Κατάργηση του αφορολογήτου των 200 τετραγωνικών μέτρων κατά την αγορά πρώτης κατοικίας μελετά η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του διαλόγου για τη ριζική αναμόρφωση του φορολογικού. Το νέο αφορολόγητο όριο θα προκύπτει από τον συνδυασμό των στεγαστικών αναγκών του φορολογουμένου, ανάλογα με την οικογενειακή του κατάσταση και την αντικειμενική αξία του ακινήτου. Σήμερα, με νόμο που ισχύει από τις αρχές του 2008, η πρώτη κατοικία απαλλάσσεται πλήρως από τον φόρο, εφόσον δεν υπερβαίνει τα 200 τετραγωνικά μέτρα. Έτσι, πρώτη κατοικία 200 τετραγωνικών μέτρων στο Πέραμα με αντικειμενική αξία 160.000 ευρώ απαλλάσσεται πλήρως από τον φόρο, όπως απαλλάσσεται όμως και πρώτη κατοικία 200 τετραγωνικών στη Βουλιαγμένη με αντικειμενική αξία 1.760.000 ευρώ. Μόνο που στην πρώτη περίπτωση η φοροαπαλλαγή στοιχίζει στα δημόσια ταμεία 17.600 ευρώ, ενώ στη δεύτερη το Δημόσιο χάνει φόρους 193.600 ευρώ!
Τα σενάρια
Οι εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και θα πέσουν στο τραπέζι του διαλόγου αφορούν δραστικές αλλαγές στο αφορολόγητο πρώτης κατοικίας, ώστε όσοι έχουν τη δυνατότητα αγοράς πανάκριβων σπιτιών, να εισφέρουν ανάλογα και στα φορολογικά έσοδα του κράτους και να μην απαλλάσσεται κάθε μεταβίβαση ανεξαρτήτως αξίας με γνώμονα μόνο τα τετραγωνικά. Η επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης για αφορολόγητο όριο 200 τετραγωνικών μέτρων ανεξαρτήτως αξίας στην αγορά πρώτης κατοικίας κρίνεται άδικη από το νέο οικονομικό επιτελείο, καθώς απέχει πολύ από τη φιλοσοφία αναδιανομής και φοροδοτικής συμμετοχής ανάλογα με το βαλάντιο κάθε φορολογουμένου, που πρεσβεύει με κάθε ευκαιρία ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Έτσι, στο τραπέζι έχει τεθεί η επαναφορά της απαλλαγής πρώτης κατοικίας από τον φόρο με βάση την αντικειμενική αξία και οικογενειακά κριτήρια και όχι με βάση την επιφάνεια.
Ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι το νέο αφορολόγητο να καθοριστεί μεταξύ 100.000 και 150.000 ευρώ για τον άγαμο αγοραστή πρώτης κατοικίας και μεταξύ 200.000 και 300.000 ευρώ για τον έγγαμο. Τα παραπάνω όρια, που θα προσδιοριστούν επακριβώς στο πλαίσιο του διαλόγου για την αναμόρφωση του φορολογικού, θα προσαυξάνονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Για ακίνητα υψηλότερης αντικειμενικής αξίας θα αφαιρείται το αφορολόγητο όριο και στη συνέχεια θα επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης της τάξεως του 9%- 11%, ο οποίος ισχύει και σήμερα. Έτσι, για το ακίνητο αξίας 1,250 εκατ. ευρώ στη Βουλιαγμένη, εφόσον αφορά έγγαμο αγοραστή με αφορολόγητο 300.000 ευρώ, θα προκύπτει φόρος 95.000 ευρώ.
Τι ισχύει σήμερα
Με διατάξεις του νόμου 3634/2008 καταργήθηκαν τα αφορολόγητα όρια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας και παρέχεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης (και το τέλος συναλλαγής ακινήτων) για αγορά κατοικίας με εμβαδόν έως 200 τ.μ. ή οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ., ανεξάρτητα από την αξία τους. Το ανωτέρω εμβαδόν προσαυξάνεται κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, την επιμέλεια των οποίων έχει ο δικαιούχος ή τα προστατευόμενα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Αν το εμβαδόν της πρώτης κατοικίας υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του ποσού της αξίας που αντιστοιχεί στο εμβαδόν αυτό. Για την αξία που αντιστοιχεί στο επιπλέον εμβαδόν, οφείλεται ο φόρος, δηλαδή φόρος μεταβίβασης ή τέλος συναλλαγής ακινήτων, αντίστοιχα.
Τα σενάρια
Οι εισηγήσεις που έχουν υποβληθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και θα πέσουν στο τραπέζι του διαλόγου αφορούν δραστικές αλλαγές στο αφορολόγητο πρώτης κατοικίας, ώστε όσοι έχουν τη δυνατότητα αγοράς πανάκριβων σπιτιών, να εισφέρουν ανάλογα και στα φορολογικά έσοδα του κράτους και να μην απαλλάσσεται κάθε μεταβίβαση ανεξαρτήτως αξίας με γνώμονα μόνο τα τετραγωνικά. Η επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης για αφορολόγητο όριο 200 τετραγωνικών μέτρων ανεξαρτήτως αξίας στην αγορά πρώτης κατοικίας κρίνεται άδικη από το νέο οικονομικό επιτελείο, καθώς απέχει πολύ από τη φιλοσοφία αναδιανομής και φοροδοτικής συμμετοχής ανάλογα με το βαλάντιο κάθε φορολογουμένου, που πρεσβεύει με κάθε ευκαιρία ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Έτσι, στο τραπέζι έχει τεθεί η επαναφορά της απαλλαγής πρώτης κατοικίας από τον φόρο με βάση την αντικειμενική αξία και οικογενειακά κριτήρια και όχι με βάση την επιφάνεια.
Ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι το νέο αφορολόγητο να καθοριστεί μεταξύ 100.000 και 150.000 ευρώ για τον άγαμο αγοραστή πρώτης κατοικίας και μεταξύ 200.000 και 300.000 ευρώ για τον έγγαμο. Τα παραπάνω όρια, που θα προσδιοριστούν επακριβώς στο πλαίσιο του διαλόγου για την αναμόρφωση του φορολογικού, θα προσαυξάνονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Για ακίνητα υψηλότερης αντικειμενικής αξίας θα αφαιρείται το αφορολόγητο όριο και στη συνέχεια θα επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης της τάξεως του 9%- 11%, ο οποίος ισχύει και σήμερα. Έτσι, για το ακίνητο αξίας 1,250 εκατ. ευρώ στη Βουλιαγμένη, εφόσον αφορά έγγαμο αγοραστή με αφορολόγητο 300.000 ευρώ, θα προκύπτει φόρος 95.000 ευρώ.
Τι ισχύει σήμερα
Με διατάξεις του νόμου 3634/2008 καταργήθηκαν τα αφορολόγητα όρια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας και παρέχεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης (και το τέλος συναλλαγής ακινήτων) για αγορά κατοικίας με εμβαδόν έως 200 τ.μ. ή οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ., ανεξάρτητα από την αξία τους. Το ανωτέρω εμβαδόν προσαυξάνεται κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, την επιμέλεια των οποίων έχει ο δικαιούχος ή τα προστατευόμενα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Αν το εμβαδόν της πρώτης κατοικίας υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του ποσού της αξίας που αντιστοιχεί στο εμβαδόν αυτό. Για την αξία που αντιστοιχεί στο επιπλέον εμβαδόν, οφείλεται ο φόρος, δηλαδή φόρος μεταβίβασης ή τέλος συναλλαγής ακινήτων, αντίστοιχα.
