Φιλτάτη η αλήθεια για το νόμο περί ευθύνης υπουργών
Αφροδίτη Αλ Σάλεχ, 25/04/2013
Ένας από τους πλέον δημοφιλείς μύθους, εύγεστη καραμέλα σε πάσης φύσεως και κομματικού χρώματος λασπολόγους, είναι το διαβόητο ζήτημα του νόμου περί ευθύνης υπουργών, τον οποίο δήθεν θέσπισε ο Ευ. Βενιζέλος, μόνος του, στην αναθεώρηση του 2001, για να μπορούν δήθεν οι υπουργοί να «κλέβουν» το λαό σε καθεστώς ατιμωρησίας ∙ ένας νόμος που δήθεν εφαρμόζεται μόνο στην Ελλάδα και δήθεν όλα τα άλλα κόμματα είναι εναντίον του.
Αυτά τα επιχειρήματα επαναλαμβάνονται μονότονα κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ και από κάποιους «αδιάβλητους» δημοσιογράφους του, για να χτυπήσουν και πάλι το ΠΑΣΟΚ. Αυτά τα επιχειρήματα, μάλιστα, έχουν την τιμητική τους τις ημέρες αυτές με αφορμή τη δίκη Τσοχατζόπουλου, αφού άλλη μια φορά δεν ενδιαφέρει η αλήθεια και το δημόσιο συμφέρον, αλλά μόνο πώς θα ωφεληθούν μικροκομματικά τα αντίπαλα του ΠΑΣΟΚ κόμματα.
Για να δούμε όμως ποια είναι η αλήθεια:
Πρώτον, μόνο στην Ελλάδα υπάρχει νόμος περί ευθύνης υπουργών;
Όχι. Σε όλα τα δυτικά συντάγματα προβλέπονται ρυθμίσεις για την ποινική ευθύνη των υπουργών παρέχοντας αποφασιστική αρμοδιότητα στα κοινοβούλια, ενώ συγκροτείται «ειδικό δικαστήριο». Στη Γαλλία μάλιστα, το «ειδικό δικαστήριο» συγκροτείται από πολιτικά πρόσωπα. Στις ΗΠΑ, η ίδια η Γερουσία μετατρέπεται σε ειδικό δικαστήριο όταν παραπέμπεται ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Δεύτερον, ο Β. Βενιζέλος θέσπισε το νόμο περί ευθύνης υπουργών;
Όχι. Στην Ελλάδα οι ρυθμίσεις αυτές ισχύουν από το πρώτο επαναστατικό Σύνταγμα του 1822 και στη συνέχεια από το πρώτο Σύνταγμα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους του 1844. Ιστορικά, στην Ευρώπη, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών διαμορφώθηκε τον 18ο αιώνα για να προστατεύονται οι υπουργοί απέναντι στο μονάρχη.
Το «πνεύμα του νόμου» αφορούσε στην προσπάθεια να μη μετατρέπεται η υπουργική πράξη ή παράλειψη σε ποινική δίωξη, με κίνδυνο να υποκαθίσταται η διακυβέρνηση της χώρας από μια «κυβέρνηση των δικαστών», αλλά και να προστατεύονται οι υπουργοί της προηγούμενης κυβέρνησης από τον πολιτικό ανταγωνισμό της νέας κυβέρνησης. Κάτι που άλλωστε το είδαμε στην Ουκρανία με την υπόθεση Τιμοσένκο.
Με την αναθεώρηση του 2001, εισηγητής της οποίας από την πλευρά της πλειοψηφίας ήταν ο Β. Βενιζέλος, οι σχετικές ρυθμίσεις αυστηροποιήθηκαν: Η αρμοδιότητα της Βουλής να κινεί τη διαδικασία, επεκτάθηκε από το τέλος της πρώτης τακτικής συνόδου της περιόδου που ακολουθεί την τέλεση της πράξης στο τέλος της δεύτερης συνόδου, δηλαδή διπλασιάστηκε ουσιαστικά η χρονική αρμοδιότητα της Βουλής. Επίσης αντικαταστάθηκαν από εισαγγελέα οι κατήγοροι βουλευτές, συγκροτήθηκε πενταμελές δικαστικό συμβούλιο που αποφαίνεται τελικά για την παραπομπή, εκσυγχρονίστηκε η σύνθεση του ειδικού δικαστηρίου με τη συμμετοχή αρεοπαγιτών και συμβούλων επικράτειας και προβλέφθηκε η υποχρεωτική συμπαραπομπή των τυχόν συμμετοχών.
Τρίτον, το ΠΑΣΟΚ ψήφισε μόνο του το αναθεωρημένο άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών;
Όχι. Για την αναθεώρηση του 2001- που θεωρήθηκε από όλους αλλαγή προς το καλύτερο μέσα στα τότε δεδομένα της επιστημονικής και πολιτικής συζήτησης - χρειάζονταν 180 ψήφοι, άρα ήταν αναγκαία η ψήφος της ΝΔ που τελικά υπερψήφισε και τη διάταξη. Ο εκτελεστικός μάλιστα νόμος περί ευθύνης υπουργών, με βάση το αναθεωρημένο άρθρο 86, υπερψηφίστηκε από όλα τα κόμματα: Όχι μόνο από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, αλλά και από τον τότε Συνασπισμό και το ΚΚΕ.
Τέταρτον, η ΝΔ και τα κόμματα της Αριστεράς, ήθελαν να τροποποιήσουν το άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών και δεν μπόρεσαν;
Όχι. Διότι, μετά την αναθεώρηση του 2001 ακολούθησε η αναθεώρηση του 2008 στην οποία δεν μετείχε το ΠΑΣΟΚ- είχε αποχωρήσει λόγω του άρθρου 16 για την Παιδεία. Γιατί λοιπόν τα άλλα κόμματα δεν ανέλαβαν πρωτοβουλία αναθεώρησης του άρθρου 86 του Συντάγματος; Παρά μόνο υπερψήφισαν την κατάπτυστη άρση του επαγγελματικού ασυμβιβάστου των βουλευτών, για να φτάσουμε μάλιστα στο φαινόμενο να είναι δικηγόρος βιαστών μια γυναίκα βουλευτής;
Καταληκτικά: Χρειάζεται τροποποίηση του άρθρου 86;
Ναι, όντως. Και έχουν διατυπωθεί ενδιαφέρουσες και ολοκληρωμένες προτάσεις. Μετά την εμπειρία της προσπάθειας καταστρατήγησης του άρθρου 86 στην υπόθεση Βατοπεδίου, με την αποχώρηση της τότε πλειοψηφίας (ΝΔ) από τη διαδικασία, άλλα και την ωμή κομματική χρήση του άρθρου 86 από το ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ, έχει καταδειχθεί η ανάγκη τροποποίησης του άρθρου 86, ώστε να σταματήσει αυτή η γελοιότητα: Βουλευτές να παριστάνουν τους δικαστές/ ανακριτές, ενώ στην πραγματικότητα υπηρετούν κομματικά συμφέροντα.
Αυτά περί του νόμου ευθύνης υπουργών, διότι … φίλος μεν ο λασπολόγος, φιλτάτη δε η αλήθεια
λοιπον διαβαστε ξεστραβωθειτε φερτε αντεπιχειρηματα και μετα τα ξαναλεμε
