Γι' αυτο μιλησα για "κλασικο σινεμα", αναφερομενος στην ιερη (προσωπικη) μου τριαδα...
Ο Antonioni, ο Tarkovsky, o Godard, o Resnais ΔΕΝ κανουν ακαδημαϊκο σινεμα!
Δηλαδη, δεν δραματοποιουν - φωτογραφιζουν μια δομημενη ιστορια, βασει συγκεκριμενων, δοκιμασμενων κανόνων του ντεκουπαζ. Παραγουν κατευθειαν μια "οπτικη ιστορια". Μια νεου τυπου αφηγηση.
Πχ, το "Last Year in Marienbad" δεν εχει σεναριο. Κανει ανατομια μες στο μυαλο ενος χαρακτηρα (?), στον τροπο που αισθανεται τον Χωρο και τον Χρονο, στον τροπο που προσπαθει να απωθησει απ' τη μνημη του ενα συγκεκριμενο γεγονος.
Το "Blow Up", του Antonioni, μιλαει για την αληθεια και το ψεμα, μεσα απ' τις αισθησεις και ψευδαισθησεις που δημιουργει μια συγκεκριμενη, τυχαια τραβηγμενη φωτογραφια.
Ο Godard (τον οποιο προσωπικα απεχθανομαι, αν και του πιστωνω καποια στοιχεια μεγαλοφυιας), χρησιμοποιει το νευρικο μονταζ για να αναδειξει καποια χαρακτηριστικα του συγχρονου κοσμου. Επισης, εχει συνεχεις αναφορες στην ιδια τη φυση του σινεμα (δλδ φανερωνει στον θεατη τα ιδια του τα εργαλεια, ενώ τα χρησιμοποιει), και πραγματευεται την εννοια του Θεαματος, της χρονικης χειραγωγησης που κανει το σινεμα κλπ κλπ
Ο Tarkovsky επισης αρνειται να κανει κλασικη αφηγηση (με συγκεκριμενο θεμα, αρχη-μεση-τελος κλπ), και μιλαει μεσω της ατμοσφαιρας, των ψευδαισθησεων, των αναμνησεων...
Οι δυο πρωτες ταινιες του ΕΙΝΑΙ αφηγηματικες (Ivan, Andrei Rublev).
Την πρωτη την ειχα δει παλιοτερα, και δεν εχω αποψη. Τη δευτερη την ειδα το καλοκαιρι, στο Αστυ, και την κατεταξα στα ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΑ του παγκοσμιου σινεμα => Παροτι εχει συμπαγες σεναριο, με συμπαγεις θεματικες (κατ' εμε, μιλαει για την φυση του "καλλιτεχνη"), παραλληλα χτιζει εναν ολοκληρο δικο του κοσμο, και τον κινηματογραφει με πολυ ιδιαιτερο τροπο. Δηλαδη, συνδυαζει abstract, ατμοσφαιρικο σινεμα και αφηγηση οπως κανεις αλλος.
Το "Solaris" μου αρεσε πολυ, τη δευτερη φορα που το ειδα (δλδ πιο προσφατα).
Αλλες ταινιες του δεν αντεχω να τις δω. Πχ τον "Καθρεφτη"...
Προσφατα, ειδα στο σινεμα το "Σταλκερ", το οποιο ΔΕΝ μου αρεσε (για πολυ συγκεκριμενους λογους, που δεν ειναι του παροντος).
Παντως, και μόνο η τεχνικη καταρτιση των ταινιων του, υποχρεωνουν τους κριτικους να του παιρνουν πιπες - ακομα και οταν αυτα που κανει ειναι κουραστικα/ακαταληπτα/πομπωδη.
Ειναι αυτο που λεμε "master".
Προσοχη: ΜΗΝ δεις το "Andrei Rublev" στο σπιτι! Ειναι μονο για σινεμα. Οπως και το "Marienbad", που ανεφερα παραπανω.
Μια τελευταια διευκρινιση:
Επειδη αυτες οι ταινιες ΔΕΝ απευθυνονται στο ευρυ Κοινο, εχουν, απο μονες τους, μια "ακαδημαϊκη" (με την κυριολεκτικη, εκπαιδευτικη εννοια) αξία. Δηλαδη, μπορει να τις δει καποιος ασχετος με το σινεμα και να τις βρει ενδιαφερουσες, ή εστω να τις ανεχθει, αλλά ειναι αδυνατο να καταλαβει πού το πανε...
Αυτο ειναι ενα φαινομενο γενικοτερο, στη συγχρονη Τεχνη:
Ενας πινακας του Rebrand εχει την τυπικη, κοινα αποδεκτη ομορφια. Ενας πινακας του Manet (δελ λεω για Pollock, Rothko κλπ κλπ, που ειναι αναποδεικτο αν μπορει να αποκληθει "Τεχνη" - παροτι πωλειται 200 εκατομμυρια...), εχει αξία για το ιδιο του το STATEMENT στην πορεια της ζωγραφικης!
Χωρις να σημαινει οτι δεν ειναι ευχαριστος/ενδιαφερων στο ματι.
Τωρα, αν τον δεις σε μια εκθεση, και δεν εισαι σχετικος, θα προσλαβεις το 1/10 απ' την (καλλιτεχνικη) αξία του πινακα...