[size=20pt] Για μια αριστερή πολιτική στη Θράκη
[/size]Tου
Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη
Η συζήτηση των τελευταίων ημερών σχετικά με την αντικατάσταση της κ. Σαμπιχά Σουλεϊμάν στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να αναδείξει μια συζήτηση επί της ουσίας, τι συμβαίνει και τι θα πρέπει να βελτιωθεί στα μειονοτικά πράγματα της Θράκης. Είναι κοινό μυστικό ότι η θέση της μειονότητας ρυθμίζεται από τη Συνθήκη της Λοζάνης, νομικό κείμενο στηριγμένο σε λογικές μιλλέτ του 19ου αιώνα.
Δηλαδή τι πρέπει να την ρυθμίζει ? Το χειρότερο, όμως, είναι ότι η εφαρμογή της Συνθήκης σε Ελλάδα και Τουρκία έγινε μέσα από την ψευδή αρχή της αμοιβαιότητας, κατά κανόνα σε βάρος των μελών των μειονοτήτων. Χιλιάδες άνθρωποι εκδιώχθηκαν, έχασαν την ιθαγένειά τους, την περιουσία τους και σχεδόν όλοι κατά περιόδους ένιωσαν το ρατσισμό και την υποτιμητική διαφοροποίηση
Βεβαίως ειδικά οι Ελληνες της Κωνσταντινούπολης . Ακόμα περισσότερο οι μειονότητες μέσα στις μειονότητες.
Οι διακρίσεις, στην πράξη αλλά ακόμα και σε επίπεδο νόμων νομιμοποιούνται μέχρι και σήμερα σε λογικές εξαιρετικών μέτρων για λόγους εθνικού συμφέροντος
Δηλαδή το εθνικό συμφέρον πρέπει να παραγνωριστεί ??.
Θύλακες έκνομων πρακτικών
Δημιουργούνται, δηλαδή, θύλακες έκνομων πρακτικών, έναντι των οποίων ελάχιστες φωνές ορθώνονται
Οπως για παράδειγμα η Τ.Ε.Ξ. Η συντριπτική πλειοψηφία (μαζί και η πατριωτική αριστερά διαφόρων κομματικών αποχρώσεων) συναινεί, ρητά ή άρρητα, στην παράκαμψη των βασικών αρχών του κράτους δικαίου απέναντι στα μειονοτικά πράγματα
Ναι διότι απαιτεί περισσότερα προνόμια στην μειονότητα από ότι στην πλειονότητα. Δεν υπάρχει χώρος να αναφερθώ αναλυτικά στο τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα και ποια η κατάσταση πραγμάτων που διαιωνίζεται. Συχνά, τα μειονοτικά θέματα της Θράκης κρύβονται από το ταυτοτικό ζήτημα, και το ζήτημα της ονοματοδοσίας, ειδικά στο αν υπάρχει τουρκική μειονότητα, ταυτότητα, ή αν υπάρχει το δικαίωμα να ετερο- και αυτό-προσδιορίζεται κανείς ως Τούρκος
Ποιός στη Ελλάδα στερήθηκε του δικαιώματος να αυτοπροσδιορίζεται ? 'Η μήπως επειδή κάποιος αυτοπροσδιορίστηκε θα πρέπει να του κάνουμε τεμενάδες?. Ακόμα και μέσα από την ίδρυση συλλόγων. Τα ζητήματα αυτά είναι λυμένα νομικά, όμως αντιστέκονται με την ενίσχυση του ιδεολογικού φίλτρου που παράγουν έντονη πολιτική δυσκαμψία.
Έντονο ταξικό ζήτημα
Απαντώντας στο ερώτημα τι πρέπει να κάνει κανείς μέσα από μια αριστερή πολιτική, θα έλεγα απλά: να θέσει τα θεμέλια για μια δικαιότερη κοινωνία, με γνώμονα την δικαιότερη αναδιανομή του πλούτου, την κατοχύρωση των δικαιωμάτων στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας
Αν η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας σημαίνει και περισσότερες απαιτήσεις σε σχέση με τους άλλους τότε όχι και την εφαρμογή των υφισταμένων και τη διάπλαση νέων δικαιωμάτων προς τον σκοπό αυτό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μειονοτικό κρύβει ένα έντονο ταξικό ζήτημα
Βεβαίως οι μειονοτικοί κατά κανόνα είναι περισσότερο ευκατάστατοι από τους πλειονοτικούς . Οι στατιστικές σχετικά με την οικονομική κατάσταση, τα επαγγέλματα και το μορφωτικό επίπεδο δείχνει ότι η μειονότητα βρίσκεται στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας Οχι όλοι.
Αυτοί που σύμφωνα με τα ήθη και τα έθιμα τους είναι αφέντες είναι μια χαρά. Από την άλλη πλευρά, η ειδική κατάσταση «εξαίρεσης» της μειονότητας
Από τι ακριβώς εξαιρειται η μειονότητα ??, δημιουργεί εύφορο πεδίο για την ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων και σχέσεων εξάρτησης, φόβου και δεσμεύσεων. Το εθνοτικό εμπλέκεται με το ταυτοτικό και το πολιτικό. Αν, λοιπόν, ασκηθούν πολιτικές αποδέσμευσης από τον γόρδιο δεσμό του είδους αυτού πολλά ζητήματα θα γίνουν απλώς κανονικά και δεν θα ενδύονται με τον χαρακτήρα του μειονοτικού. Ακόμα και τα ειδικά εκείνα που αφορούν την μειονοτική εκπαίδευση
Τι παραπάνω πρέπει να γίνει για την μειοντική εκπαίδευση ? Είπαμε να γράψουμε βιβλία στην Ελλάδα τα αρνηθήκανε, Τπύρκοι (πραγματικοί και όχι γιαλαντζί) διδάσκουν στα μειονοτικά σχολεία αμειβόμενοι από το ελληνικό δημόσιο τι σκατά να κάνουμε παραπάνω ?, τα βακούφια
Μέχρι και τα χρέη και τα πρόστιμα τους χαρίσαμε χώρια που σε αντίθεση με τα ιδρύματα άλλων δογμάτων ακόμη και τα εμπορικά τους ακίνητα και οι πρόσοδοι τους είναι αφορολόγητες και τον Μουφτή
Αν δεχτούνε να καταργηθεί η σαρία και οι δικαστικές του αρμοδιότητες και να μην είναι υπάλληλος του κράτους και φυσικά να μην μετακαλεί ξένους ιεροδιδάσκαλους πολύ ευχαρίστως να εκλέγεται όσο πληρώνεται από τον κρατικό κορβανά θα διορίζεται από το κράτος, και τα οποία διατηρούνται σε προ-μεταπολιτευτική θεσμική κατάσταση.
Όρος για τον «εκσυγχρονισμό» του νομικού καθεστώτος και της θέσης της μειονότητας είναι η αποστεγανοποίηση των θεσμικών συστημάτων που μιλλετοποιούν τους μειονοτικούς και τους αντιμετωπίζουν ως μία θεσμική εξαίρεση της ιδιότητας του πολίτη. Η απομυθοποίηση της σχέσης έθνους-κράτους αποτελεί προϋπόθεση για την «κανονικοποίηση» (δηλαδή τη αντιμετώπιση ως μη-εξαίρεση) της θέσης της μειονότητας. Τέλος, ο απεγκλωβισμός από τη λογική της αμοιβαιότητας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας
εφόσον και η Τουρκία απεγκλωβιστεί από αυτήν γιατί με΄χρι στιγμής η Τουρκία την επικαλείται αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των μειονοτήτων ως πολιτών του κράτους και όχι ως πεδίου άσκησης ανταποδοτικών μέτρων ή ως ένα αναγκαίου κακού. Η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λοζάνης θα μπορούσε να δώσει πρόσφορες λύσεις, και κυρίως η κύρωση από την Ελλάδα της Σύμβασης-πλαίσιο για τις εθνικές μειονότητες. Παρόμοια (αναφέρω μόνο ενδεικτικά) θα έπρεπε να αποδοθεί το αυτονόητο δικαίωμα στους συλλόγους που δεν μπορούν αποκτήσουν νομική προσωπικότητα, ή να λυθεί το θέμα των τίτλων ιδιοκτησίας στον ορεινό όγκο
να φέρουν φρέσκα πληρεξούσια ή να κάνουν κανονικές αγοραπωλησίες και δωρεές πληρώνοντας τους αναλογούντες φόρους . Με τον τρόπο αυτό η προστασία της μειονότητας θα μπορέσει να ξεφύγει από τον διμερή εναγκαλισμό, του τουρκικού προξενείου και του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και θα τεθεί σε μια φυσιολογική διαδικασία κοινωνικών αγώνων ανάλογα με την υπόλοιπη ελληνική κοινωνία. Κυρίως, όμως, θα έπρεπε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να ανέβει το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο των μειονοτικών.
Σε τελική ανάλυση, η λύση των ειδικών ζητημάτων της μειονότητας έγκειται στην αποδέσμευσή τους από της κατάσταση εξαίρεσης και την ιδεολογική απονομιμοποίηση του δήθεν «ευαίσθητου χαρακτήρα» τους
φυσικά καμμιά ευαισθησία πλήν ισως της διδασκαλίας της μητρικής τους γλώσσας εκτός ωρολογίου προγράμματος με έξοδα της πολιτείας.
* Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.