παιδια η κλιματικη αλαγη ηρθε για να μεινει
Οταν κεντρικη Μακεδονια βαραει 40 αρια για μερες και βγαινεις στις 9-10 το βραδυ και τοτε ακομα εχει 31 καληνυχτα
θα γινουν πολλοι κλιματικοι μεταναστες περασαμε και την Κυπρο σε θερμοκρασιες και υγρασια
20 με 25 βαθμους ειναι η θερμοκρασια που ο ανθρωπος αισθανεται νιωθει και ζει ανετα φυσιολογικα καλοκαιρι αντε μεχρι 31 βαρια σημερα ειχαμε 34 μετα τους 35 36 βαθμους ειναι δυσφορια στα 40+ ειναι το θερμικο στρες αν δουλευεις στον ηλιο καληνυχτα κατερινα
Θερμικό στρες στα όρια της ανθρώπινης αντοχής
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΝΕΑ27.07.23 13:50
Σπύρος Μανουσελης
Το αποφασιστικό ερώτημα είναι ποια ακριβώς είναι η ανώτερη κρίσιμη θερμοκρασία που οι άνθρωποι και οι άλλοι έμβιοι οργανισμοί ανέχονται; Μέχρι πρόσφατα οι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά ως δείκτη ανοχής του ανθρώπινου σώματος τη λεγόμενη «Θερμοκρασία Υγρού Βολβού».
Το φετινό καλοκαίρι εμφανίστηκαν θερμοκρασίες-ρεκόρ σε ολόκληρο τον πλανήτη, με τη National Oceanic and Atmospheric Association (NOAA) να καταγράφει πλανητικά τις πιο υψηλές θερμοκρασίες από το 1850. Ειδικότερα ο Ιούνιος και ο Ιούλιος είναι σίγουρα οι θερμότεροι των τελευταίων 174 χρόνων! Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις σχετικές μετρήσεις πολλών άλλων εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών, οι οποίες, στα μέσα Ιουλίου, κατέγραψαν ακραίες θερμοκρασίες όχι μόνο στην Κίνα αλλά και στη Μεσόγειο.
Στην Κίνα, για παράδειγμα, στις 16 Ιουλίου, στην πόλη Turpan -που βρίσκεται στην περιοχή Σιντζιάνγκ στα βορειοδυτικά της Κίνας- η θερμοκρασία έφτασε τους 52,2°C! Αλλά και στη Μεσόγειο, την ίδια περίοδο, εμφανίστηκαν ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες: στην ισπανική πόλη Φιγέρες της Καταλονίας, στις 18 Ιουλίου, ο δείκτης έφτασε τους 45,6°C, ενώ την ίδια μέρα στο Αεροδρόμιο της Μάλαγα-Κόστα ντελ Σολ η θερμοκρασία έφτασε τους 43,7°C. Στην Ιταλία, την ίδια ημέρα, οι πόλεις Λικάτα και Ρέτζι της Σικελίας ψήθηκαν στους 46,3°C και 45,8°C, αντίστοιχα, ενώ, την επόμενη μέρα, στη Σαρδηνία έφτασε τους 45,9°C.
Στην Ελλάδα, την ίδια περίοδο, εμφανίστηκαν επίσης ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και παρατεταμένα κύματα καύσωνα που, μεταξύ άλλων, προκάλεσαν αλλεπάλληλες καταστροφικές πυρκαγιές. Αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που, τις τελευταίες εβδομάδες, «καίνε» τη Μεσόγειο σχετίζονται άμεσα με την κλιματική κρίση, η οποία αποτυπώνεται τοπικά με την παρατεταμένη δράση των υποτροπικών αντικυκλώνων «Κέρβερος» και «Χάροντας» με τον δεύτερο αντικυκλώνα να είναι, όπως διαπιστώσαμε την προηγούμενη εβδομάδα, ακόμη πιο θερμός από τον πρώτο.
Πάντως, η καθησυχαστική προπαγάνδα ότι πρόκειται για ακραία μεν αλλά αναμενόμενα και απολύτως φυσικά καλοκαιρινά φαινόμενα δεν ευσταθεί επιστημονικά: οι περισσότεροι κορυφαίοι κλιματολόγοι και μετεωρολόγοι θεωρούν πλέον δεδομένο ότι τα επαναλαμβανόμενα και παρατεταμένα κύματα καύσωνα δεν είναι καθόλου τυχαία ή περιστασιακά, αλλά αποτελούν πλέον μόνιμα καιρικά φαινόμενα που οφείλονται στην τρέχουσα κλιματική κρίση.
Ακόμη και ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός, αναφερόμενος σε αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα, υποστηρίζει ότι πρόκειται πιθανότατα για ό,τι, από εδώ και πέρα, θα πρέπει να θεωρείται ως το «νέο φυσιολογικό» στις κλιματικές συνθήκες του πλανήτη. Αν αυτό ισχύει, τότε το εύλογο ερώτημα είναι αν ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να ανεχτεί τέτοιες ακραίες και παρατεταμένες περιόδους θερμοπληξίας και ποια είναι τα ανώτερα θερμικά του όρια; Αν υπάρχει δηλαδή μία «ανώτερη κρίσιμη θερμοκρασία», πέρα από την οποία η ανθρώπινη επιβίωση γίνεται επισφαλής;
Πράγματι, το αποφασιστικό ερώτημα είναι ποια ακριβώς είναι η ανώτερη κρίσιμη θερμοκρασία που οι άνθρωποι και οι άλλοι έμβιοι οργανισμοί ανέχονται; Μέχρι πρόσφατα οι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά ως δείκτη ανοχής του ανθρώπινου σώματος στην άνοδο της θερμοκρασίας και της υγρασίας του περιβάλλοντος τη λεγόμενη «Θερμοκρασία Υγρού Βολβού» (Wet Bulb Temperature).
Αναθεωρώντας τα φυσικά όρια της θερμοπληξίας μας
Η βέλτιστη Θερμοκρασία Υγρού Βολβού είχε υπολογιστεί στους 35°C και όταν ένα φυσιολογικό ανθρώπινο σώμα υπερβαίνει αυτή τη θερμοκρασία, τότε εμφανίζεται η θερμική απορρύθμιση του οργανισμού, η οποία προκαλεί όχι μόνο αυξανόμενη δυσφορία αλλά, σε ακραίες περιπτώσεις, και τοn θάνατο. Εντούτοις, οι πιο πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η βέλτιστη Θερμοκρασία Υγρού Βολβού είναι, στην πραγματικότητα, πολύ πιο χαμηλή (31°C). Επομένως, η διαπιστωμένη αύξηση της θερμοκρασίας και της υγρασίας του περιβάλλοντος θα πρέπει να θεωρείται πολύ πιο απειλητική για τη δημόσια υγεία απ’ ότι πιστεύαμε μέχρι τώρα.
Αραγε, θα καταφέρουν οι περισσότεροι άνθρωποι να επιβιώσουν πάνω στη Γη, αν η μέση θερμοκρασία του πλανήτη αυξηθεί κατά έναν ή δύο βαθμούς; Μια πρώτη σαφής απάντηση σε αυτό το ερώτημα δόθηκε, στις αρχές του μήνα, από μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Roehampton του Λονδίνου. Οι Βρετανοί ερευνητές επιβεβαίωσαν και προσδιόρισαν επακριβώς αυτό που από καιρό γνωρίζαμε εμπειρικά: υπάρχει όντως μία «ανώτερη κρίσιμη θερμοκρασία», ένα ανώτερο όριο της βιολογικής ανοχής μας στην άνοδο της θερμοκρασίας.
Η μέγιστη τιμή ανόδου της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος κυμαίνεται μεταξύ +40 έως +50 βαθμούς Κελσίου. Πέρα από αυτό το όριο οι περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να εμφανίζουν σοβαρά λειτουργικά προβλήματα, τα οποία -ανάλογα με τις περιπτώσεις, π.χ. ηλικία, παθήσεις κ.ο.κ.- καθιστούν εξαιρετικά επισφαλή την υγεία ή και την επιβίωση των ανθρώπων που υφίστανται ένα παρατεταμένο «θερμικό στρες».
Οποτε ζεσταίνεται το σώμα μας αντιδρά και μέσω της εφίδρωσης προσπαθεί να αποκαταστήσει την εσωτερική θερμική ισορροπία του, ωστόσο, οι Βρετανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παρατεταμένη σωματική υπερθερμία λόγω της αφόρητης ζέστης αυξάνει τους μεταβολικούς μας ρυθμούς, που, με τη σειρά τους, ανεβάζουν ακόμη περισσότερο τη θερμοκρασία του σώματος, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται σφοδρότερα και ταχύτερα το θερμικό στρες, δηλαδή η ψυχοσωματική καταπόνηση των θερμόπληκτων.
Πράγματι, οι έρευνες του καθηγητή Λιούις Χάλσεϊ (Lewis Halsey) και της ομάδας του στο Πανεπιστήμιο Roehampton έδειξαν πόσο επιβαρυντικός μπορεί να είναι για την ανθρώπινη ζωή ο συνδυασμός υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας. Με τις μετρήσεις τους επιβεβαίωσαν ότι οι συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας μπορούν να επηρεάζουν καταστροφικά το θερμορυθμιστικό μας σύστημα, επειδή μεταβάλλουν τον «μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας», δηλαδή την ελάχιστη ποσότητα θερμίδων που πρέπει να μεταβολίζονται καθημερινά από τον οργανισμό ώστε να διατηρεί σχετικά σταθερές τις βασικές ζωτικές του λειτουργίες (αναπνοή, εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς και των νεφρών).
Συνεπώς, οι πρόσφατες μελέτες του Λιούις Χάλσεϊ επιβεβαιώνουν ότι η σωματική καταπόνηση λόγω υπερθερμίας προκαλεί μία αλυσίδα απορρυθμίσεων -βιοχημικών και οργανικών- που οδηγούν σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Αυτές οι καταστροφικές απορρυθμίσεις εμφανίζονται πολύ συχνότερα, στις περιοχές που η ημερήσια θερμοκρασία φτάνει τους 45°C και παραμένει πολύ υψηλή στη διάρκεια της νύχτας (περίπου 40°C). Ειδικότερα, η νυχτερινή υπερθερμία φαίνεται πως είναι πολύ πιο καταστροφική επειδή ο οργανισμός δεν καταφέρνει να αναρρώσει από το διαρκές θερμικό στρες, με συνέπεια να αυξάνονται τα καρδιαγγειακά επεισόδια.