Αντιφών ο Αθηναίος
Ο πρώτος που αμφισβήτησε τους θεσμούς της πολιτείας ήταν ο Αντιφών ο Αθηναίος. Στα μέσα του 5ου αι. π.Χ., ο σοφιστής αυτός διατύπωσε δύο «αδιανόητες» για τότε απόψεις: α) όλοι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους όμοιοι, β) οι νόμοι της πολιτείας είναι αυθαίρετοι κανονισμοί. Για τον Αντιφώντα οι νόμοι της πολιτείας είναι αμοιβαίες συμφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους και επίκτητοι. Απέναντί τους στέκονται, σαφώς ανώτεροι, οι νόμοι της φύσης, που υπαγορεύονται από την ανάγκη. Η φύση, περισσότερο από τον νόμο, βρίσκεται κοντά στην αλήθεια και σ’ αυτήν οδηγεί τον άνθρωπο με αρωγό τον ορθό λόγο. Προχωρώντας ακόμη πιο πέρα, ο Αντιφών ταυτίζει τον νόμο με τον ανθρώπινο πολιτισμό, τον οποίο επίσης απορρίπτει. Διότι ο πολιτισμός αντιτίθεται στην ισότητα που υπαγορεύει η φύση και παραβιάζει τη φυσική δικαιοσύνη, αφού χαρακτηρίζεται από εθνικές και κοινωνικές διακρίσεις. Από αυτή την άποψη, οι πρωτόγονες φυλές, κατά τον Αντιφώντα, βρίσκονται πιο κοντά στην ευτυχία απ’ ό,τι οι πολιτισμένοι λαοί. Μόνο η φύση και ο πρωτογονισμός, βέβαια, δεν αρκούν, για να εξασφαλίσουν στους ανθρώπους έναν τρόπο ζωής ομαλό και εποικοδομητικό. Προϋποθέσεις απαραίτητες που ορίζει ο Αντιφών είναι η ομόνοια ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας, δηλαδή η σύμπνοια αντιλήψεων, και η παιδεία. Σχετικά με τη σημασία της τελευταίας στην εξέλιξη του ανθρώπου, ο Αντιφών χρησιμοποιεί ως σημείο αναφοράς τη φύση: όπως και η ποιότητα του σπόρου που φυτεύεται καθορίζει την ανάπτυξη του φυτού και το θωρακίζει απέναντι στη βροχή ή στην αμβροσία, όμοια και το είδος της παιδείας επιδρά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και δημιουργεί στον άνθρωπο ισχυρές εσωτερικές αντιστάσεις απέναντι σε εξωτερικούς αλλοτριωτικούς παράγοντες.
ΓΑΤΑΚΙΑ
Αντιφών
Από την Live-Pedia.gr
Ο Αθηναίος πολιτικός και ρήτορας, ο παλαιότερος από τους αττικούς ρήτορες, που περιλαμβάνονται στον αλεξανδρινό κανόνα των ι', ήταν γιος του Σωφίλου και καταγόταν από τον αττικό δήμο του Ραμνούντος. Οι μεταγενέστεροι συγγραφείς τον αναφέρουν ως Αντιφώντα Ραμνούσιο για να τον ξεχωρίσουν από τους άλλους ομώνυμους συγχρόνους του.
Γεννήθηκε το 480 περίπου π.Χ.
Η οικογένεια του ήταν μία από τις παλιές αριστοκρατικές και πλούσιες οικογένειες της Αθήνας (σαν να λέμε προοδευτικός των βορείων προαστίων) και ανήκε στο κόμμα των ολιγαρχικών. Ο προπάππος του, ο πάππος του και ο πατέρας του φαίνεται ότι είχαν σημαντική ανάμιξη στους πολιτικούς αγώνες της εποχής τους και είναι φυσικό πως από μικρός ο Αντιφώντας άρχισε να προετοιμάζεται από τους δικούς του για να αναμιχτεί στα πολιτικά.
Ο "θεωρητικός" της μεταβολής του πολιτεύματος, που επιχειρήθηκε τότε από τους ολιγαρχικούς, ήταν ο Αντιφώντας. Τη στιγμή αυτή περίμενε σε όλη την ως τότε ζωή του και όταν του δόθηκε η ευκαιρία να πραγματοποιήσει αυτά, που πίστευε, δεν την άφησε να χαθεί. Σχημάτισε τη βουλή των τετρακοσίων και προσπάθησε να θεμελιώσει ένα συνετό ολιγαρχικό πολίτευμα. Οι διαφωνίες όμως, που παρουσιάστηκαν ανάμεσα στους τετρακοσίους και η εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης παράλληλα με την άρνηση του στόλου, που βρισκόταν τότε στη Σάμο, να υποταχτεί στις εντολές της βουλής των ολιγαρχικών, απέδειξαν ότι το νέο πολίτευμα δεν επρόκειτο να κρατήσει πολύ.
(...)
Η αποστασία της ομάδας του Θηραμένη, που προσχώρησε στους δημοκρατικούς και η μετά από αυτό το γεγονός τυραννική διακυβέρνηση των υπολοίπων τετρακοσίων ήταν κύριοι μοχλοί, που ανέτρεψαν την ολιγαρχική πολιτεία. Το τελικό όμως κτύπημα προήλθε από την απόφαση των τετρακοσίων να συνάψουν ειρήνη με τους Σπαρτιάτες, δεχόμενοι οποιοδήποτε όρο, για να μπορέσουν να διατηρήσουν την αρχή. Η
πρεσβεία που είχε σταλεί από τον Αντιφώντα, τον Ονομακλή, τον Αρχεπτόλεμο και άλλους ολιγαρχικούς ηγέτες στη Σπάρτη,(αποτέλεσμα των ιδεών του ήταν φυσικά να γίνει
ΠΡΟΔΟΤΗΣ) καθυστέρησε και απέτυχε, κυρίως εξαιτίας της καχυποψίας των Σπαρτιατών.
Τι τους κάνει τους προδότες η πολιτεία;
Το δικαστήριο έβγαλε την απόφαση, που υπαγόρευαν οι νόμοι της δημοκρατίας: "Αυτοί που επαναστατούν με σκοπό να καταλύσουν το δημοκρατικό πολίτευμα, να
θανατώνονται από οποιοδήποτε πολίτη και να θεωρούνται άτιμοι αυτοί οι ίδιοι κι όσοι κατάγονται από αυτούς".