[size=20pt]Το παράδειγμα του Περού[/size]
Δυστυχώς, το μόνο που ακούμε και βλέπουμε είναι αοριστίες και γενικότητες που δεν δεσμεύουν κανέναν και για τίποτε. Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει στ’ αλήθεια διαπραγμάτευση με τους δανειστές μιας χώρας από κάποιον που όντως θέλει να αλαφρώσει τον λαό και να γλυτώσει την χώρα από τα δεσμά του χρέους, θα αναφέρουμε ένα παράδειγμα. Μετά την ανακοίνωση του Μεξικό το 1982 ότι αναστέλλει τις πληρωμές του χρέους του, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά αντιμετώπισε μια πολύ μεγάλη κρίση χρέους. Αυτή επικεντρώθηκε στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου βασικός δανειστής τους ήταν οι αμερικανικές τράπεζες.
Μια από τις πιο φτωχές χώρες της ηπείρου που πλήγηκε καίρια από την κρίση χρέους, η οποία ήταν αποτέλεσμα των ίδιων μ’ εμάς στυγνών νεοφιλελεύθερων πολιτικών από το ΔΝΤ για πάνω από 5 χρόνια, ήταν το Περού. Στις 14 Απριλίου 1985 τις προεδρικές εκλογές του Περού κερδίζει ο Άλαν Γκαρσία συγκεντρώνοντας το 45% του εκλογικού σώματος.
Ο Γκαρσία, ο οποίος ονομάστηκε και «Κένεντι της Λατινικής Αμερικής», ανέλαβε την προεδρεία σε ηλικία 36 ετών με μια εναρκτήρια ομιλία δριμύτατης καταγγελίας εναντίον όσων είχαν επιβάλλει τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού στο Περού, που εμείς στην Ελλάδα ονομάζουμε πολιτικές των μνημονίων. Κατήγγειλε ανοιχτά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ως ένα «σύγχρονο σύστημα του ιμπεριαλισμού.» Ο Γκαρσία είπε καθαρά: «Εμείς δεν έχουμε πάρε-δώσε με το ΔΝΤ… Θα παλέψουμε τις τράπεζες. Αυτές είναι ο εχθρός μας!» (Wall Street Journal, 30/8/1985) Και δήλωσε κάτι που δημιούργησε ρίγη τρόμου στις διεθνείς χρηματαγορές. Το Περού θα περιορίσει την εξυπηρέτηση του χρέους του μόλις σε 10% των εσόδων της οικονομίας του από τις εξαγωγές. Ήταν μια δέσμευση που είχε αναλάβει ως αντιπολίτευση και την τιμούσε ως εκλεγμένος Πρόεδρος του Περού.
Γιατί 10% των εσόδων από τις εξαγωγές; Διότι τόσο εκτιμούσε ότι μπορούσε να εξυπηρετήσει προκειμένου να του μείνουν πόροι για να αντιμετωπίσει την τρομακτική ανεργία, την φτώχεια, την ανέχεια, την οικονομική δυσπραγία και κατάρρευση. Κι δεν έμεινε εκεί. Την ίδια χρονιά πρωτοστατεί στη συνάντηση 11 κρατών της ηπείρου στην Καρθαγένη της Κολομβίας προκειμένου από κοινού να σχηματίσουν μέτωπο διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.
Αυτό σημαίνει είμαι αποφασισμένος να διαπραγματευτώ με τους δανειστές και να πετύχω μείωση του χρέους. Καθορίζω πόσο είναι εκείνο που μπορεί η οικονομία μου και ο λαός να αντέξει ως εξυπηρέτηση χρέους και το δηλώνω ευθαρσώς στους δανειστές. Έτσι καθορίζεται το ποσοστό του χρέους που πρέπει να σβήσει. Ανεξάρτητα από το τι δέχονται, ή δεν δέχονται οι δανειστές. Φαντάζεστε τον Τσίπρα, ή έστω τον Καμμένο να κάνουν τέτοιες δηλώσεις; Να αναλαμβάνουν τέτοιου είδους δεσμεύσεις; Ούτε κατά φαντασία.
Αξίζει τον κόπο να πούμε σύντομα τι απέγινε ο Γκαρσία του Περού. Έμπλεξε σ’ έναν ολόκληρο κυκεώνα διαπραγματεύσεων με το ΔΝΤ και τις τράπεζες, ελπίζοντας ότι μπορεί να τους πείσει να δεχτούν οικιοθελώς το «κούρεμα» του χρέους του Περού κατά 60-70% ώστε να γίνει βιώσιμο. Προσπάθησε να εθνικοποιήσει το τραπεζικό σύστημα, αλλά οι απειλές του ΔΝΤ και των δανειστών να αποσυρθούν από τις διαπραγματεύσεις, τον έκαναν να σταματήσει. Οι πολιτικές κοινωνικής στήριξης των λαϊκών εισοδημάτων που εισήγαγε τα δυο πρώτα χρόνια της προεδρίας του αναπλήρωσαν εν πολλοίς τις απώλειες των προηγούμενων 5 ετών, αλλά ο πληθωρισμός που πυροδοτήθηκε από τον μονοπωλιακό έλεγχο της οικονομίας του Περού κυρίως από αμερικανικές πολυεθνικές, εξανέμισε τα όποια οφέλη για την εγχώρια αγορά.
Ταυτόχρονα, εμφανίστηκε στον ορίζοντα – καθόλου τυχαία – το «φωτεινό μονοπάτι» (Sendero Luminoso) μια αντάρτικη συμμορία με ιδεολογικές αναφορές στον Μάο, η οποία ανέλαβε το χτύπημα των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και των άλλων υποδομών της χώρας. Ο Γκαρσία στον πανικό του επέτρεψε στο «βαθύ κράτος» να αναλάβει τα ηνία και η σφαγή γενικεύτηκε με όρους εμφυλίου. Το 1990 ανατρέπεται με πραξικόπημα από τον φασίστα Φουτζιμόρι, ο οποίος μετατρέπει το Περού σε πειραματόζωο του ΔΝΤ και του νεοσυντηρητισμού εξ ΗΠΑ.