Πέρα από τις μαρτυρίες των ιστορικών, υπάρχει και το αντίστοιχο μυθολογικό πλαίσιο. Οι Δωριείς κατάγονταν από τον Δώρο, γιο του Έλληνα, ο οποίος είχε υπό την εξουσία του την ηπειρωτική Ελλάδα. Σε αυτούς κατέφυγαν οι απόγονοι του Ηρακλή, μετά το θάνατο του Ύλλου και τον διωγμό τους από την Πελοπόννησο. Ακόμη, αναφέρεται ότι, όταν οι Ηρακλείδες έφθασαν στον Αιγιμιό, βασιλιά των Δωριέων, ο Ύλλος ζούσε. Ο Αιγιμιός υιοθέτησε τον Ύλλο και μαζί με τους δυο γιους του, Πάμφυλο και Δυμάνα, τον έκανε συγκληρονόμο στο ένα τρίτο του βασιλείου του. Διωγμένοι από τα γειτονικά φύλα οι Δωριείς κατέφυγαν, μετά από πολλές μετακινήσεις, στη Δωρίδα και από εκεί στην Πελοπόννησο. Τη χώρα τη μοίρασαν οι δισέγγονοι του Ύλλου, Τήμενος, Κρεσφόντης και Αριστόδημος, μαζί με τους Πάμφυλο και Δυμάνα. Την κατάκτηση της Πελοποννήσου και την κυριαρχία τους στους αχαϊκούς πληθυσμούς, οι Δωριείς την ερμήνευσαν με το μύθο της "επανόδου των Ηρακλειδών", δηλαδή την επιστροφή των απογόνων του Ηρακλή στην αρχαία τους κοιτίδα.
Υπάρχει βέβαια και άλλη άποψη που διαφωνει με αυτό (ότι ήρθαν από τη Πίνδο)αλλά δε μπορώ να καταλάβω τι θέμα έχεις; Λες οτι οι Αχαιοί ΔΕΝ εκδιώχθηκαν από τους Δωριείς άλλα έγιναν πρόσφυγες/μετανάστες οικιοθελώς;;;
Κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα π.Χ. οι Δωριείς με πιθανή αφετηρία τις περιοχές της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας μετακινήθηκαν νοτιότερα και σχημάτισαν ένα ισχυρό κράτος στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας με κέντρο τη μετέπειτα Δωρίδα. Οι Δωριείς που σε αντίθεση με τους παλαιότερους κατοίκους της νότιας Ελλάδας γνώριζαν την επεξεργασία του σιδήρου επεκτάθηκαν γρήγορα δημιουργώντας ένα μεγάλο κράτος στα ορεινά της κεντρικής Ελλάδας που εκτός από την μετέπειτα Δωρίδα θα πρέπει να εκτεινόταν δυτικότερα σε περιοχές που κατείχαν στα ιστορικά χρόνια οι Αιτωλοί και οι Λοκροί. Καταλαμβάνοντας την περιοχή εκτόπισαν τους παλαιότερους της κατοίκους, τους Δρύοπες οι οποίοι κατέφυγαν στην νότια Εύβοια, στα νησιά των δυτικών Κυκλάδων και στην νότια Αργολίδα. Στην Εύβοια δημιούργησαν κράτος με έδρα την Κάρυστο ενώ στην Νότια Αργολίδα ίδρυσαν τις πόλεις Ερμιόνη και άλλες.
Ηροδότου ιστορία/Ουρανία οἱ δὲ Ἑρμιονέες εἰσὶ Δρύοπες, ὑπὸ Ἡρακλέος τε καὶ Μηλιέων ἐκ τῆς νῦν Δωρίδος καλεομένης χώρης ἐξαναστάντες
[1] ἐστρατεύοντο δὲ οἵδε· ἐκ μὲν Πελοποννήσου Λακεδαιμόνιοι ἑκκαίδεκα νέας παρεχόμενοι, Κορίνθιοι δὲ τὸ αὐτὸ πλήρωμα παρεχόμενοι καὶ ἐπ᾽ Ἀρτεμισίῳ· Σικυώνιοι δὲ πεντεκαίδεκα παρείχοντο νέας, Ἐπιδαύριοι δὲ δέκα, Τροιζήνιοι δὲ πέντε, Ἑρμιονέες δὲ τρεῖς, ἐόντες οὗτοι πλὴν Ἑρμιονέων Δωρικόν τε καὶ Μακεδνὸν ἔθνος, ἐξ Ἐρινεοῦ τε καὶ Πίνδου καὶ τῆς Δρυοπίδος ὕστατα ὁρμηθέντες. οἱ δὲ Ἑρμιονέες εἰσὶ Δρύοπες, ὑπὸ Ἡρακλέος τε καὶ Μηλιέων ἐκ τῆς νῦν Δωρίδος καλεομένης χώρης ἐξαναστάντες.
From Peloponnese the Lacedemonians furnishing sixteen ships, the Corinthians furnishing the same complement as at Artemision, the Sikyonians furnishing fifteen ships, the Epidaurians ten, the Troizenians five, the men of Hermion three, these all, except the Hermionians, being of Doric and Makednian race and having made their last migration from Erineos and Pindos and the land of Dryopis; but the people of Hermion are Dryopians, driven out by Heracles and the Malians from the land which is now called Doris.
Λέω ότι δεν υπάρχει κείμενο που αναφέρει κάθοδο αλλά επιστροφή, και σαφώς όχι μαζική εκδίωξη των Αχαιών και Ιώνων.
Ο Ισοκράτης αναφέρει τους Αθηναίους καθαρούς Ίωνες απειδή δεν αναμείχθηκαν με την επιστροφή των Δαναών στη Πελλοπόνησο.
Περί ολοσχερούς επικράτησης Δωριέων και δη εκ Πίνδου κατερχομένων ουδεμία. Οι δε Μακεδόνες θεωρούνται Δωρικό φύλο