HIV σημαίνει Human Immunodeficiency Virus δηλαδή Ιός της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας.
Ο HIV είναι ένας ιός.
Μερικοί ιοί, όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη, παραμένουν στο σώμα μόνο για μερικές μέρες. Μερικοί ιοί, όπως ο HIV, δεν φεύγουν ποτέ. Ο ιός του AIDS είναι ένας ρετροϊός· έχει δηλαδή γενετικό υλικό το RNA, το οποίο με τη δράση ενός ενζύμου που λέγεται αντίστροφη μεταγραφάση μετατρέπεται σε DNA για να ενσωματωθεί στο γονιδίωμα του ανθρώπου. Ενα χαρακτηριστικό του ιού HIV, είναι η πολύ μεγάλη μεταλλακτικότητά του· κάπου δύο εκατομμύρια υψηλότερη από εκείνη που παρατηρείται στα γονίδια του πυρήνα. Και αυτό οφείλεται στο ότι η αντίστροφη μεταγραφάση που μετατρέπει το RNA σε DNA είναι πολύ επιρρεπής στα λάθη κατά την αντιγραφή· της ξεφεύγουν δηλαδή αντιγραφικά λάθη όταν προστίθενται τα νουκλεοτίδια στη σειρά για να γίνει το DNA και προκύπτουν μεταλλάξεις. Όταν κάποιος μολύνεται με τον HIV, γίνεται "HIV οροθετικός" και θα είναι για πάντα HIV οροθετικός. Με την πάροδο του χρόνου, η HIV νόσος μολύνει και εξοντώνει τα λευκά αιμοσφαίρια που λέγονται CD4 λεμφοκύτταρα (ή "Τ κύτταρα") και μπορεί να αφήσουν το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει κάποιες μολύνσεις και καρκινογενέσεις.
Mε την επιτυχή αντιρετροϊκή θεραπεία (ART), το σώμα μπορεί να παραμένει υγιές και να αντιμετωπίζει τους περισσότερους ιούς και τα βακτηρίδια. Ένα υγιές άτομο έχει συνήθως από 600 εώς 1200 CD4 λεμφοκύτταρα. Όταν τα CD4 λεμφοκύτταρα πέσουν κάτω από τα 200, το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου αποδυναμώνεται σοβαρά και αυτό το άτομο διαγνώσκεται με AIDS, ακόμα και αν δεν έχει αρρωστήσει ακόμα από άλλες μολύνσεις.
AIDS σημαίνει Acquired Immune Deficiency Syndrome δηλαδή Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας και προκαλείται από τον HIV.
Οι ονομασίες HIV και AIDS μπορεί να συνγχέονται γιατί και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο. Σκεφτείτε το AIDS σαν μια προχωρημένη HIV νόσο. Ένα άτομο με AIDS έχει ένα ανοσοποιητικό σύστημα τόσο αποδυναμωμένο από τη δράση του HIV που συνήθως αρρωσταίνει από μία ή περισσότερες ευκαιριακές λοιμώξεις όπως πνευμονία (PCP) ή Σάρκωμα Καπόζι (KS), Σύνδρομο Επίσχνασης (απώλεια βάρους), βλάβες στην μνήμη, ή καρκίνους. Αν κάποιο άτομο με HIV διαγνωσθεί με κάποιες από αυτές τις ευκαιριακές λοιμώξεις (ακόμα και αν τα CD4 είναι πάνω από 200), τότε λέμε ότι έχει AIDS. Το AIDS συνήθως πέρνει καιρό για να αναπτυχθεί από την στιγμή που το άτομο μολυνθεί με HIV -- συνήθως μεταξύ 2 εώς 10 χρόνια ή και περισσότερο.
Όταν ένα άτομο διαγνωσθεί με AIDS, τότε θεωρείται ότι αυτό το άτομα έχει AIDS, ακόμα και αν τα CD4 του ανέβουν και πάλι ή αναρρώσει από την ασθένεια που καθόρισε ότι έχει AIDS.
Ποια είναι τα συμπτώματα της HIV λοίμωξης;
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται στο 87% των ατόμων που μολύνονται από τον ιό HIV και εκδηλώνονται 2-4 εβδομάδες μετά την μόλυνση και μοιάζουν με τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος ή της γρίπης (πυρετός, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, υπνηλία, εξάντληση). Τα συμπτώματα της πρωτολοίμωξης μπορεί να είναι παρόμοια και με συμπτώματα άλλων σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων και άλλων λοιμώξεων όπως η λοιμώδης μονοπυρήνωση ή η ηπατίτιδα, που είναι πιο διαδεδομένες και μεταδίδονται ευκολότερα. Επίσης το άγχος, ο φόβος και η ανασφάλεια μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα σε κάποιους ανθρώπους, ακόμα και αν δεν έχουν HIV.
Μερικοί άνθρωποι που μολύνονται με HIV παρουσιάζουν πολύ έντονα συμπτώματα, ενώ άλλοι δεν αισθάνονται τίποτα απολύτως. Όσοι έχουν συμπτώματα συνήθως παρουσιάζουν πυρετό, κούραση ή και αλλεργία. Άλλα συνηθισμένα συμπτώματα μπορεί να είναι πονοκέφαλος, πρησμένοι αδένες και πονόλαιμος. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν μερικές μέρες ή εβδομάδες μετά την μόλυνση με τον ιό. Αυτή η περίοδος λέγεται πρωτολοίμωξη ή οξεία HIV λοίμωξη.
Πως κολλάει κάποιος (και πως προφυλάσσεται από) HIV;
Ο HIV μεταδίδεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, μέσω της απευθείας επαφής με μολυσμένο αίμα και από την μητέρα προς το έμβρυο. Τα σωματικά υγρά που περιέχουν HIV είναι:
1.Αίμα (συμπεριλαμβανομένου του αίματος περιόδου)
2.Σπέρμα και πιθανώς τα προσπερματικά υγρά
3.Κολπικά υγρά
4.Μητρικό γάλα
Για να μεταδοθεί ο HIV πρέπει:
1.να είναι παρόν σε κάποιο από αυτά τα υγρά
2.να εισχωρήσει μέσα στο σώμα
Οι σεξουαλικές συμπεριφορές που μπορούν να μεταδόσουν τον HIV είναι:
1.Κολπικό σεξ (πέος μέσα σε αιδοίο)
2.Πρωκτικό σεξ (πέος μέσα σε πρωκτό)
3.Στοματικό σεξ (στόμα σε πέος ή αιδοίο)
Άλλοι τρόποι μετάδοσης του HIV είναι:
1.Κοινή χρήση συριγγών όταν λαμβάνεται δόση ναρκωτικών ουσιώ
2.Μη επαγγελματικό τατουάζ και τρύπημα αυτιών κλπ.
3.Τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες
4.Μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος
5.Τοκετός
6.Θηλασμός
Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι:
1.Οι περισσότεροι άνθρωποι με HIV μόλυνση δεν δείχνουν άρρωστοι
2.Οι περισσότεροι άνθρωποι με HIV μόλυνση δεν έχουν κάνει τεστ και δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο HIV ΔΕΝ μεταδίδεται με:
1.Σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα
2.Αγκαλιά
3.Φιλί
4.Μασάζ
5.Χειραψία
6.Τσιμπήματα εντόμων
7.Συγκατοίκηση με κάποιον οροθετικό
8.Κοινή χρήση τουαλέτας ή ντους
Πως να αποφύγετε τη μόλυνση με HIV
Ο HIV είναι ένας ιός που μολύνει τους ανθρώπους όταν εισέρχεται στα κύτταρα του αίματος. Για να αποφύγετε τη μόλυνση με HIV, πρέπει να εμποδίσετε το αίμα, σπέρμα, κολπικό υγρό, η μητρικό γάλα κάποιου μολυσμένου ατόμου να μπει στο σώμα σας μέσω του στόματος, αιδοίου, πρωκτού, κορυφής του πέους ή πληγών του δέρματος.
Κινδυνεύω;
Κάποιες συμπεριφορές είναι περισσότερο επικίνδυνες από άλλες. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο παράγοντας επικινδυνότητα δεν είναι το άμεσο αίτιο της ασθένειας. Ο HIV προσβάλει ανθρώπους σε κάθε σημείο του φάσματος επικινδυνότητας και πολλοί άνθρωποι που θεωρούνται ώς "υψηλού κινδύνου" δεν μολύνονται ποτέ. Η κατανόηση του παράγοντα επικινδυνότητας μπορεί να σας βοηθήσει να εκτιμήσετε καλύτερα το ρίσκο σας.
Κάποιες από τις πιό επικίνδυνες συμπεριφορές είναι:
1.Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό (κολπική ή πρωκτική) με οροθετικό άτομο ή με άτομο που δεν γνωρίζει αν είναι HIV θετικό ή αρνητικό.
2.Συχνή αλλαγή ερωτικών συντρόφων
3.Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό με επαγγελματίες
4.Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό με χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών
5.Κοινή χρήση συριγγών
6.Χρήση μη αποστειρωμένων βελονών για τρύπημα αυτιών και τατουάζ
Άλλοι παράγοντες επικινδυνότητας
1.Κάποια άλλοι σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος όπως έρπης, χλαμύδια, βλενόρροια, τριχομονάδες ή ηπατίτιδα
2.Να έχετε πέσει θύμα βιασμού
3.Να έχετε κάνει έρωτα υπό την επήρρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ
4.Να έχετε γεννηθεί από μητέρα που είχε HIV
Υπάρχει θεραπεία;
Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τον HIV. Αλλά υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος.
Μιας και αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα, είναι σημαντικό τα άτομα που δεν έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV να παραμείνουν αρνητικά και τα άτομα που έχουν μολυνθεί να παραμείνουν υγιή.
Για τα άτομα που έχουν μολυνθεί με τον HIV, η ανάπτυξη των φαρμάκων έχει βοηθήσει στην αλλαγή της πορείας της νόσου. Κάποτε η μόλυνση με HIV σήμαινε βέβαιο θάνατο, αλλά η αντιρετροϊκή θεραπεία βοήθησε πολλούς ανθρώπους να επιμηκύνουν την διάρκεια και να βελτιώσουν το επίπεδo της ζωής τους.
Ο HIV είναι ένας ρετροϊός, γι' αυτό τα φάρμακα που στοχεύουν σε αυτόν λέγονται αντιρετροϊκά. Υπάρχουν διαφορετικά είδη αντιρετροϊκών φαρμάκων, αλλά όλα λειτουργούν έτσι ώστε να καθυστερούν ή να εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό του ιού. Παρόλο που αυτά τα φάρμακα δεν είναι ικανά να σκοτώσουν τον ιό HIV, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα του ιού που κυκλοφορεί στο αίμα.
Όταν κάποιος αρχίζει αντιρετροϊκή θεραπεία, είναι σημαντικό να συζητά με τον γιατρό του τις διάφορες επιλογές που υπάρχουν. Ο γιατρός θα κάνει μια σειρά αιματολογικών εξετάσεων και βάση του επιπέδου του ιϊκού φορτίου και των CD4 κυττάρων και των τυχόν μεταλλάξεων του ιού, θα καθορίσει πότε πρέπει να ξεκινήσει η θεραπεία και με ποια φάρμακα.
Στο μέλλον, θα αναπτυχθούν πιο αποτελεσματικά φάρμακα, που δεν θα επιτρέπουν στον ιό HIV να εισβάλλει στα λεμφοκύτταρα του ανθρώπου. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η επιστήμη υπόσχεται νέες κλινικές δοκιμές για νέα φάρμακα - συμπεριλαμβανομένου και ενός χαπιού την ημέρα - που θα μπορούν να εμποδίζουν τη λοίμωξη. Παρομοίως ειδικές κολπικές κρέμες που θα καταστρέφουν τον ιό, μπορεί να είναι αποτελεσματικές τα επόμενα χρόνια. Ως τότε η προσοχή και η προφύλαξη είναι τα ατομικά όπλα του καθενός και της καθεμιάς. Μας το υπενθυμίζει συνεχώς ο Ιπποκράτης με τη ρήση «το προλαμβάνειν μείζον εστί του θεραπεύειν»! Διότι το AIDS είναι ακόμη εδώ!