Ιμπεριαλισμός
Ο ιμπεριαλισμός αποτελεί πολιτική επέκτασης του ελέγχου ή της εξουσίας που ασκείται σε ξένες οντότητες ως μέσο απόκτησης και/ή διατήρησης μιας αυτοκρατορίας. Αυτό συμβαίνει είτε μέσω άμεσης εδαφικής κατάκτησης ή εποικισμού είτε διαμέσου έμμεσων μεθόδων άσκησης ελέγχου στα πολιτικά και/ή τα οικονομικά πράγματα άλλων κρατών. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει την πολιτική επικυριαρχίας ενός έθνους σε άλλες χώρες, ανεξάρτητα από το αν το έθνος θεωρεί τον εαυτό του μέρος της αυτοκρατορίας. Η «Εποχή του Ιμπεριαλισμού» συνήθως αναφέρεται στην περίοδο του Νέου Ιμπεριαλισμού που άρχισε το 1860, όταν κυρίαρχα ευρωπαϊκά κράτη ξεκίνησαν τον αποικισμό άλλων ηπείρων.
Ετυμολογικά, όρος ιμπεριαλισμός προέρχεται από τη λατινική λέξη imperium (αυτοκρατορία) και αρχικά αποτέλεσε νεολογισμό στη γαλλική γλώσσα (impérialisme) κατά τα τέλη του 1800 για να περιγράψει την πολιτική κάποιων κρατών, όπως οι επεκτάσεις της Βρετανίας και της Γαλλίας στην Αφρική και την Αμερική.
Στο έργο του Ιμπεριαλισμός, το Ανώτατο Στάδιο του Καπιταλισμού ο Λένιν υποστήριξε ότι ο καπιταλισμός στις αρχές του 20ου αιώνα πέρασε σε ένα νέο στάδιο τον ιμπεριαλισμό, αποσκοπώντας στην εύρεση νέων αγορών και πόρων. Η θεωρία της μετάβασης του καπιταλισμού στο νέο στάδιο τον ιμπεριαλιστικό καπιταλισμό υποστηρίχτηκε επίσης από την Ρόζα Λούξεμπουργκ. Το βασικό χαρακτηριστικό του ιμπεριαλισμού σε σχέση με την προηγούμενη ποιότητα του καπιταλισμού είναι κατά τον Λένιν "το πέρασμα από την κατάκτηση των εδαφών στο μοίρασμα και ξαναμοίρασμα των αγορών ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Να σημειωθεί δε, πως μοίρασμα των αγορών σημαίνει και εξαγωγή των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων στις αποικίες".
Έκτοτε, ο όρος αυτός έχει επεκταθεί από τους Μαρξιστές διανοούμενους ώστε να αποτελεί συνώνυμο της καπιταλιστικής διεθνούς αγοράς και του τραπεζικού συστήματος.
Τέλος στην σημερινή εποχή, υποστηρίζεται από αρκετούς μαρξιστές διανοούμενους αλλά και από δυνάμεις του κομμουνιστικού κινήματος, η αντίληψη πως από τις αρχές της δεκαετίας του '70 και ως απάντηση στην μακροχρόνια κρίση του, ο καπιταλισμός συνεχίζει να εξελίσσεται μεταβαίνοντας σε ένα νέο στάδιο ανάπτυξης και κρίσης του, τον ονομαζόμενο "ολοκληρωτικό καπιταλισμό".
]