Πολλά μπορούν να ειπωθούν για αυτές τις εταιρείες παπάτζας αλλά έχουν ειπωθεί. Λίγο ψάξιμο να κάνει κάποιος, και λίγο να παρατηρήσει την ρητορική τους που είναι κραυγαλέα αεριτζίδικη και τις πρακτικές τους που είναι κραυγαλέα πυραμιδικές, θα καταλάβει.
Δεν θέλω να πω τα ίδια, απλά να συμπληρώσω μια μικρή προσωπική εμπειρία: Εποχές κρίσης, ο κουνιάδος μου σε ηλικία που έπρεπε ή να πάρει στα σοβαρά την σχολή του (που ήταν καλή αλλά δύσκολη) ή να βρει κάποια χαμαλοδουλειά και να συμβιβαστεί με την ιδέα ότι θα μένει με τους γονείς του που τον πρήζανε. Ιδανικός στόχος για "multi-level marketing". Εμείς τον ίδιο καιρό, και με πτυχία και με πολλή χαμαλοδουλειά, βγάζαμε τόσα όσα να λέμε ότι είμαστε μέτρια προς το καλούτσικα για την εποχή.
Μαζευόμαστε σε οικογενειακό τραπέζι και μας αρχίζει τα φούμαρα. "Σου προσφέρουν την δυνατότητα να γίνεις εσύ επιχειρηματίας του εαυτού σου" και κάτι τέτοια αυτιστικά. Αντί να καθόμαστε να μιλάμε για ό,τι σκ@τά μιλάνε σε οικογενειακά τραπέζια, αυτός άρχισε να μας αραδιάζει διάφορα προϊόντα όπου φαινόταν ότι για τον καθένα μας είχε προετοιμάσει ένα παραμυθάκι: εσένα σου πονάνε τα πόδια απ'την ορθοστασία, πάρε αυτό. Κι όχι μόνο του, χρειάζεται και αυτό κι αυτό κι αυτό τρεις φορές την ημέρα. Εσένα σου'ρχονται ημικρανίες, ξεκάθαρα σου λείπει αυτό κι αυτό κι αυτό. Του λέω:
-Ρε μάστορα, μας λες πρόχειρα να παίρνουμε καμιά δέκα χάπια την ημέρα, μόνο συμπληρώματα, ούτε καν φάρμακα. Αν πηγαίναμε σε γιατρό για όλα αυτά θα μας έβαζε κάνα-δυο ακόμα (και θα'χε και περισσότερο δίκιο). Μας λες δηλαδή πριν τα 30 μας κι ενώ έχουμε μικροενοχλήσεις, να παίρνουμε καμιά δεκαπέντε χάπια την ημέρα, που ένας θεός ξέρει πόσο κάνουν. Και δεν μας λες να δοκιμάσουμε ΚΑΝ να φάμε καμιά μπανάνα παραπάνω ας πούμε.
Να σημειώσω εδώ πως οι γονείς του ενοχλήθηκαν που την είπα στο χαϊδεμένο τους παιδί, που ετοιμαζόταν να ανοίξει τα φτερά του και να βγει από την ανεργία και την απτυχία ως Επιχειρηματίας στα 25 του κιόλας.
-Μπορείς απλά να τα δοκιμάσεις και θα δεις , μου λέει. Απλά αν γραφτείς από εμένα θα έχουμε και έκπτωση.
-Αααχμ, μάλιστα. Να σου πω, αφού υπάρχει έκπτωση τότε θεωρητικά θα μπορούσε κάποιος να παίρνει μεγάλες ποσότητες σε χονδρική και να τα πουλάει σε μαγαζί. Γιατί δεν ανοίγουν ένα μαγαζί; Γιατί δεν πουλάνε στα σουπερ μάρκετ;
-Γιατί δεν δουλεύει έτσι. ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΜΕ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΧΕΙ ΠΕΘΑΝΕΙ, ΒΛΕΠΕΙΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΕ.
-Βρε μάνα μου, να το δεχτώ, αλλά εγώ ανοίγω το πρωί το μαγαζί μου και λέω πού θα πάει, θα περάσουν 5-6, μπορεί και 10 και 20, θα πουλήσω. Εσύ τί θα κάνεις, θα γυρνάς σαν πλασιέ;
-Όχι, δημιουργείς έναν κύκλο.
-Ε και τί κύκλο πρέπει να'χεις ρε φίλε για να σε συντηρούν όλον τον χρόνο με κρέμες και συμπληρώματα;
-Ξεκινάς με λίγους και όλο τον επεκτείνεις.
Δέκα χρόνια μετά, κι αφού δεν έβγαλε ποτέ κανονικό μηνιάτικο από την Herbalife και έγινε πρήχτης σε κάθε γνωστό του και τον έκραζε κι ο "μέντοράς του" ότι δεν προσπαθούσε αρκετά...
...κι αφού είχε γεμίσει το σπίτι του με προϊόντα που δήθεν του ήταν απαραίτητα ή θα τα μετα-πωλούσε σίγουρα.
...κι αφού τα ράφια της μάνας του έμοιαζαν με ράφια φαρμακείου και κατέβαζε πρωί-μεσημέρι-βράδυ από πέντε χάπια και σορόπια, λες και ήταν ετοιμοθάνατη
...ο τυπάκος άνοιξε ένα μαγαζάκι όπως του λέγαμε, με κανονικά είδη κι όχι πίπες, λιανικό εμπόριο, βγάζει το μηνιάτικό του και μπορεί να ποζάρει πλέον σαν "επιχειρηματίας" (του γλυκού νερού βέβαια, αλλά τουλάχιστον τυπικά είναι επιχειρηματίας: έχει μία επιχείρηση).