Από που και ως που;
Η Ισπανία βγήκε από το μνημόνιο πιο εύρωστη και πιο ισχυρή.
Ισπανία
Η Ισπανία αναπτύσσεται σταθερά εδώ και δύο χρόνια, αφήνοντας πίσω της τις οικονομικές δυσκολίες. Η χώρα δεν είχε συσσωρεύσει υπερβολικό χρέος, αλλά οι τράπεζές της γονάτισαν υπό την πίεση μιας στεγαστικής φούσκας. Το ταμείο διάσωσης της Ευρώπης δάνεισε στην Ισπανία 41 δισεκατομμύρια ευρώ για τη διάσωση των τραπεζών και την αποτροπή μιας οικονομικής κατάρρευσης.
Ως αντάλλαγμα, η ισπανική κυβέρνηση εισήγαγε μια σειρά μεταρρυθμίσεων με στόχο να γίνει η οικονομία πιο αποτελεσματική και παραγωγική. Κάποιες ήταν αρκετά αμφιλεγόμενες – όπως π.χ. το ότι έγινε ευκολότερη και φτηνότερη η απόλυση εργαζομένων, ή το ότι αυξήθηκε η ευχέρεια των εταιρειών να ορίζουν αυτές τις ώρες εργασίας και τους μισθούς των εργαζομένων τους. Το αποτέλεσμα; Ακόμα και το υπερβολικά υψηλό ποσοστό ανεργίας πλέον μειώνεται σταθερά – από το 26% το 2013 βρέθηκε στο 22% τον περασμένο Μάιο.
[size=20pt]ναι το βλέπουμε
Το δράμα των εξώσεων στην Ισπανία
Εξακόσιες χιλιάδες εξώσεις από το 2008 και μετά. Εκατό χιλιάδες οικογένειες εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους μόνο μέσα στα δύο τελευταία χρόνια.[/size]
Σκηνές αποτροπιασμού με τα ΜΑΤ να εισβάλλουν σε διαμερίσματα και να πετάνε έξω ηλικιωμένους, παιδιά... Πρόσωπα γεμάτα απόγνωση.
Σκηνές ενός σχεδόν καθημερινού δράματος στην Ισπανία της κρίσης. Προσεχώς και στην Ελλάδα, εφόσον η κυβέρνηση υποκύψει στις πιέσεις των δανειστών για απελευθέρωση των πλειστηριασμών.
Στην Ισπανία, το άλλοτε οικονομικό «θαύμα» βασίστηκε κυρίως στην οικοδομή. Το τραπεζικό σύστημα, για να το στηρίξει, παρείχε αφειδώς στεγαστικά δάνεια, πολύ συχνά στο 100% της αξίας του ακινήτου.
Ο δανεισμός εκτοξεύθηκε στα ύψη τη δεκαετία 1997-2007 της μεγάλης φούσκας των ακινήτων. Κι ύστερα, η φούσκα έσκασε, συμπαρασύροντας ολόκληρη την οικονομία της χώρας.
Απουσία νομοθεσίας για προστασία των δανειοληπτών, πολλοί έβλεπαν τις τράπεζες να κατάσχουν τα σπίτια τους προτού καν προλάβουν να αντιδράσουν.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, επιπλέον χρωστούσαν στην τράπεζα τη διαφορά ανάμεσα στην παλιά αξία αγοράς και στη σημερινή ευτελισμένη αξία του ακινήτου!
Ολα αυτά, σε μια χώρα όπου βρίσκεται το 30% του συνόλου των άδειων κατοικιών στην Ε.Ε., ενώ η λεγόμενη κοινωνική κατοικία (σπίτια τα οποία διαχειρίζεται το Δημόσιο και νοικιάζει σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με χαμηλό ενοίκιο) φτάνει μόλις το 1,1% του συνόλου των κατοικιών, όταν π.χ. στην Ολλανδία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 32% και στη Βρετανία 18%.
To αίσχος των εξώσεων γέννησε παράλληλα ένα δυναμικό κίνημα αντίδρασης και αλληλεγγύης.
Οργανώσεις όπως η Stop Desahucios (Σταματήστε τις Εξώσεις) ή η PAH (Plataforma de Αfectados por la Ηipoteca/ Πλατφόρμα των Θυμάτων της Υποθήκης), πρόεδρος της οποίας διετέλεσε η σημερινή δήμαρχος Βαρκελώνης Αντα Κολάου, ανέπτυξαν δράσεις σε επίπεδο ακτιβισμού (εμποδίζοντας εξώσεις) και πολιτικό, προσπαθώντας να πείσουν τις τράπεζες να διαπραγματευθούν με τους δανειολήπτες και την κυβέρνηση να θεσπίσει νόμους για την προστασία τους.
Η ισπανική περίπτωση είχε τον αντίκτυπό της και εκτός συνόρων.
Απόφαση Ευρωδικαστηρίου
Τον Μάρτιο του 2013, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απεφάνθη, κατόπιν προσφυγής πολίτη που είχε χάσει το σπίτι του από την τράπεζα, ότι η ισπανική νομοθεσία σχετικά με τις υποθήκες δεν προστατεύει τους δανειολήπτες από τις καταχρηστικές μεθόδους των τραπεζών και έρχεται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Δύο μήνες μετά, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι εξέδωσε γνωμάτευση με την οποία ζητούσε οι κατασχέσεις να αποτελούν την ύστατη λύση, κρίνοντας ανεπαρκή την προστασία που παρείχε η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι στους δανειολήπτες.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έδωσε τη δυνατότητα στους πολίτες να αρχίσουν να διαπραγματεύονται με τις τράπεζες ή να ασκούν έφεση στις αποφάσεις κατάσχεσης με μεγαλύτερη ευκολία.
Παράλληλα, ύστερα από τις έντονες κοινωνικές πιέσεις, η κυβέρνηση Ραχόι ψήφισε νόμο που έδινε μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια στους δανειολήπτες να σταματήσουν τη διαδικασία της κατάσχεσης.
Ωστόσο, το τεράστιο αυτό πρόβλημα δεν αμβλύνθηκε πραγματικά.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΡΑΗ, ο αριθμός των εξώσεων το δεύτερο τρίμηνο του 2015 παρέμεινε σχεδόν ίδιος σε σχέση με την ίδια περίοδο της προηγούμενης χρονιάς (18.739 το 2015 έναντι 18.749 το 2014), παρ' όλο που ο αριθμός των κατασχέσεων είχε μειωθεί κατά 18% (17.414 έναντι 21.178).
Αυτό εξηγείται εν πολλοίς από το γεγονός ότι σημαντικό ποσοστό των εξώσεων οφείλεται σε μη πληρωμή ενοικίων και όχι σε κατασχέσεις από τις τράπεζες.
Πολύ πρόσφατα, μόλις τον περασμένο Οκτώβριο, η Ισπανία εισέπραξε και δεύτερη καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο έκρινε πως ούτε η προσωρινή νομοθεσία της κυβέρνησης Ραχόι διασφαλίζει τα δικαιώματα των καταναλωτών.
Στις αρχές του ίδιου μήνα, το Ευρωκοινοβούλιο κάλεσε την ισπανική κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να βάλει φρένο στον «απαράδεκτο αριθμό των εξώσεων», ζητώντας παράλληλα από την Κομισιόν να επιβλέπει εάν τα κράτη-μέλη εφαρμόζουν τη νέα κοινοτική νομοθεσία σχετικά με τις υποθήκες ώστε να αποφεύγονται οι καταχρήσεις εκ μέρους των τραπεζών.
«Η Ισπανία παραβιάζει όλες τις διεθνείς υποχρεώσεις ως προς το δικαίωμα στην κατοικία», δηλώνει στην El Pais ο Εστέμπαν Μπελτράν, διευθυντής του τοπικού παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Πολλοί φορείς στην Ισπανία αντιλαμβάνονται την κατοικία ως καταναλωτικό και όχι ως ανθρώπινο αγαθό. Εδώ έγκειται η ρίζα του προβλήματος».
Σε αντίθεση με την αδιαφορία της κεντρικής κυβέρνησης, σημαντικές προσπάθειες γίνονται σε επίπεδο αυτοδιοίκησης για να μπει φρένο στις εξώσεις.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των δύο νέων δημάρχων Μαδρίτης και Βαρκελώνης.
Στην ισπανική πρωτεύουσα, η Μανουέλα Καρμένα απέτρεψε 75 εξώσεις μέσα στις 100 πρώτες μέρες της θητείας της, εμπόδισε την πώληση κοινωνικών κατοικιών σε hedge fund και εγκαινίασε στον δήμο συμβουλευτικό γραφείο για πολίτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις τράπεζες.
Στη Βαρκελώνη, η Αντα Κολάου έκανε το ντεμπούτο της στο δημαρχείο εμποδίζοντας μια έξωση, όπως την εποχή που ήταν ακτιβίστρια.
Η Κολάου, η οποία έχει δηλώσει ότι φιλοδοξεί να κάνει τη Βαρκελώνη μια πόλη χωρίς εξώσεις, ανακοίνωσε τη διακοπή της συνεργασίας του δήμου με τράπεζες που προχωρούν σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς σπιτιών, ασκώντας τους παράλληλα πιέσεις να παραχωρήσουν τα άδεια οικήματα που έχουν στην κατοχή τους για κοινωνικές κατοικίες.
Πρωτοβουλίες τοπικών αρχών
Σε αυτόνομες περιφέρειες, όπως η Καστίλη-Λα Μάντσα και η Βαλένθια, που πέρασαν στα χέρια της Αριστεράς, οι τοπικές αρχές ανέλαβαν πρωτοβουλίες, όπως η ίδρυση συμβουλευτικών γραφείων για δανειολήπτες, και τη διαμεσολάβηση με τραπεζικά ιδρύματα και δικαστικές αρχές με στόχο την αποφυγή των εξώσεων.
Στη Βαλένθια, η τοπική κυβέρνηση θα βάζει πρόστιμο στις τράπεζες που δεν παραχωρούν άδεια οικήματα προς χρήση κοινωνικών κατοικιών, ενώ η τοπική αστυνομία ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετέχει πια στις εξώσεις.
Στην Ανδαλουσία, όπου η σοσιαλιστική κυβέρνηση είχε ψηφίσει πριν από δύο χρόνια νόμο που πάγωνε όλες τις εξώσεις, ο οποίος ακυρώθηκε από την κυβέρνηση Ραχόι, επιχειρεί να έρθει σε συνεννόηση με 11 τραπεζικά ιδρύματα για την αποφυγή των εξώσεων.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο δεξιός περιφερειάρχης της Καστίλης Λεόν, Χουάν Βιθέντε Ερέρα, σε μια σπάνια ένδειξη ευαισθησίας για τα δεδομένα του κόμματός του, είχε θεσπίσει από το 2012 ένα σύστημα διαμεσολάβησης με τράπεζες και δικαστές για την προστασία των δανειοληπτών υψηλού κινδύνου, μαζί με συμβουλευτική τηλεφωνική γραμμή. Ανάλογες πρωτοβουλίες της τοπικής αυτοδιοίκησης συναντώνται πλέον σε διάφορα σημεία της ισπανικής επικράτειας.
Αλλά, για να χτυπηθεί πραγματικά στη ρίζα του το πρόβλημα των εξώσεων, απαιτούνται γενναίες αποφάσεις σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης.
Πολλά θα κριθούν στην κάλπη του Δεκέμβρη. Ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος, το παράδειγμα της Ισπανίας με τις εξώσεις δείχνει τον δρόμο που ποτέ κανείς δεν πρέπει να ακολουθήσει.
Περιπτώσεις που έγιναν σύμβολα
Η Ρόζα δεν θα πάει πουθενά
Η Ρόζα δεν φεύγει. Πήρε από το δικαστήριο έναν μήνα παράταση ώσπου να αδειάσει το σπίτι της.
Η Ρόζα, μια γυναίκα 70 χρόνων με 73% αναπηρία, σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα κι έναν μακροχρόνια άνεργο γιο που ζει μαζί της, είναι ένα από τα πολλά πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τους αριθμούς.
Η Ρόζα από την Ορταλέθα, μια μικρή πόλη όχι πολύ μακριά από τη Μαδρίτη, έχασε το σπίτι της από την τράπεζα χωρίς ποτέ να έχει πάρει δάνειο.
Το σπίτι, ωστόσο, βρέθηκε προσημειωμένο εξαιτίας ενός χρέους του πρώην άντρα της, κατασχέθηκε και βγήκε σε πλειστηριασμό.
Οταν η Ρόζα και ο Αλβαρο, ο γιος της, κατάλαβαν τι είχε συμβεί, ήταν πια πολύ αργά.
Το σπίτι είχε πουληθεί σε έναν ιδιώτη για 80.000 ευρώ, στη μισή από τη σημερινή εμπορική του αξία. Ο νέος ιδιοκτήτης βιάζεται να διώξει τους ανθρώπους που ζουν μέσα γιατί σκοπεύει να το μεταπωλήσει, σε πολύ υψηλότερη τιμή φυσικά.
Η περίπτωση της Ρόζα, όπως πολλές ανάλογες περιπτώσεις ανθρώπων που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους, προκάλεσε μεγάλο κύμα συμπαράστασης.
Απέκτησε δικό της χάσταγκ στο τουίτερ (#RosaSeQueda = Η Ρόζα θα μείνει) και λογαριασμό (@apoyorosa).
Χάρη στις ενέργειες των συμπολιτών της και των ακτιβιστών της PAH, η Ρόζα κέρδισε έναν μήνα παράταση.
Ο επόμενος στόχος είναι να βρει ένα διαμέρισμα με χαμηλό νοίκι, για να μπορεί να τα βγάζει πέρα με τη σύνταξη των 300 ευρώ. Ει δυνατόν στην ίδια γειτονιά, για να μην ξεριζωθεί.
Στις αρχές του χρόνου, η 85χρονη Κάρμεν Μαρτίνεθ είχε γίνει το σύμβολο της τραπεζικής αναλγησίας στη σύγχρονη Ισπανία.
Η Κάρμεν δεν είχε πάρει ούτε εκείνη δάνειο. Είχε μπει όμως εγγυήτρια σε δάνειο 40.000 ευρώ το οποίο είχε πάρει ο γιος της και στη συνέχεια, αδυνατούσε να αποπληρώσει επειδή είχε μείνει άνεργος.
Η τράπεζα την πέταξε κακήν-κακώς από το διαμέρισμα στο οποίο είχε ζήσει τη μισή της ζωή σε μια λαϊκή γειτονιά της Μαδρίτης, βρήκε όμως άλλο σπίτι χάρη στην ποδοσφαιρική ομάδα Ράγιο Βαγεκάνο η οποία ανέλαβε να της πληρώνει το νοίκι για την υπόλοιπη ζωή της.
πηγή
οτι με 38 πυρετό πρέπει να πάει στο γιατρό; Πάει στη δουλειά το κορόιδο.
