόξα τω Θεώ, Θεέ και Κύριε, Παναγία μου, έλα Παναγία μου, Χριστέ και Παναγιά μου, στην ευχή του Χριστού. Χριστέ μου… Τέτοιες εκφράσεις μου έρχονται τόσο αυθόρμητα, που δε συνειδητοποιώ ότι τις λέω ή ότι τις γράφω.
Και να σας τα πω όλα; Παρ’ όλο που ποτέ δε συγχώρεσα την Καθολική Εκκλησία για τα αίσχη που μου επέβαλε, με πρωταρχικό εκείνο της γ…ς Ιεράς Εξέτασης που τον δέκατο έβδομο αιώνα έκαψε ζωντανή την προγιαγιά μου Ιλντεμπράντα, την κακόμοιρη την Ιλντεμπράντα, παρ’ όλ’ αυτά, οι μελωδίες από τις καμπάνες συνεχίζουν να γλυκαίνουν την καρδιά μου. Μου αρέσουν.
Επίσης, μ’ αρέσουν όλες αυτές οι όμορφες αγιογραφίες με τον Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους. Είμαι μάλιστα συλλέκτρια παλαιών εικονισμάτων. Επίσης, μου αρέσουν τα αβαεία και τα μοναστήρια και τα περιβόλια τους. Μου δημιουργούν μια ακαταμάχητη αίσθηση γαλήνης και συχνά ζηλεύω αυτούς που μένουν σ’ αυτά. Και, εν τέλει, ας το παραδεχτούμε: οι καθεδρικοί ναοί μας είναι πιο όμορφοι από τα τζαμιά, τις συναγωγές, τους βουδιστικούς ναούς και τις άχρωμες εκκλησίες των Διαμαρτυρομένων…
Όλ’ αυτά τα συμβολικά στολίδια ανήκουν στη δική μου ζωή. Στον δικό μου πολιτισμό. Ξέρετε, στον κήπο του εξοχικού σπιτιού μου στην Τοσκάνη, υπάρχει ένα μικρό, παλιό ξωκλήσι. Δυστυχώς, είναι πάντοτε κλειστό. Από τότε που πέθανε η μητέρα μου, κανείς δεν το φροντίζει. Κάθε φορά που επιστρέφω στην πατρίδα, πηγαίνω και το ανοίγω. Ξεσκονίζω την Αγία Τράπεζα, προσέχω να μην έχουν κάνει φωλιές τα ποντίκια ή να μην έχουν φάει καμιά σελίδα από τη Σύνοψη. Και, παρά τον λαϊκισμό μου, τον αθεϊσμό μου, εκεί μέσα νιώθω άνετα. Παρά τις αντικληρικές απόψεις μου, εκεί μέσα νιώθω γαλήνη. (Και βάζω στοίχημα ότι οι περισσότεροι Ιταλοί θα εκμυστηρεύονταν το ίδιο πράγμα. Σε μένα το έχει εκμυστηρευτεί, Θεέ και Κύριε, ο ίδιος ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, ο Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ιταλίας, ο άνθρωπος που εισήγαγε τον ιστορικό συμβιβασμό μεταξύ μαρξιστών και καθολικών…)."