Κάθε άτομο το οποίο κατατάσσεται στις Ένοπλες Δυνάμεις ή επιθυμεί να ενταχθεί σε αυτές οφείλει να υποβληθεί σε μία σειρά ιατρικές εξετάσεις για την κρίση της σωματικής του ικανότητας, το ίδιο ισχύει και για τους οπλίτες.
Ο προσδιορισμός της σωματικής ικανότητας των οπλιτών πραγματοποιείται συνήθως με την παρουσίαση τους, αλλά αυτή μπορεί να αλλάξει οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας ή και μετά από αυτή. Οι σωματικές ικανότητες επηρεάζουν το είδος της ειδικότητας που θα σου απονεμηθεί, τις υπηρεσίες που θα αναλαμβάνεις και τις ασκήσεις στις οποίες θα λαμβάνεις μέρος καθώς επίσης και αν θα είσαι ένοπλος ή άοπλος.
Η σωματική ικανότητα κρίνεται από Υγειονομική Επιτροπή στρατιωτικού νοσοκομείου στο οποίο παραπέμπεσαι εφόσον αναφέρεις ότι έχεις κάποιο πρόβλημα υγείας, ή σου παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της θητείας σου. Ορισμένες φορές αντί να σου καθορίσουν τη σωματική σου ικανότητα είναι πολύ πιθανόν να σου δώσουν αναβολή λόγω υγείας. Τέτοιου είδους αναβολές και ανάλογα με την πάθηση, μπορεί να είναι εξάμηνες, ετήσιες ή διετείς. Μετά την πάροδο των δύο αυτών ετών (είτε μία συνεχόμενης διετούς αναβολής ή συνεχόμενων επαναλαμβανόμενων αναβολών) είτε θα πρέπει να υπηρετήσεις στον στρατό ή θα κριθείς ανίκανος για στράτευση.
Υπάρχουν πέντε είδη σωματικών ικανοτήτων για τους στρατεύσιμους οπλίτες:
Ικανός κατηγορίας 1 (Ι/1)
Πρόκειται για τους απολύτως υγιείς οπλίτες, τόσο από παθολογικής όσο και από ψυχολογικής απόψεως
Ικανός κατηγορίας 2 (Ι/2)
Η διαφορά από την πρώτη κατηγορία είναι μικρή και συνήθως πρόκειται για αρκετά ελαφριές παθήσεις όπως δυσχρωματοψία.
Ικανός κατηγορίας 3 (Ι/3)
Οι οπλίτες αυτής της κατηγορίας πάσχουν από σοβαρότερες παθήσεις. Όσοι έχουν Σωματική Ικανότητα 3 μπορούν να είναι ένοπλοι ή άοπλοι.
Ικανός Κατηγορίας 4 (Ι/5)
Πρόκειται για σοβαρότερες παθήσεις και είναι πάντοτε άοπλο.
Ακατάλληλοι για στράτευση (Ι/5)
Όσοι πάσχουν από σοβαρές παθήσεις ( μόνιμες αναπηρίες, σοβαρή νοητική στέρηση κλπ) απαλλάσσονται από την υποχρέωση της στράτευσης και δεν υπηρετούν τη θητεία τους.
Πρέπει ακόμα να γνωρίζεις ότι όπως προαναφέρθηκε η σωματική ικανότητα μπορεί να αλλάξει και να τροποποιηθεί οποτεδήποτε, ακόμα και οπλίτες Ι/3 ή Ι/4 μπορεί να γίνουν Ι/1 αν το ζητήσουν και θεωρήσουν ότι δεν συντρέχουν πλέον οι λόγοι για τους οποίους είχαν γίνει Ι/3 ή Ι/4.
Για να γίνεις ΔΕΑ ή έφεδρος υπαξιωματικός θα πρέπει να είσαι πάντοτε Ικανός πρώτης ή δεύτερης κατηγορίας (Ι/1 ή Ι/2).
Η σωματική ικανότητα δεν αναγράφεται στο απολυτήριο και είναι περισσότερο μύθος παρά αλήθεια ότι δεν θα μπορέσεις να βρεις εύκολα δουλειά στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα αν δεν είσαι Ι/1, πλην ορισμένων περιπτώσεων
