Εδώ να συμπληρώσουμε ότι η δικτατορία του Μεταξά στηρίχτηκε από το σύνολο της αστικής τάξης και τα κόμματα της, πρώτα και καλύτερα από τους Βενιζέλους (Ελευθέριο και Σοφοκλή) και από τον Θ. Σοφούλη. Και φυσικά και από το «Λαϊκό Κόμμα» του Π. Τσαλδάρη. Επίσης μετά την κατοχή της χώρας μας από τα στρατεύματα του άξονα το μεγαλύτερο μέρος των ατόμων που στελέχωναν τον μηχανισμό της κυβέρνησης Μεταξά υπηρέτησαν πιστά τους κατακτητές.
Ερχεται λοιπόν η στιγμή που ο φασίστας Μουσολίνι στέλνει στον Μεταξά τον πρέσβη που έχει στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι να ζητήσει απ’ τον δικτάτορα να επιτρέψει στις ιταλικές ένοπλες δυνάμεις να καταλάβουν κάποια στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους. Η απάντηση του Μεταξά αρνητική. Δεν μπορούσε να ήταν και διαφορετική. Διορισμένος, απ’ τον Βασιλιά –που υποστήριζε τα συμφέροντα των Αγγλογάλλων- δικτάτορας και αντιλαμβανόμενος τα αισθήματα της κοινής γνώμης έκανε την ανάγκη φιλοτιμία και απέρριψε το τελεσίγραφο των Ιταλών.
Η στάση που είχε τότε το διδακτορικό καθεστώς ξεκάθαρη. Ο αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος, λίγες μέρες πριν την ιταλική εισβολή, έλεγε πως αν μας επιτεθούν «θα ρίξωμεν μερικές τουφεκιές διά την τιμήν των όπλων» και ο δικτάτορας Μεταξάς σε συζήτηση με δημοσιογράφους, μόλις άρχισε η ιταλική επίθεση, δήλωνε πως η Ελλάδα δεν πολεμά για τη νίκη και, όπως σημειώνει στο ημερολόγιό του, τον ανησυχούσε «η υπεραισιόδοξος κοινή γνώμη».
Όταν ξεκίνησε η επίθεση του Ιταλογερμανικού άξονα πάνω από 2.000 κομμουνιστές και δημοκράτες σάπιζαν σε φυλακές και τόπους εξορίας.
Στις 31 Οκτώβρη από τα κρατητήρια της Γενικής Ασφάλειας της Αθήνας, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης καλούσε τον ελληνικό λαό με ανοιχτό γράμμα του να πολεμήσει ενάντια στο φασισμό. Το «Ανοιχτό γράμμα» του Ν. Ζαχαριάδη ήταν και η βάση της πολιτικής του γραμμής, που καθόρισε και την πορεία και την έκβαση του αγώνα:
«Ο φασισμός του Μουσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα, με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει. Σήμερα, όλοι οι Ελληνες παλεύουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή. Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει, πρέπει να παλεύει αψηφώντας τους κινδύνους και τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι.
Δίπλα στο κύριο μέτωπο και ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.
Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτό, που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη. Επαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για τον σημερινό του αγώνα πρέπει να είναι, και θα είναι, μια καινούρια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, με έναν πραγματικό λαϊκό πολιτισμό. Ολοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θα είναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας»