«Βράζει» η Βενεζουέλα ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Τσάβες
Υπάρχει περίπτωση η Βενεζουέλα να γίνει η επόμενη Ουκρανία; Το ερώτημα απασχολεί τους αναλυτές, καθώς η χώρα με τα μεγαλύτερα παγκοσμίως αποθέματα πετρελαίου ακροβατεί στο χείλος ενός κοινωνικού-πολιτικού «εμφυλίου» που έχει ήδη κοστίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 18 άτομα μόνο τον τελευταίο μήνα.
Η Βενεζουέλα τιμά σήμερα με στρατιωτικές παρελάσεις και τελετές μνήμης τη συμπλήρωση ενός έτους από τον θάνατο του Ούγκο Τσάβες, αλλά οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν αναπόφευκτα στη σκιά των μαχητικών αντικυβερνητικών διαδηλώσεων
Η Βενεζουέλα τιμά σήμερα με στρατιωτικές παρελάσεις και τελετές μνήμης τη συμπλήρωση ενός έτους από τον θάνατο του Ούγκο Τσάβες, αλλά οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν αναπόφευκτα στη σκιά της κρίσης.
Από τις αρχές Φεβρουαρίου και μετά, οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις με την αστυνομία (και ομάδες ενόπλων πολιτοφυλάκων) αποτελούν καθημερινό φαινόμενο στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Το Καράκας διατηρεί στενότατους δεσμούς με την Κούβα, πράγμα που δίνει μια ψυχροπολεμική πινελιά στις εξελίξεις, ενώ ο Σοσιαλιστής πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο χαρακτηρίζει τους διαδηλωτές «φασίστες» που θέλουν να τον ανατρέψουν με πραξικόπημα. Κάπου εκεί, ωστόσο, τελειώνουν και οι ομοιότητες με την ουκρανική κρίση.
Το Καράκας δεν είναι Κίεβο και η κυβέρνηση του Μαδούρο δεν απειλείται άμεσα με ανατροπή, καθώς εξακολουθεί να ελέγχει την πετρελαιοβιομηχανία, το δικαστικό σώμα, τον στρατό, τα σώματα ασφαλείας και τα μίντια, ενώ έχει μαζί της και σημαντικό μέρος των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού.
Βάσει Συντάγματος, ο Μαδούρο δεν μπορεί να ανατραπεί πριν από το 2016, προτού συμπληρώσει το πρώτο μισό της θητείας του, ενώ οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν το 2015 και θα είναι βουλευτικές. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως οι τσαβίστας έχουν επιβιώσει από ανάλογες αντικυβερνητικές προκλήσεις την περίοδο 2002-2004 (πραξικόπημα, γενικές απεργίες κ.ά.). Η μεγάλη διαφορά, ωστόσο, με το παρελθόν είναι πως ο Τσάβες δεν είναι πια εδώ και πως ο Μαδούρο (που ανέλαβε την προεδρία τον Απρίλιο του 2013) δεν έχει τη δύναμη του προκατόχου του.
Ο 51χρονος Μαδούρο ηγείται ενός ανομοιόμορφου κυβερνητικού συνασπισμού (περιλαμβάνει από αριστερούς έως και εθνικιστές) σε μια περίοδο κατά την οποία η Βενεζουέλα βρίσκεται αντιμέτωπη με: έναν πληθωρισμό-ρεκόρ (56,2%), μια εγκληματικότητα στο «κόκκινο», μια πετρελαϊκή παραγωγή που φθίνει (έχει μειωθεί κατά 20% την τελευταία 10ετία) καθώς και με σοβαρές ελλείψεις σε βασικά προϊόντα (τρόφιμα, φάρμακα, είδη υγιεινής κ.ά.).
Κι όλα αυτά μέσα σε ένα πολιτικά πολωμένο περιβάλλον, με την αντιπολίτευση να «ελέγχει» όλους τους μεγάλους δήμους (Καράκας, Μαρακάιμπο, Μερίντα, Μπαρκισιμέτο, Βαλέντσια). Δεδομένων των παραπάνω, το μέλλον του Μαδούρο είναι όντως αμφίβολο. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως αυτός στις προεδρικές εκλογές του 2013 επικράτησε με διαφορά μόλις 1,5% έναντι του Ενρίκε Καπρίλες.
Από την άλλη, βέβαια, και η αντιπολίτευση παρουσιάζει εικόνα πολυδιάσπασης (άλλοι συντάσσονται με τον μετριοπαθή Καπρίλες και άλλοι με τον πιο ριζοσπαστικό Λόπεζ), ενώ αδυνατεί να εμπνεύσει μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Οι υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής (Χιλή, Κολομβία, Βραζιλία, ακόμη και η Κούβα) έχουν μέχρι στιγμής τηρήσει στάση αναμονής, κρατώντας χαμηλούς τόνους και ζητώντας να πρυτανεύσει ο διάλογος.
Οι αναλυτές βλέπουν ως μόνη διέξοδο την επίτευξη ενός πολιτικού συμβιβασμού και καλούν το Μαδούρο να κάνει ό,τι έκανε και η Ντίλμα Ρούσεφ στη Βραζιλία: να αναγνωρίσει τη νομιμότητα των διαδηλώσεων και να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου.