Μπροστά στο δίλημμα των εκλογών
Τώρα, στις 25 Ιανουαρίου, έχουμε εκλογές. Εγώ δεν είμαι ΣΥΡΙΖΑ, δεν είμαι τίποτα και πρέπει να αποφασίσω εάν και τι θα ψηφίσω. Είχα και έχω δεκάδες ενστάσεις, αμφιβολίες και διαφωνίες με το ΣΥΡΙΖΑ. Δεν ξέρω αν είναι έτοιμος, δεν ξέρω αν ο Τσίπρας είναι μπουνταλάς ή ατσίδας, δεν ξέρω τι “σούπα” θα βγει αν ανακατέψουμε πρώην πασόκους με ακραιφνείς κομμουνιστές, δεν ξέρω καν αν μπορεί να στεριώσει φιλολαϊκή πολιτική σε περιβάλλον Μάαστριχ, δεν ξέρω πώς χωράει μια αναδιανεμητική πολιτική στο θεσμικό πλαίσιο του πιο άγριου μονεταρισμού. Υπάρχουν, όμως, στιγμές στην ιστορία, που η θεμιτή διαφωνία γίνεται ανεπίτρεπτη λεπτολόγηση. Η λογική ένσταση γίνεται δικαιολογία αδράνειας. Η αναγκαία παρουσία γίνεται “καρυκευμένη” απουσία, με όσα “ριζοσπαστικά καρυκεύματα” κι αν την “πασπαλίσει” κανείς. Μπροστά σε τέτοιες στιγμές καταφεύγω πάντα στο έσχατο όπλο μου, την κοινή λογική, τις στοιχειακές διερωτήσεις. Μια τέτοια ερώτηση, μια και μόνη, έκανα στον εαυτό μου : θέλεις να πετύχει ή να αποτύχει μια πιθανή κυβέρνηση με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ ;
Το ότι η πολιτική τάξη που έφερε τη χώρα σε αυτό το χάλι πρέπει να φύγει, το ότι ο ύποπτος δε μπορεί να διεξάγει, ο ίδιος, την ανάκριση, τη δική και την κάθαρση δεν το εξετάζω γιατί δεν βρίσκεται καν στο πεδίο της λογικής, βρίσκεται στο πεδίο της πολιτικής παράνοιας. Όταν λέω ένοχη πολιτική τάξη, δε διαχωρίζω τα δυο κόμματα που κυβέρνησαν από άλλα, κόμματα “μιας χρήσης” που φτιάχνονται, προβάλλονται και συντηρούνται από λόμπι και κανάλια για να την υπηρετήσουν και διαλύονται αμέσως μετά. Συνεπώς, οι εναλλακτικές λύσεις περιορίζονται αρκετά.
Υπάρχουν πολλοί στο χώρο της αριστεράς, που παρακάμπτουν το ερώτημα εξορίζοντας τα στο χώρο του αδυνάτου, ανεξαρτήτως προθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Τι θα κάνετε αν οι δανειστές σας πουν όχι, δε μπορεί να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη αν αμφισβητήσει τις υποχρεώσεις της (δεν πρέπει να μείνει λένε άλλοι) κλπ. Με τέτοια και άλλα ερωτήματα, οι ποικίλες οργανώσεις που τα διατυπώνουν, ενώνουν τη φωνή τους με εκείνη των αντιπάλων τους σε μια ετερόκλητη αριστεροδεξιά χορωδία που ψέλνει “μην ψηφίσετε ΣΥΡΙΖΑ”.
Όσοι λένε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποτύχει, προσποιούνται ότι κάνουν μια στερεή πρόβλεψη, μια λογική πρόγνωση “δεδομένων των συνθηκών”. Στην πραγματικότητα κάνουν μια προφητεία και ίσως, ακόμα χειρότερα, μια ανομολόγητη ευχή. Οι ίδιοι που λένε ότι η Ευρώπη έχει γίνει προπύργιο του νεοφιλελευθερισμού (άρα, αφού έχει γίνει, δεν ήταν ανέκαθεν, άλλαξε), οι ίδιοι λένε ότι αποκλείεται να ξαναλλάξει. Αντιμετωπίζουν την ενωμένη Ευρώπη ως πάγια πολίτικη ουσία, ως εάν να επρόκειτο για ένα χώρο που θα χειροτερεύει συνεχώς, που αποκλείεται να κινηθεί προς τον προοδευτικό “ημιχώρο” των παγκόσμιων πολιτικών συντεταγμένων. Για κάποιο λόγο, που μόνο οι ίδιοι αντιλαμβάνονται, η Ευρώπη δε θα ξαναλλάξει ποτέ κι αν αλλάξει θα είναι προς το χειρότερο. Κάτι τέτοιο δε θεμελιώνεται στην προοπτική της διαλεκτικής και δεν επαληθεύεται στην προοπτική της ιστορίας.
Είναι λυπηρή, μολονότι αναμενόμενη, η συμπεριφορά κομματικών ιερατείων, που βαφτίζουν τα φοβικά τους σύνδρομα, αριστερή αντιπολίτευση. Την αγωνία τους μήπως γίνουν από “δήμαρχοι κλητήρες”, τη βαφτίζουν Λενινισμό. Πότε φοβήθηκαν οι κομμουνιστές να συμμετάσχουν σε μέτωπα; πότε φοβήθηκαν μήπως τους αφομοιώσει ο ρεφορμισμός; πότε δήλωσαν απόντες στα διλήμματα του καιροί τους; Διόλου δε μας ενδιαφέρει το ψυχαναλυτικό υλικό που οδηγεί την ηγεσία αριστερών σχημάτων να αρνηθεί ένα μέτωπο κατά της καταστροφής. Μας ενδιαφέρει όμως, και είναι κρίμα, το ότι πίσω από τη ρητορική τους στοιχίζονται χιλιάδες κάλοι άνθρωποι και γνήσιοι αγωνιστές. Ας μην πούμε περισσότερα τούτη τη στιγμή...
Λίγο πιο πέρα...
Πολλες φορές η ιστορία προχωράει, χωρίς τα υποκείμενα να συνειδητοποιούν την κίνηση που τα ίδια προκαλούν. Η επικαιρότητα και οι πιεστικές ανάγκες μας εμποδίζουν να διακρίνουμε τους μετασχηματισμούς που συντελούνται, ειδικά αν οι μετασχηματισμοί αυτοί δεν εκβάλουν πρώτα στους παραποτάμους της καθημερινότητας, αλλά απευθείας στο πλατύ ποτάμι της ιστορίας. Ας υποθέσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει τις εκλογές. Προβλέπω ότι το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου, η πλατεία Συντάγματος θα βρίσκεται στο κέντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος. Όλη η προσοχή, όλων των ανθρώπων, παντού, θα στραφεί εδώ, στην πόλη που ζω. Τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων όπου Γης, οι φτωχοί, οι χαμένοι μιας άδικης και παράλογης μοιρασιάς του πλούτου, οι “άνθρωποι χωρίς ιδιότητες”, οι άνθρωποι σαν και μένα, θα μάθουν ότι σε μια Ευρωπαϊκή χώρα, όταν οι πολίτες πιέστηκαν, όταν φτάσανε να πεινάνε, ΣΤΡΑΦΗΚΑΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, όχι δεξιά. Δεν ξέρουν τι ακριβώς είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αν έχει πολλούς πασοκους, αν ο Τσίπρας είναι ατσίδας ή όχι και ούτε τους πολυενδιαφέρει. Το μήνυμα μιας αριστερής στροφής μέσα στην Ευρώπη, ξεπερνάει κατά πολύ το ανάστημα του υποκειμένου που το εκπέμπει. Πολλώ μάλλον όταν άλλοι λαοί, πιο “διαφωτισμένοι” από τους Έλληνες, στρέφονται στην ξενοφοβία και τον εθνικισμό.
Είτε το ξέρει ο ΣΥΡΙΖΑ είτε όχι, είτε είναι έτοιμος είτε όχι, η εκλογή του αποτελεί γεγονός που μετατοπίζει την ατζέντα από την οικονομία στην πολιτική. Η πρωτοκαθεδρία της οικονομίας ανατρέπεται έστω κι αν οι συριζαίοι μιλάνε συνέχεια γι αυτήν. Η εκλογή ΣΥΡΙΖΑ αρπάζει το πρωτείο από την οικονομία και το δίνει εκεί που ανήκει, στην πολιτική. Αυτό, ευδιάκριτο εκτός Ελλάδας πιο εύκολα απ ότι εντός της, συντελείται ανεξάρτητα από το τι είναι και τι μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Η εναλλαγή των κεντρικών σημασιών του διακυβεύματος αποτελεί την ακούσια συνεισφορά του ΣΥΡΙΖΑ σε μια Ευρώπη που δε χρειάζεται μόνο αλλαγή οικονομικής πολιτικής, αλλά ριζική στροφή στο σύνολο του πολιτικού φαντασιακού της. Σπανίως οι καταλύτες μετασχηματισμών στο εννοιολογικό μεταεπίπεδο των κεντρικών αφηγήσεων έχουν επίγνωση του καταλυτικού τους ρόλου. Και μόνο γι αυτό θα τον ψήφιζα...
