Γι αυτο τι λετε φιλοι μου;
Ταυτότητα ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων θα υποχρεούνται να τηρούν στο μέλλον οι κατασκευαστές και ιδιοκτήτες για τις καινούργιες οικοδομές, οι οποίες θα κατασκευάζονται με συγκεκριμένες προδιαγραφές που θα οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τις παλιές θα πρέπει να γίνει έλεγχος, σε πρώτη φάση, για να διαπιστωθεί η κατάσταση στην οποία βρίσκονται.
Πρόκειται για συγκεκριμένα μέτρα, που θα εφαρμοστούν από τις αρχές του νέου χρόνου, ως εναρμόνιση της κοινοτικής οδηγίας που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με νόμο των υπουργείων Ανάπτυξης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., με στόχο τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης των κτηρίων. Είναι ο νόμος 366/08 (ΦΕΚ 89Α/19.5.08), που εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία με την οδηγία 2002/91/ΕΚ/16.12.2002 για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, που ψηφίστηκε με χρονική καθυστέρηση μεγαλύτερη των δύο ετών.
Σε πρώτη φάση θα εφαρμοστούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για τις νέες οικοδομές, όπως, χρήση οικοδομικών υλικών, μόνωσης και διπλών τζαμιών, που μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση στις μονοκατοικίες, η οποία υπολογίζεται σε εξοικονόμηση ποσοστού 20% και στα διαμερίσματα κατά 5% και στη συνέχεια σε έλεγχο όλων των παλιών κτηρίων.
Στόχος της ΕΕ είναι, ως το έτος 2016, να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας κατά 9%, για την επίτευξη του οποίου απαιτούνται από τα κράτη-μέλη τα απαραίτητα σχέδια για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Χημικοί μηχανικοί
Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών (ΠΣΧΜ), ο τομέας της κατοικίας και ο τριτογενής τομέας της οικονομίας (γραφεία) αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Κοινότητα και στη χώρα μας, με τάσεις αύξησης της κατανάλωσης και κατά συνέπεια με αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Άρα η κατάσταση θα επιδεινώνεται, αν δε ληφθούν μέτρα που να εστιάζουν τόσο στις μεθόδους παραγωγής ενέργειας όσο και στον τρόπο κατανάλωσης αυτής (δηλ. αποδοτικότερη χρήση και εξοικονόμηση).
Εμπόδιο ο ΓΟΚ
Ένα πρόβλημα που εντοπίζεται στο νέο νόμο, είναι ότι αυτός δεν προβλέπει τι θα γίνει σε περιπτώσεις που απαιτείται τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, αφού καμία επέμβαση δεν μπορεί να γίνει στα κτήρια δίχως προηγουμένως να τροποποιηθεί ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΓΟΚ), καθώς και μια σειρά από άλλες διατάξεις.
Κατόπιν αυτού, γίνεται φανερό ότι όχι μόνο δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι για την εφαρμογή του νόμου, αλλά θα απαιτηθεί επιπλέον χρόνος, ώστε οι απαραίτητες διατάξεις να ενταχθούν στο ΓΟΚ και στην εθνική τεχνική νομοθεσία.
Στα θετικά του νόμου εντάσσεται η πρόβλεψη τήρησης από το υπουργείο Ανάπτυξης αρχείου εκθέσεων επιθεώρησης και ενεργειακών πιστοποιητικών σε αποκλειστικά ηλεκτρονική μορφή, ενώ ερωτήματα δημιουργούνται για τη δυνατότητα που δίνεται σε κάποιες περιπτώσεις κτηρίων, για εξαιρέσεις που παρέχει η οδηγία από τις υποχρεώσεις μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Επίσης, όσον αφορά τις επιθεωρήσεις, εκφράζονται φόβοι ότι θα καθοριστούν να τις κάνουν άτομα αναρμόδια, όπως απλοί εγκαταστάτες θέρμανσης και κλιματισμού, και όχι ειδικευμένοι διπλωματούχοι μηχανικοί, ενώ ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα στην όλη προσπάθεια συνιστά η πρόβλεψη για μη υπαγωγή στο νόμο μεγάλων κτηρίων δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως τα γυάλινα κτήρια γραφείων ή εμπορικών κέντρων.
ΤΕΕ και σύλλογοι
Εκπρόσωποι του ΤΕΕ και των αρμόδιων συλλόγων των μηχανικών της χώρας, από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι τις επιθεωρήσεις και την ενεργειακή βαθμονόμηση του κάθε κτηρίου θα μπορούν να κάνουν μόνο διπλωματούχοι μηχανικοί όλων των ειδικοτήτων, εφόσον αποκτήσουν πιστοποίηση από επίσημη κρατική αρχή, ενώ οι τιμές για μελέτες και επιβλέψεις εργασιών βελτίωσης της ενεργειακής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το κτήριο θα διαμορφώνονται ελεύθερα με συμφωνία ιδιοκτήτη και ελεγκτή, ανάλογα με το εύρος των αναγκαίων εργασιών και την κατάσταση του κτηρίου.
Το νέο μέτρο
Μεγάλο περιβαλλοντικό, ενεργειακό και οικονομικό όφελος αναμένεται για όλους από την εφαρμογή του νέου μέτρου της ενεργειακής πιστοποίησης και βαθμονόμησης των κτηρίων, αφού από τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων μειώνονται οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, που καταστρέφουν τον πλανήτη και την υγεία των πολιτών.
Πρόκειται για την καθιέρωση της ενεργειακής πιστοποίησης όλων των κτηρίων άνω των 50 τ.μ., όταν θα πωλούνται ή θα ενοικιάζονται, και των μεγάλων κτηρίων άνω των 1.000 τ.μ., όταν ανακατασκευάζονται, με την οποία γίνεται η αρχή διαμόρφωσης ενός ευρύτερου θεσμικού πλαισίου, που θα απαιτηθεί για την πλήρη εφαρμογή του μέτρου.
Στη συνέχεια υπουργικές αποφάσεις και π.δ. θα ρυθμίσουν σε εγχώριο επίπεδο όλο το φάσμα των διαδικασιών τιμολόγησης υπηρεσιών, τεχνικών κριτηρίων, ποιοτικών προδιαγραφών, ενδεχομένως ποινών και προστίμων για τους παραβάτες, προκειμένου να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή η ενεργειακή πιστοποίηση και κατάταξη κτηρίων.
Νεόδμητα
Παρ' ότι το κόστος κατασκευής στις νέες οικοδομές από την εφαρμογή ενεργειακών προδιαγραφών υπολογίζεται αυξημένο κατά 3 ως 10%, θεωρείται βέβαιο ότι τελικά τα οφέλη από την εφαρμογή του νέου μέτρου θα είναι σημαντικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τομέα της οικονομίας και της ενέργειας, αν σκεφτούμε ότι μια ελληνική κατοικία καταναλώνει 70-80% περισσότερη ενέργεια για θέρμανση σε σχέση με τη Δανία, λόγω έλλειψης μόνωσης και χρήσης ενεργοβόρων συστημάτων θέρμανσης, προκύπτει, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι οι ιδιοκτήτες κερδίζουν μακροπρόθεσμα από τις ενεργειακές επενδύσεις στα ακίνητά τους, επειδή οι πρόσθετες δαπάνες υπερκαλύπτονται από την εξοικονόμηση ενέργειας.
Εκτιμάται, επίσης, ότι η ενεργειακή απόδοση του κτηρίου θα αποτελεί στο εξής ένα από τα βασικά κριτήρια διαμόρφωσης της τιμής πώλησης ή ενοικίασης των ακινήτων, γεγονός που σημαίνει ότι θα επηρεαστεί άμεσα η κτηματαγορά στο σύνολό της. Το επιπλέον κόστος ενεργειακής κατανάλωσης (ηλεκτρικό, πετρέλαιο κλπ.) είτε το πρόσθετο κόστος που θα απαιτείται για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, όπως αντικαταστάσεις κουφωμάτων, συστημάτων ψύξης-θέρμανσης, μονώσεις κλπ., θα λαμβάνεται υπόψη στις σχετικές οικονομικές συμφωνίες, δηλαδή μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών.
ΔΕΤΑ: Μελέτη και βαθμονόμηση
Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του μέτρου και συγκεκριμένα του Δελτίου Ενεργειακής Ταυτότητας (ΔΕΤΑ), διευκρινίζεται ότι για τις νέες οικοδομές θα αναγράφονται σ' αυτό τα στοιχεία της ενεργειακής μελέτης και για τα υφιστάμενα κτήρια τα στοιχεία των ενεργειακών επιθεωρήσεων και η ενεργειακή βαθμονόμησή τους.
Θα είναι υποχρεωτικό παραστατικό για αγορές και ενοικιάσεις ακινήτων και αναγκαίο δικαιολογητικό για την έκδοση οικοδομικής άδειας ανακαίνισης μεγάλων κτηρίων. Το πρόγραμμα θα προωθηθεί παράλληλα και για τα ακίνητα του Δημοσίου, που φτάνουν τα 200.000 σε όλη τη χώρα, αρχής γενομένης από τα μεγάλα ενεργοβόρα κτήρια, όπως είναι τα νοσοκομεία.
(Από την εφημερίδα Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 30/10/2008)
Ταυτότητα ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων θα υποχρεούνται να τηρούν στο μέλλον οι κατασκευαστές και ιδιοκτήτες για τις καινούργιες οικοδομές, οι οποίες θα κατασκευάζονται με συγκεκριμένες προδιαγραφές που θα οδηγούν σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τις παλιές θα πρέπει να γίνει έλεγχος, σε πρώτη φάση, για να διαπιστωθεί η κατάσταση στην οποία βρίσκονται.
Πρόκειται για συγκεκριμένα μέτρα, που θα εφαρμοστούν από τις αρχές του νέου χρόνου, ως εναρμόνιση της κοινοτικής οδηγίας που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με νόμο των υπουργείων Ανάπτυξης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., με στόχο τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης των κτηρίων. Είναι ο νόμος 366/08 (ΦΕΚ 89Α/19.5.08), που εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία με την οδηγία 2002/91/ΕΚ/16.12.2002 για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, που ψηφίστηκε με χρονική καθυστέρηση μεγαλύτερη των δύο ετών.
Σε πρώτη φάση θα εφαρμοστούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για τις νέες οικοδομές, όπως, χρήση οικοδομικών υλικών, μόνωσης και διπλών τζαμιών, που μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση στις μονοκατοικίες, η οποία υπολογίζεται σε εξοικονόμηση ποσοστού 20% και στα διαμερίσματα κατά 5% και στη συνέχεια σε έλεγχο όλων των παλιών κτηρίων.
Στόχος της ΕΕ είναι, ως το έτος 2016, να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας κατά 9%, για την επίτευξη του οποίου απαιτούνται από τα κράτη-μέλη τα απαραίτητα σχέδια για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Χημικοί μηχανικοί
Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών (ΠΣΧΜ), ο τομέας της κατοικίας και ο τριτογενής τομέας της οικονομίας (γραφεία) αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Κοινότητα και στη χώρα μας, με τάσεις αύξησης της κατανάλωσης και κατά συνέπεια με αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Άρα η κατάσταση θα επιδεινώνεται, αν δε ληφθούν μέτρα που να εστιάζουν τόσο στις μεθόδους παραγωγής ενέργειας όσο και στον τρόπο κατανάλωσης αυτής (δηλ. αποδοτικότερη χρήση και εξοικονόμηση).
Εμπόδιο ο ΓΟΚ
Ένα πρόβλημα που εντοπίζεται στο νέο νόμο, είναι ότι αυτός δεν προβλέπει τι θα γίνει σε περιπτώσεις που απαιτείται τροποποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, αφού καμία επέμβαση δεν μπορεί να γίνει στα κτήρια δίχως προηγουμένως να τροποποιηθεί ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΓΟΚ), καθώς και μια σειρά από άλλες διατάξεις.
Κατόπιν αυτού, γίνεται φανερό ότι όχι μόνο δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι για την εφαρμογή του νόμου, αλλά θα απαιτηθεί επιπλέον χρόνος, ώστε οι απαραίτητες διατάξεις να ενταχθούν στο ΓΟΚ και στην εθνική τεχνική νομοθεσία.
Στα θετικά του νόμου εντάσσεται η πρόβλεψη τήρησης από το υπουργείο Ανάπτυξης αρχείου εκθέσεων επιθεώρησης και ενεργειακών πιστοποιητικών σε αποκλειστικά ηλεκτρονική μορφή, ενώ ερωτήματα δημιουργούνται για τη δυνατότητα που δίνεται σε κάποιες περιπτώσεις κτηρίων, για εξαιρέσεις που παρέχει η οδηγία από τις υποχρεώσεις μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Επίσης, όσον αφορά τις επιθεωρήσεις, εκφράζονται φόβοι ότι θα καθοριστούν να τις κάνουν άτομα αναρμόδια, όπως απλοί εγκαταστάτες θέρμανσης και κλιματισμού, και όχι ειδικευμένοι διπλωματούχοι μηχανικοί, ενώ ιδιαίτερα σοβαρό πρόβλημα στην όλη προσπάθεια συνιστά η πρόβλεψη για μη υπαγωγή στο νόμο μεγάλων κτηρίων δημόσιου ενδιαφέροντος, όπως τα γυάλινα κτήρια γραφείων ή εμπορικών κέντρων.
ΤΕΕ και σύλλογοι
Εκπρόσωποι του ΤΕΕ και των αρμόδιων συλλόγων των μηχανικών της χώρας, από την πλευρά τους, υποστηρίζουν ότι τις επιθεωρήσεις και την ενεργειακή βαθμονόμηση του κάθε κτηρίου θα μπορούν να κάνουν μόνο διπλωματούχοι μηχανικοί όλων των ειδικοτήτων, εφόσον αποκτήσουν πιστοποίηση από επίσημη κρατική αρχή, ενώ οι τιμές για μελέτες και επιβλέψεις εργασιών βελτίωσης της ενεργειακής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το κτήριο θα διαμορφώνονται ελεύθερα με συμφωνία ιδιοκτήτη και ελεγκτή, ανάλογα με το εύρος των αναγκαίων εργασιών και την κατάσταση του κτηρίου.
Το νέο μέτρο
Μεγάλο περιβαλλοντικό, ενεργειακό και οικονομικό όφελος αναμένεται για όλους από την εφαρμογή του νέου μέτρου της ενεργειακής πιστοποίησης και βαθμονόμησης των κτηρίων, αφού από τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων μειώνονται οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, που καταστρέφουν τον πλανήτη και την υγεία των πολιτών.
Πρόκειται για την καθιέρωση της ενεργειακής πιστοποίησης όλων των κτηρίων άνω των 50 τ.μ., όταν θα πωλούνται ή θα ενοικιάζονται, και των μεγάλων κτηρίων άνω των 1.000 τ.μ., όταν ανακατασκευάζονται, με την οποία γίνεται η αρχή διαμόρφωσης ενός ευρύτερου θεσμικού πλαισίου, που θα απαιτηθεί για την πλήρη εφαρμογή του μέτρου.
Στη συνέχεια υπουργικές αποφάσεις και π.δ. θα ρυθμίσουν σε εγχώριο επίπεδο όλο το φάσμα των διαδικασιών τιμολόγησης υπηρεσιών, τεχνικών κριτηρίων, ποιοτικών προδιαγραφών, ενδεχομένως ποινών και προστίμων για τους παραβάτες, προκειμένου να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή η ενεργειακή πιστοποίηση και κατάταξη κτηρίων.
Νεόδμητα
Παρ' ότι το κόστος κατασκευής στις νέες οικοδομές από την εφαρμογή ενεργειακών προδιαγραφών υπολογίζεται αυξημένο κατά 3 ως 10%, θεωρείται βέβαιο ότι τελικά τα οφέλη από την εφαρμογή του νέου μέτρου θα είναι σημαντικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τομέα της οικονομίας και της ενέργειας, αν σκεφτούμε ότι μια ελληνική κατοικία καταναλώνει 70-80% περισσότερη ενέργεια για θέρμανση σε σχέση με τη Δανία, λόγω έλλειψης μόνωσης και χρήσης ενεργοβόρων συστημάτων θέρμανσης, προκύπτει, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι οι ιδιοκτήτες κερδίζουν μακροπρόθεσμα από τις ενεργειακές επενδύσεις στα ακίνητά τους, επειδή οι πρόσθετες δαπάνες υπερκαλύπτονται από την εξοικονόμηση ενέργειας.
Εκτιμάται, επίσης, ότι η ενεργειακή απόδοση του κτηρίου θα αποτελεί στο εξής ένα από τα βασικά κριτήρια διαμόρφωσης της τιμής πώλησης ή ενοικίασης των ακινήτων, γεγονός που σημαίνει ότι θα επηρεαστεί άμεσα η κτηματαγορά στο σύνολό της. Το επιπλέον κόστος ενεργειακής κατανάλωσης (ηλεκτρικό, πετρέλαιο κλπ.) είτε το πρόσθετο κόστος που θα απαιτείται για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων, όπως αντικαταστάσεις κουφωμάτων, συστημάτων ψύξης-θέρμανσης, μονώσεις κλπ., θα λαμβάνεται υπόψη στις σχετικές οικονομικές συμφωνίες, δηλαδή μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών.
ΔΕΤΑ: Μελέτη και βαθμονόμηση
Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του μέτρου και συγκεκριμένα του Δελτίου Ενεργειακής Ταυτότητας (ΔΕΤΑ), διευκρινίζεται ότι για τις νέες οικοδομές θα αναγράφονται σ' αυτό τα στοιχεία της ενεργειακής μελέτης και για τα υφιστάμενα κτήρια τα στοιχεία των ενεργειακών επιθεωρήσεων και η ενεργειακή βαθμονόμησή τους.
Θα είναι υποχρεωτικό παραστατικό για αγορές και ενοικιάσεις ακινήτων και αναγκαίο δικαιολογητικό για την έκδοση οικοδομικής άδειας ανακαίνισης μεγάλων κτηρίων. Το πρόγραμμα θα προωθηθεί παράλληλα και για τα ακίνητα του Δημοσίου, που φτάνουν τα 200.000 σε όλη τη χώρα, αρχής γενομένης από τα μεγάλα ενεργοβόρα κτήρια, όπως είναι τα νοσοκομεία.
(Από την εφημερίδα Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 30/10/2008)
