Ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν από την επιστροφή στη δραχμή
Η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι πλέον ένα ορατό ενδεχόμενο, παρότι λίγες μέρες πριν από το δημοψήφισμα ήταν μία απομακρυσμένη προοπτική, τόσο που σχεδόν κανείς σοβαρός αναλυτής δεν της έδινε πολλές πιθανότητες. Τώρα που έφτασε τόσο κοντά, μπήκε στην αυλή μας πλέον, έχουμε μπορούμε να δούμε τι σημαίνει και κατ΄ επέκταση ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν.
Ευθύς εξαρχής να επισημάνουμε ότι το εγχείρημα θα γίνει δυσβάστακτο τον πρώτο καιρό για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών και κυρίως των πλέον αδύναμων, εξαιτίας της διάλυσης του κρατικού μηχανισμού και των αδυναμιών να διαχειριστεί ένα τόσο μεγάλο, πολύπλοκο και πρωτόγνωρο έργο, πολύ περισσότερο από τη στιγμή που δεν έχει προηγηθεί καμία προετοιμασία και προεργασία.
Για αρκετό χρονικό διάστημα τα πρώτα μεγάλα προβλήματα θα είναι η έλλειψη ενός νομίσματος σε φυσική μορφή για τις συναλλαγές. Οι υποσχετικές και τα διάφορα άλλα χαρτιά είναι αμφίβολο κατά πόσο θα γίνονται δεκτά απ΄ όλους.
Οι ελλείψεις σε τρόφιμα, φάρμακα και άλλα αγαθά είναι το δεύτερο τεράστιο ζήτημα που κι΄ αυτό θα πλήξει πρωτίστως του αδύναμους και μη έχοντες, ενώ είναι πάρα πολύ πιθανό, για να μην πούμε βέβαιο ότι θα ανθήσει και η μαύρη αγορά αγαθών σε έλλειψη και γνωρίζουμε καλά ποιοι πλήττονται από αυτή και ποιοι επωφελούνται.
Οι ελλείψεις σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις θα διαρκέσουν μέχρι 6 μήνες περίπου, όσο θα χρειαστεί για να κυκλοφορήσει ευρέως το νέο νόμισμα και να αποκατασταθούν σε κάποιο βαθμό οι συναλλαγές και οι εισαγωγές.
Προχωρώντας περαιτέρω οφείλουμε να δούμε ποια θα είναι κατά αρχάς η ισοτιμία και η σχέση του νέου νομίσματος με το ευρώ.
Αν είναι ισοτιμία ένα ευρώ προς μία δραχμή , το πιο πιθανό σύμφωνα με τους ειδικούς, το ερώτημα περνάει στο αν θα είναι σταθερά συνδεδεμένο με το ευρώ (όπως το πέσος της Αργεντινής με το δολάριο σε μία προσπάθεια να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός), ή θα αφεθεί να διακυμανθεί ελεύθερα.
Στην πρώτη περίπτωση ουσιαστικά δεν θα έχουμε κανένα όφελος, αλλά όλες τις συνέπειες ενός ακριβού μεν αλλά αφερέγγυου νομίσματος με όλα τα ελαττώματα που αυτό κουβαλάει στο σκέλος των συναλλαγών και προπαντός των επενδύσεων. Κανένας σοβαρός επενδυτής δεν θα αναλάβει το ρίσκο να επενδύσει σε μία χώρα με ακριβό και αφερέγγυο νόμισμα.
Σε λίγο καιρό, λόγω και της αναμενόμενης διεύρυνσης του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να το αφήσει να διακυμανθεί ελεύθερα.
Η ελεύθερη διακύμανση είναι και η πλέον πιθανή επιλογή από την αρχή. Οπότε ας δούμε τι αυτό συνεπάγεται.
1. Το νόμισμα πολύ γρήγορα θα υποτιμηθεί και σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις ακόμα και ως 50 ή 60%. Στης συνέχεια ανάλογα με την πορεία της οικονομίας μπορεί να ανατιμηθεί στην περίπτωση που η οικονομική δραστηριότητα ενισχυθεί.
2.Από το αδύναμο νόμισμα ο πρώτος κερδισμένος θα είναι ο τουρισμός, αφού το κόστος θα μειωθεί ανάλογα και με την υποτίμηση του νομίσματος.
3.Κερδισμένες θα είναι επίσης οι εξαγωγικές επιχειρήσεις γιατί τα ελληνικά προϊόντα θα είναι φθηνότερα.
4. Χαμένες θα είναι οι εισαγωγικές επιχειρήσεις αφού το κόστος των εισαγόμενων θα αυξηθεί ανάλογα με την υποτίμηση του νομίσματος, καθιστώντας τα εισαγόμενα πολύ ακριβότερα.
5. Όμως κερδισμένη δεν θα είναι η ελληνική οικονομία από το νέο αδύναμο νόμισμα γιατί δεν υπάρχει η παραγωγική δυνατότητα ώστε να αντικατασταθούν τα εισαγόμενα από ελληνικά και επιπλέον να αυξηθούν οι εξαγωγές. Το συμπέρασμα είναι πως λόγω παραγωγικού ελλείμματος σε πολλά αγαθά και αδυναμίας της ελληνικής παραγωγής, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα διευρυνθεί με αποτέλεσμα να βρεθούμε στο φαύλο καθεστώς που είμαστε πριν από το ευρώ, της διαρκούς διολίσθησης του νομίσματος για να ενισχύονται οι εξαγωγές και δυσκολεύουν οι εισαγωγές και η οποία είχε σαν αποτέλεσμα ακρίβεια, πληθωρισμό και ροκάνισμα του εισοδήματος των πλέον αδύναμων πολιτών.
Η κατάσταση αυτή πολύ δύσκολα θα αλλάξει, αφού στο νέο και αφερέγγυο περιβάλλον οι επενδύσεις θα καταστούν σπάνιο είδος και επομένως πολύ δύσκολα θα αυξηθεί η τοι παραγωγικό δυναμικό που θα οδηγήσει σε περισσότερες εξαγωγές και υποκατάσταση των ακριβών εισαγόμενων από φθηνότερα ελληνικά προϊόντα.
6. Οι αδύναμοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι και μικροεπαγγελματίες θα υποστούν τις συνέπειες του υψηλού εισαγόμενου πληθωρισμού, ο οποίος όπως παντού και πάντα ροκανίζει το εισόδημα των πλέον αδύναμων ομάδων του πληθυσμού.
7. Η ανεργία από τη στιγμή που δεν θα γίνονται επενδύσεις εξαιτίας του φόβου και της αβεβαιότητας θα συνεχίσει να αυξάνει ή στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Οι δημόσιες επενδύσεις με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι ικανές να καλύψουν το κενό και να δημιουργήσουν μαζικά νέες θέσεις εργασίας.
8. Η συλλογή των φόρων, τουλάχιστον μέχρι την πλήρη εξομάλυνση της κατάστασης θα είναι μικρότερη της αναμενόμενης με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να εκδίδει νέο χρήμα το οποίο θα μειώνει την ισοτιμία του και θα αυξάνει τον πληθωρισμό.
9. Η χώρα θα βρεθεί έτσι παγιδευμένη στο πληθωριστικό σπιράλ και με αδυναμία να το σπάσει χωρίς να ληφθούν πολύ σκληρά μέτρα λιτότητας.
8. Οι καταθέσεις και τα δάνεια θα μεταφραστούν αμέσως στο νέο νόμισμα. Αν η ισοτιμία είναι ένα προς ένα, όσα ευρώ έχουμε σήμερα τόσες θα είναι οι καταθέσεις, τόσα και τα δάνεια στο νέο νόμισμα. Όμως, με την υποτίμηση του νομίσματος η πραγματική αξία των καταθέσεων θα μειωθεί. Κερδισμένοι θα είναι εκείνοι που έβγαλαν τα χρήματα στο εξωτερικό ή στα σεντούκια και τα μαξιλάρια και θα τα ανταλλάξουν όταν η ισοτιμία βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο.
9. Οι δανειολήπτες δεν πρόκειται να κερδίσουν, εκτός και αν κάποια κυβέρνηση λαϊκίστικη στον υπερθετικό βαθμό τα «κουρέψει» σε μία κίνηση να κερδίσει την εύνοια των πολιτών, όπως έχει γίνει στο παλαιό παρελθόν με δάνεια των αγροτών.
10. Τα ταξίδια στο εξωτερικό θα γίνουν ακριβότερα και με βάση τη σημερινή οικονομική κατάσταση απαγορευμένος καρπός για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
11 Οι αξίες ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων θα κατακρημνιστεί και οι πλούσιοι που έβγαλαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό θα τα αγοράσουν κυριολεκτικά για ένα κομμάτι ψωμί.
12. Η αξία των μετοχών θα κατακρημνιστεί, αφού και η αξία των περισσότερων εταιρειών θα μειωθεί δραματικά.
13. Το ρεύμα, το πετρέλαιο και οι βενζίνες θα αυξηθούν , αυξάνοντας το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων.
14. Πάρα πολλά προϊόντα, ιδίως εκείνα που απαιτούν εισαγόμενες πρώτες ύλες, θα ακριβύνουν ανεβάζοντας κι΄ άλλο τον πληθωρισμό και ακριβαίνοντας το καλάθι της νοικοκυράς.
Βεβαίως, υπάρχουν κι΄ άλλοι χαμένοι και κερδισμένοι (όπως οι μαυραγορίτες που είναι πάντα εδώ),.
Να πούμε επίσης πως κερδισμένοι δεν θα είναι ούτε εκείνοι που έβγαλαν κάποιες δεκάδες χιλιάδες ευρώ στο εξωτερικό, γιατί θα είναι τόσο μεγάλη η ζημιά που θα υποστούν σε άλλες πλευρές της οικονομικής ζωής που δεν θα αναπληρωθούν από το συναλλαγματικό όφελος που θα έχουν.
Εν κατακλείδι κερδισμένοι με τη δραχμή θα είναι οι εκατομμυριούχοι και κυρίως αυτοί που έχουν τα κεφάλαια στο εξωτερικό, οι ξενοδόχοι και οι εξαγωγείς και χαμένοι όλοι οι άλλοι με πρώτους τους πλέον αδύναμους πολίτες.
Αλλά η μεγαλύτερη απώλεια θα είναι η χαμένη ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον από έναν λαό που τόσες και τόσες θυσίες έχει κάνει.