γουσταρεις ναπαλμ εσυ ε?
οπως στο τριγωνο ανεφοδιασμου των βιετκογκ, λαος καμποτζη βιετναμ.
«Χάσαμε τον πόλεμο για τρεις φωτογραφίες...»
Τεράστια ήταν όμως η αλλαγή που επέφερε το Βιετνάμ σε έναν άλλον τομέα:
Στον τρόπο της δημοσιογραφικής κάλυψης των πολέμων. Από τον «βρόμικο πόλεμο» κι εντεύθεν, οι στρατιωτικές συρράξεις αμερικανικού ενδιαφέροντος έμελλε να διεξάγονται στο μισοσκόταδο...
«
Στο Βιετνάμ χάσαμε εξ αιτίας τριών φωτογραφιών, αλλά να ξέρετε ότι δεν πρόκειται να κάνουμε τα ίδια λάθη», έλεγε χαρακτηριστικά Αμερικανός αξιωματούχος το 1991, όταν άρχιζε ο Πόλεμος στον Κόλπο. Ποιες φωτογραφίες εννοούσε; Τις πασίγνωστες- εκείνες που έγιναν «σήματα κατατεθέντα» του αντιπολεμικού κινήματος, παγκοσμίως, αλλά και στις ίδιες τις ΗΠΑ. Εκείνες που συγκλόνισαν την υφήλιο.
Το γυμνό, μικρό κορίτσι που έτρεχε κλαίγοντας, ενώ πίσω του «έσκαγαν» βόμβες ναπάλμ (1972). Το πρόσωπο του νεαρού αιχμάλωτου Βιετκόνγκ, την ώρα που τον πυροβολούσε στο κεφάλι ο ταξίαρχος της νοτιοβιετναμικής αστυνομίας, Νγκουγέν Νγκονκ Λοάν (1η Φεβρουαρίου 1968). Τα γυναικόπαιδα του χωριού Μέι Λάι που σπάραζαν λίγο πριν εκτελεστούν εν ψυχρώ από τους Αμερικανούς στρατιώτες του υπολοχαγού Κάλεϊ (Μάρτιος 1968). Την ανάλογη σφαγή αμάχων σε χωριό της περιοχής Πλεϊκού (Νοέμβριος 1967).
Όντως, οι Αμερικανοί δεν θα διέπρατταν ποτέ το ίδιο «λάθος». Η «νέα εποχή» άρχισε το Δεκέμβριο του 1989, με την εισβολή των αμερικανικών στρατευμάτων στον Παναμά - την....26η των ΗΠΑ στη συγκεκριμένη χώρα. Το τι ακριβώς συνέβη εκεί, μαθεύτηκε αργότερα. Κατά τις κρίσιμες ώρες και ημέρες, ήταν αδύνατον να αντιληφθούν τι συνέβαινε οι τηλεθεατές του CNN, του ABC και του CBS. Οι Αμερικανοί βομβάρδισαν όσες συνοικίες της Πόλης του Παναμά θεωρούσαν προπύργια αντίστασης - εκατόμβες προκάλεσαν κυρίως στις γειτονιές Ελ Τσορίγιο και Σαν Μιγκελίτο. Άφησαν πίσω τους 3.400 - 4.000 νεκρούς. Όλα αυτά, υπό πλήρη.... δημοσιογραφική εχεμύθεια.
Αιματηρή λογοκρισία στον Παναμά, «βελούδινη» στο Ιράκ
Άνετα λοιπόν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις 26 Δεκεμβρίου 1989 ότι σκοτώθηκαν μόλις ... 293 γηγενείς κι άλλοι 123 τραυματίστηκαν. Δοθέντος ότι οι Αμερικανοί ανακοίνωσαν 23 νεκρούς και 330 τραυματίες -ήτοι 353 που έχασαν ζωή ή σωματική ακεραιότητα, έναντι μόλις ...416 Παναμέζων- είναι απορίας άξιο πώς δεν έκαναν και δεύτερη εισβολή, για να απαντήσουν στους ... απάνθρωπους ντόπιους!
Η απόκρυψη των γεγονότων, όμως, απαιτούσε κι ορισμένες δημοσιογραφικές «παράπλευρες απώλειες»: Πεζοναύτες διέλυσαν τα γραφεία του ισπανικού πρακτορείου ειδήσεων EFE που έστελνε «ενοχλητικές» ανταποκρίσεις και σκότωσαν τον φωτορεπόρτερ της «El Pais», Χουάντσου Ροντρίγκεζ. Η απεσταλμένη της ισπανικής εφημερίδας, Μαρούχα Τόρες, αργότερα διηγήθηκε:
«Οι Αμερικανοί
πυροβολούσαν αδιακρίτως, θεωρώντας οποιονδήποτε περαστικό μέλος των 'Ταξιαρχιών Αξιοπρέπειας' του Νοριέγκα, ανεξαρτήτως του αν αυτός κρατούσε λευκή σημαία, έδειχνε τη δημοσιογραφική του ταυτότητα ή κουβαλούσε φωτογραφικές μηχανές».
Το 1991 δεν χρειάστηκε να «σωφρονιστούν» οι δημοσιογράφοι, ούτε να εξαναγκαστούν με αιματηρό τρόπο να μείνουν μακριά από ενοχλητικές σκηνές. Ο νόμος του...... Ντικ Τσένι, του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, τους είχε εξουδετερώσει, προτού καν φθάσουν στον Κόλπο!
Οι πολεμικοί ρεπόρτερ μειώθηκαν δραματικά και υποτάχθηκαν στο δόγμα: Τυπικά «ανταποκριτής », αλλά ποτέ κριτής. Κινούνταν υπό το βλέμμα ενός κέρβερου επόπτη αξιωματικού. Τα άρθρα των εφημερίδων στις ΗΠΑ λογοκρίνονταν ασυστόλως, όπως παραδέχθηκε ο τότε υπουργός Τύπου, Μάρτιν Φιτζγουότερ. Οι εικόνες που κατέκλυζαν τους τηλεοπτικούς δέκτες όλου του κόσμου δεν κατέγραφαν οδύνη, όλεθρο, ανθρώπινες απώλειες, πτώματα αμάχων. Λες και όλα ήταν μια ανταλλαγή πυροτεχνημάτων και μάλιστα ηπιότερη εκείνης που χαρακτηρίζει το ελληνικό Πάσχα! Λες και επρόκειτο για..... πυγολαμπίδες που ομόρφαιναν τις νύκτες της Βαγδάτης.
