[size=15pt]
«Φυσικά και Μυστικά»[/size]
O έρωτας αποτελούσε, ανέκαθεν, έναν από τους τομείς των ανθρώπινων σχέσεων που παρουσίαζε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ίσως επειδή αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αναπαραγωγή και την επιβίωση του ανθρώπινου είδους, ίσως γιατί είναι κατά ένα τρόπο έμμεσα συνδεδεμένη με τη γενική καλή υγεία του οργανισμού και τη διατήρηση της νεότητας.
Ψυχολογικές ή σωματικές δυσλειτουργίες σε αυτόν τον τομέα αποτελούσαν ανέκαθεν ένα από τα βασικά προβλήματα της καθημερινής ζωής και συμπεριφοράς των ανθρώπων.
Δεκάδες φάρμακα, μαγικά φίλτρα ή συμπεριφορές επινοήθηκαν και απέβλεπαν επιτυχημένα ή όχι στην αποκατάσταση των όποιων προβλημάτων υπήρχαν. Ο πλέον παραγωγικός χώρος, πλούσιος σε κάθε είδους εφευρετικότητα, ήταν εκείνος των αρχαίων εταίρων, όπου προσέφεραν τα πλέον διαλεχτά προϊόντα στους πελάτες τους αλλά και στις ίδιες.
Τέτοια φάρμακα, που είχαν μάλιστα την έγκριση και την προστασία της θεάς του έρωτα Αφροδίτης και τα χρησιμοποιούσαν συχνά η Ασπασία η Μιλήσια, η Λαΐδα η Κορίνθια, η Λεόντειος η Θαργήλια κ.ά. Τα φάρμακα αυτά είχαν στη σύνθεσή τους διάφορα βότανα αλλά και ζωικές ουσίες. Ήταν δε έτσι παρασκευασμένα, ώστε να μη μαντατεύεται εύκολα η σύσταση και αυτό όχι μόνο για εμπορικούς λόγους αλλά και για να μην προκαλούν αηδία σε αυτόν που τα χρησιμοποιούσε.
Στη Φυσική Ιστορία του Πλινίου συναντάμε τα πιο απίθανα φάρμακα αυτού του είδους. Στο 80ό κεφάλαιο, αναφέρεται κατά λέξη: «Μεταξύ των αφροδισιακών φαρμάκων, είναι ανάγκη να υπολογίζουμε σοβαρά τη χολή του αγριόχοιρου και το μεδούλι των κοκάλων του για εξωτερική χρήση, το δε λίπος του γαϊδάρου με το λίπος της χήνας για εσωτερική χρήση».
Επιπλέον αναφέρει για εντριβές του πάσχοντα, με ένα μίγμα που
παράγονταν από το μούλιασμα των γεννητικών μορίων γαϊδάρου της Κύπρου, με ζεστό λάδι επί επτά ημέρες
ο δε Βιργίλιος συνιστούσε αντίστοιχα για εντριβές τα ούρα του ταύρου. Λογικότερες στις συνταγές τους ήταν οι εταίρες της Κορίνθου. Είναι γνωστό ότι η Λεόντια γι αυτούς που συμπαθούσε περισσότερο προσέφερε ένα φίλτρο βασισμένο στο δυόσμο, σπόρους κάρδαμου και κολίανδρο.
Υπήρξε μια εποχή για τη Ρώμη, που η αναφροδισία είχε καταντήσει πανδημία. Σε αυτό έφταιγε βέβαια, η ακόλαστη ζωή των Ρωμαίων. Τόσο ήταν το κακό για ένα πολεμικό κράτος σαν τη Ρώμη, που θα σήμαινε γι αυτό καταστροφή η ελάττωση του πληθυσμού, που
ο Αυτοκράτορας Τιβέριος ζήτησε τη συνδρομή των επιστημόνων και των πρακτικών της εποχής. Τότε έδρασε κάποιος Δημόκριτος που επονομαζόταν μυσταγωγός και αγύρτης κατά τον Πλίνιο.
Αυτός ταξίδευε στην Αίγυπτο και στη Χαλδαία, απ όπου είχε συγκεντρώσει μια σειρά από συνταγές και πραγματείες, υπό το γενικό τίτλο «Φυσικά και Μυστικά». Βασική συνταγή ανάμεσα στις άλλες και τα
ψημένα τζιτζίκια μέσα σε πήλινο πιάτο.
Η μαγική τέχνη των βοτάνων του έρωτα σαγήνεψε στην κυριολεξία τους ανθρώπους του Μεσαίωνα.
Η φαρμακομαγεία και τα βότανα του έρωτα, έπαιξαν σημαντικότατο ρόλο στην κοινωνία από τον 3ο μέχρι τον 18ο αιώνα. Δεκάδες μάγισσες, αλχημιστές και ερευνητές, ασχολιόνταν με την ανακάλυψη ή τη σύνθεση αφροδισιακών σκευασμάτων και ελιξιρίων νεότητας.
Αντίθετα όμως από την προσπάθεια αυτή των ανθρώπων για την ερωτική επιτυχία, καταβαλλόταν από την αρχαιότητα ακόμα, μια άλλη προσπάθεια για την ανακάλυψη αντιαφροδισιακών φαρμάκων .
Ειδικά στην αρχαία Ελλάδα, κατά την τέταρτη ημέρα των νηστειών των Ελευσίνιων εορτών, όταν γιορτάζονταν τα Θεσμοφόρια έστρωναν τα κρεβάτια των συζύγων και των ιερειών, τα λεγόμενα
«παρθενικά κρεβάτια», με ανθισμένες κορυφές λυγαριάς, για να διώχνουν από αυτές κάθε ερωτική έφεση.
Για αντιαφροδισιακούς σκοπούς, οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν αρωματικά σφαιρίδια, που πλάθανε στα χέρια τους με αλάδανο και δάκρυα καθαρής χιώτικης μαστίχας. Τη συνταγή αυτή πήραν και χρησιμοποίησαν αργότερα οι Οθωμανίδες στα τούρκικα σεράγια, για να ξεφορτώνονται τους ηδονόφιλους συζύγους.
Εντυπωσιακό θεωρείται το γεγονός ότι ο ορθολογιστής Ιπποκράτης δεν μιλά πουθενά για βότανα του έρωτα στα βιβλία του. Σήμερα η επιστήμη έχει ανακαλύψει αφροδισιακές ιδιότητες σε πολλά φυτά και μάλιστα αρκετά βρίσκονται και στην Κω το νησί με πάνω από 1000 βότανα. Ας γνωρίσουμε καλύτερα μερικά από αυτά .
Η φασκομηλιά ονομαζόταν από τους αρχαίους χρόνους ιερό βοτάνι, γιατί νόμιζαν πως απομακρύνει το θάνατο, όπως αναφέρουν οι Διοσκουρίδης, Θεόφραστος, Ιπποκράτης, Γαληνός κ.ά.
Έχει ιδιότητες στυπτικές, τονωτικές και διεγερτικές, γι αυτό και συνιστάται το αφέψημά της ως φάρμακο κατά της ανικανότητας . Επιπλέον προκαλεί θερμότητα σε όλο το σώμα και ειδικά στο στομάχι, διευκολύνει την πέψη, προκαλεί άφθονη διούρηση.
Τα άτεκνα ζευγάρια που ήθελαν παιδί, παρέμεναν χωριστά για τέσσερις πέντε ημέρες, κατά τις οποίες έπιναν καθημερινά φασκόμηλο. Όταν ξανάσμιγαν, η σύλληψη παιδιού ήταν σχεδόν σίγουρη.
Ο Καρλομάγνος βοήθησε πολύ στη διάδοσή της, ενώ ο γιος του Luis le Pieux συμπεριέλαβε το φασκόμηλo στο διάταγμα De Villis (795), στο άρθρο 70 του οποίου απαριθμούνται τα φυτά που έπρεπε να καλλιεργηθούν οπωσδήποτε στα βασιλικά κτήματα. Η υπερβολική χρήση του φασκόμηλο χρειάζεται προσοχή, γιατί δημιουργεί προβλήματα στον οργανισμό όπως ταχυπαλμίες, πονοκέφαλο κ.λπ. ενώ οι γυναίκες που θηλάζουν πρέπει να το αποφεύγουν, γιατί κόβει το γάλα και το κάνει πικρό.
Ένα άλλο αφροδισιακό βότανο προέρχεται από την ρίζα ενός φυτού του νησιού μας που λέγεται
Carthamus corymbosus L. κοινώς Μαντζούνι, ή χαμαιλέων ο μέλας κατά τον Ιπποκράτη, είναι ένα φυτό με αγκαθωτά φύλλα και τα λουλούδια του τα χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι εκτός των άλλων και για βαφές κόκκινου χρώματος. Παρόμοιες με το προηγούμενο ιδιότητες έχει και το αγριοραδίκι η πικραλίδα (Taraxum officinale). Φυτό με βαθιά ρίζα και οδοντωτά φύλλα σε μορφή λόγχης και κίτρινα λουλούδια σαν μαργαρίτες. Τα μέρη που χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικούς σκοπούς, είναι η ρίζα και τα φύλλα.
Το φυτό Μέλισσα (
Melissa officinalis) είναι από παλιά γνωστό για την αναζωογονητική του ιδιότητα. Είναι γνωστό επίσης ως βάλσαμο ή μελισσόχορτο ο δε Ιπποκράτης το ονόμαζε καλαμίνθη και
το χρησιμοποιούσε σε γυναικολογικές παθήσεις. Το όνομα μέλισσόχορτο του φυτού οφείλεται στο πλούσιο σε νέκταρ που παράγει για τη διατροφή των μελισσών.
Όταν είναι σε πλήρη άνθιση, το φυτό γίνεται τόσο ελκυστικό εξαιτίας της ομορφιάς του, ώστε ο ίδιος ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Εκκλησίας Καρλομάγνος διέταξε να φυτεύεται υποχρεωτικά η Melissa officinalis στους κήπους κάθε μοναστηριού.
Οι ´γγλοι πείστηκαν τόσο για τις ανανεωτικές ιδιότητες του φυτού που το αποκάλεσαν το «
ελιξίριο της ζωής». Έχει επίσης βρεθεί ότι το φυτό είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή και άλλες ενώσεις οι οποίες
είναι υπεύθυνες για την καταπολέμηση του έρπητα και για δράσεις ρυθμίσεως του θυρεοειδούς επιπλέον ενισχύει τη μνήμη και
θεωρείται ισχυρό αφροδισιακό.
Η περιφρονημένη τσουκνίδα αποτελούσε το πιο ξακουστό βότανο της αρχαιότητας με δεκάδες θεραπευτικές εφαρμογές. Πρώτοι ο Πλίνιος και ο Διοσκουρίδης επισήμαναν στην τσουκνίδα σημαντική φαρμακευτική αξία.
Η δράση της καταγράφηκε και στα έργα του Αριστοφάνη.
Στα ρωμαϊκά χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν ότι για να ενισχύσουν οι άντρες την παραγωγικότητα τους, έπρεπε να κάνει εντριβές με τσουκνίδες στον αφαλό και τα νεφρά του. Οι ρωμαίοι λεγεωνάριοι τρίβονταν επίσης με φύλλα τσουκνίδας για να ζεσταθούν. Κατά τη Γερμανική Κατοχή, η τσουκνίδα ήταν το καθημερινό φαγητό πολλών Ελλήνων σώζοντάς τους από την πείνα, φυσικά βρασμένη . Τελευταία ανακαλύφθηκε και η αφροδισιακή της δράση.
Ένα άλλο πολύ καλό αφροδισιακό είναι και
η μέντα. Η χλωρίδα της Κω περιλαμβάνει διάφορα είδη μέντας, όπως: μέντα η χνουδωτή, μέντα η στρογγυλόφυλη (αγριόδυοσμος), μέντα η Πουλέγιος ή Φλισκούνι, μέντα η πράσινη (δυόσμος) . Χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως σήμερα σαν αρωματικό στη μαγειρική, την οινοποιία και στη φαρμακοποιία. Οι αρχαίοι Έλληνες έτριβαν το τραπέζι με δυόσμο πριν από το γεύμα.
Επίσης, αρωμάτιζαν το νερό του μπάνιου. Στην Αρχαία Ελλάδα ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός χρησιμοποιούσαν την μέντα κατά της δυσπεψίας, κατά των νευρικών διαταραχών, ως διουρητικό κατά της αϋπνίας, και ως αφροδισιακό. Από τον 6ο αιώνα πρωτοσυναντώνται κρέμες καθαρισμού δοντιών με δυόσμο. Τα ποντίκια φαίνεται να αποφεύγουν τη μυρωδιά της γι' αυτό και χρησιμοποιείται για την απομάκρυνσή τους.
Ένα άλλο σημαντικό βότανο του τόπου μας είναι το γνωστό
γραικόχορτο ή Trigonella. Από ιστορικής απόψεως, η Τριγωνέλλα είναι ένα από τα αρχαιότερα θεραπευτικά βότανα, ο Ιπποκράτης την ονόμαζε Τηλίς και την συνιστούσε ως κατάπλασμα σε οιδήματα ενώ το λάδι που προέκυπτε από τους σπόρους ονομάζονταν «Τήλιον έλαιον». Τελευταία αποδείχτηκε ότι το φυτό αυτό δρα ευεργετικά στην ανδρική λίμπιντο. Η σχετική έρευνα διεξήχθη από το Κέντρο Κλινικής και Μοριακής Ιατρικής στο Brisdane της Αυστραλίας.
Η δράση τους αποδίδεται στην περιεκτικότητά της σε σαπωνίνες, ενεργά συστατικά που θεωρείται ότι
ενεργοποιούν την έκκριση των ανδρικών ορμονών, συμπεριλαμβανομένης και της τεστοστερόνης.