1personanongrata
Ενεργό Μέλος
- Εγγρ.
- 10 Δεκ 2007
- Μηνύματα
- 60.677
- Like
- 13
- Πόντοι
- 866
Σύνταγμα της Ελλάδος:
Άρθρο 13
1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.
Ο Συνήγορος του Πολίτη διερεύνησε αναφορά μέλους της μουσουλμανικής
μειονότητας της Δυτικής Θράκης, ο οποίος είχε αποστερηθεί την ελληνική ιθαγένεια
σε ηλικία 13 ετών, την ανέκτησε (με ανάκληση της πράξης αφαίρεσης) σε ηλικία 32
ετών και αμέσως μετά, χωρίς να μεσολαβήσει νέα κλήση του για κατάταξη στο
στρατό, κηρύχθηκε αναδρομικά σε ανυποταξία επειδή δεν είχε προσέλθει για
κατάταξη σε ηλικία 19 ετών.
Απευθυνόμενος προς το οικείο Στρατολογικό Γραφείο και το ΓΕΕΘΑ, ο Συνήγορος
του Πολίτη εξέθεσε τους λόγους για τους οποίους ήταν παράνομη η συγκεκριμένη
αναδρομική κήρυξη σε ανυποταξία, καθ’ όσον ο θιγόμενος δεν είχε καν την
ελληνική ιθαγένεια κατά τη χρονική στιγμή της υποτιθέμενης υποχρέωσής του προς
κατάταξη.
Παρά την επιμονή του ΓΕΕΘΑ, ο Συνήγορος του Πολίτη αναγκάσθηκε να διακόψει
τη διαμεσολάβησή του επειδή ο θιγόμενος κατετάγη εν τω μεταξύ στον στρατό,
οπότε εξέλιπε εκ των πραγμάτων η μοναδική διοικητική συνέπεια της κήρυξης σε
ανυποταξία (δηλαδή η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα), ενώ οι ποινικές συνέπειες
εκκρεμούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Ωστόσο, λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης,
«δημοσιοποιεί τη μη αποδοχή των προτάσεών του, εφόσον κρίνει ότι δεν αιτιολογείται
επαρκώς» κατ’ άρθρον 4 παρ. 6 ν. 3094/2003.
ΠΟΡΙΣΜΑ
..........
Επισημαίνοντας τα ανωτέρω, ο Συνήγορος του Πολίτη απευθύνθηκε στο Γενικό Επιτελείο
Εθνικής Άμυνας (Διεύθυνση Στρατολογικού), παρακαλώντας για την παρέμβασή του προκειμένου
να επανεξετασθεί η στρατολογική εκκρεμότητα του κ. Μ., ως προς τη νομιμότητα και ισχύ της
κήρυξης αυτού σε ανυποταξία. Ο Συνήγορος του Πολίτη ευελπιστούσε ότι το ΓΕΕΘΑ θα
συμμεριζόταν τις διαπιστώσεις του, τουλάχιστον κατά το σκέλος της εκ των υστέρων νομικής
αποτίμησης των ενεργειών του Στρατολογικού Γραφείου. Ωστόσο, με την απάντησή του (έγγραφο
υπ’ αρ. πρωτ. …/26.5.2005), το ΓΕΕΘΑ αποδέχεται ως «καθ’ όλα ορθές και νόμιμες» όλες τις
ενέργειες του Στρατολογικού Γραφείου. Προς αιτιολόγηση της άποψης αυτής, το ΓΕΕΘΑ
επικαλείται, απαράλλακτα όπως και το Στρατολογικό Γραφείο, τον αναδρομικό χαρακτήρα της
ανάκτησης της ιθαγένειας, θεωρώντας αυτονόητη την αναδρομική ισχύ των προϋποθέσεων
ανυποταξίας («ήταν έλληνας από τη γέννησή του, με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις να
απορρέουν επίσης από το χρόνο της γέννησής του») και μη απαντώντας σε κανένα από τα σχετικά
αντεπιχειρήματα. Την αδυναμία κατάταξης του κ. Μ. εν έτει 1991 δεν την αντιμετωπίζει ως
νομικό κώλυμα, παρά μόνον ως πραγματικό: «παρόλο που την ημερομηνία που υποχρεούταν να
καταταγεί συνέτρεχαν λόγοι ανυπέρβλητου κωλύματος (δεν είχε την ελληνική ιθαγένεια), η Διοίκηση
δεν έχει την αρμοδιότητα να εκτιμήσει τους παραπάνω λόγους». Ως απλό πραγματικό κώλυμα,
δηλαδή στην ίδια μοίρα με ένα πρόβλημα υγείας, μιά συγκοινωνιακή ανωμαλία λόγω θεομηνίας ή
άλλον λόγο ανωτέρας βίας, η έλλειψη της ελληνικής ιθαγένειας (κατά τον επίμαχο χρόνο) δεν
μπορεί, κατά την άποψη του ΓΕΕΘΑ, να συνεκτιμηθεί από το Στρατολογικό Γραφείο ως λόγος
αποκλεισμού της αντικειμενικής υπόστασης της ανυποταξίας, παρά μόνον από το Στρατοδικείο ως
λόγος αφορών την υποκειμενική υπόσταση, οπότε το καθεστώς ανυποταξίας (μέχρι τη δικάσιμο),
δηλαδή μιά διοικητική κύρωση αυτή καθ’ εαυτήν, φαίνεται να επιβάλλεται σχεδόν ως φυσικό
φαινόμενο, μη δυνάμενο ν’ αποτραπεί από κανέναν.
Καθ’ όσον αφορά τη δυνατότητα της διοίκησης να παρέμβει στην ήδη διενεργουμένη
προανάκριση, το ΓΕΕΘΑ ορθώς, πάντως, επισημαίνει ότι, επί του πρακτέου, ούτε ο ίδιος ο
Υπουργός Εθνικής Άμυνας έχει τη δυνατότητα να παραγγείλει την ανάκληση μήνυσης η οποία ήδη
εκκρεμεί ενώπιον της δικαιοσύνης, εξ αυτού, άλλωστε, του λόγου ο Συνήγορος του Πολίτη
κοινοποιεί το παρόν έγγραφό του στην κορυφή της διοικητικής ιεραρχίας του Υπουργείου Εθνικής
Άμυνας μόνο προς ενημέρωσή της, και όχι εισηγούμενος την παρέμβαση αυτής. Πολλώ μάλλον
αδυνατεί ο Συνήγορος του Πολίτη ν’ απευθυνθεί καν στην Εισαγγελία του οικείου Στρατοδικείου,
αφού, κατ’ άρθρον 3 παρ. 4 ν. 3094/2003, «δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον
δικαστηρίου ή άλλης δικαστικής αρχής». Τέλος, αφ’ ης στιγμής ο κ. Μ. έχει ήδη από 9.5.2005
καταταγεί και υπηρετεί, έχει, πλέον, καταστεί άνευ σημασίας ακόμη και η μόνη διοικητική
επίπτωση της κατάστασης ανυποταξίας, δηλαδή η αυτοδίκαιη (άρθρο 20 παρ. 1 ν. 1763/88)
απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, στην οποίαν ο Συνήγορος του Πολίτη είχε μέχρι στιγμής
στηρίξει την αρμοδιότητα παρέμβασής του. Τούτο, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι αναιρείται η
σχηματισθείσα εικόνα παρανομίας, παρά μόνον ότι έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια για περαιτέρω
λυσιτελή διαμεσολάβηση. Αντίθετα, η παράνομη συμπεριφορά της διοίκησης μπορεί να
θεωρηθεί τετελεσμένη, καθ’ όσον, ήδη κατά τον διαδραμόντα χρόνο των τεσσάρων μηνών, η
εφαρμοσθείσα απαγόρευση εξόδου συνιστά, εκτός των άλλων, παραβίαση του άρθρου 12 παρ. 2-3
του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, κυρωθέντος με τον ν. 2462/97.
Εν όψει των ανωτέρω, ο Συνήγορος του Πολίτη κρίνει σκόπιμο να θέσει τις ανωτέρω
επισημάνσεις του ενώπιον του αρμοδίου Υπουργείου, προκειμένου αυτές να συνεκτιμηθούν προς
αποφυγή επανάληψης αντιστοίχων φαινομένων, και εξετάζει το ενδεχόμενο εφαρμογής της
εξαιρετικής διάταξης του άρθρου 4 παρ. 6 ν. 3094/2003 («μπορεί να δημοσιοποιήσει τη μη αποδοχή
των προτάσεών του, εφόσον κρίνει ότι δεν αιτιολογείται επαρκώς»).
[/url
