Νά μελετήσεις καί τίς επαναστάσεις τού 1848 γιά νά δείς τίς ρίζες τού λιμπεραλισμού καί ριζοσπαστισμού στή Γερμανία.
Ξεκινάει από εκεί ένα κουβάρι μέ οξύμορα σέ πρώτη σημερινή ανάγνωση. Συναντάς τόν αντισημίτη Βάγκνερ ("θεό" γιά τόν Αδόλφο) ώς επαναστάτη καί φίλο τού Μπακούνιν, αντισημιτικές ιδέες σέ κύκλους λιμπεραλισμού, καί τόν προτεστάντη Μάρξ άν καί Εβραίο σέ καταγωγή νά γράφει αντισημιτική θέση στό «Σχετικά με το Ιουδαϊκό ζήτημα» απαντώντας στόν Μπάουερ:
«Ποια είναι η κοσμική βάση του Ιουδαϊσμού; Η πρακτική ανάγκη, το ατομικό συμφέρον. Ποια είναι η εγκόσμια λατρεία των Ιουδαίων; Το παζάρεμα. Ποιος είναι ο επίγειος θεός του; Το χρήμα !... Τι περιλαμβάνεται με αφηρημένο τρόπο στην Ιουδαϊκή θρησκεία – η περιφρόνηση προς την θεωρία, την τέχνη, την ιστορία, τον άνθρωπο ως αυτοσκοπό» Karl Marx.
Τί σημασία έχουν τά παραπάνω; Ότι κομμουνισμός καί κοινωνικός εθνικισμός προέρχονται από μία ιδεολογική διεργασία μέ ΚΟΙΝΟ τόπο καί χρόνο αρχής τήν βιομηχανική Γερμανία τού 19ου αιώνα πού ενώ έχει μοντέρνο δυναμισμό παραγωγικά, είναι ακόμη κάτω από τήν εξουσία τών αριστοκρατών, τού μιλιταρισμού, τήν επιρροή τού ρομαντισμού, αλλά όχι τού κοινοβουλευτικού αστισμού ακόμα όπως στή δύση.
Αποκτά μία εύθραυστη πρώτη μισό-δημοκρατία μόλις τό 1919! Το αξίωμα του Προέδρου του Ράιχ, ο οποίος εξελέγη από το λαό, ήρθε με τέτοιες εξουσίες ώστε πολύ γρήγορα να μιλούν για «Αντικαταστάτη Αυτοκράτορα». Ξεπηδούν καί πορεύονται Γερμανικές ριζοσπαστικές-μεσσιανικές ιδέες γιά 60-80 χρόνια μέσα σέ αντινομίες πολλές δηλαδή...
Έτσι τά δύο κινήματα έχουν αναπόφευκτα ιδεολογικά μοτίβα τό ένα μέσα στό άλλο, μέσα από μία κοινωνία πού δέν είχε δημοκρατική αλλά μόνο βιομηχανική εξέλιξη.
Καί τά δύο τελικά βρέθηκαν σέ συνθήκες νά καθιερωθούν στίς αρχές τού 20ου αιώνα, αλλά κυρίως τό όφειλαν στούς χαρισματικούς τότε πρωτοστάτες τους. Καί έγγραψαν πλούσια ιστορία κλίμακας. Δυστυχώς ανθρωπιστικά αμφότερα τραγική.
Όσο γιά τό εδώ καί σήμερα; Δύσκολα πιάνουν τίς νέες γρίπες τά παλιά εμβόλια. Ειδικά σέ διαφορετικούς οργανισμούς.