δεν ξέρουμε για τι πράγμα μιλάμε όταν μιλάμε για αγάπη. είναι το αίσθημα μιας αγαθής εξάρτησης; ή μια περίφροντις κτητικότητα; ή μήπως είναι ο εξορκισμός του φόβου του θανάτου, εφόσον ζούμε μέσα στον άλλον και ο άλλος μέσα σε εμάς; είναι η θυσία της αυτοδιάθεσής μας που γίνεται ολοκαύτωμα για ένα και μόνο πρόσωπο στον κόσμο; τι είναι η αγάπη;
δε θυμάμαι ποια συγγραφέας είχε πει ότι φοβάται όσους την αγάπησαν γιατί αυτοί της ρήμαξαν τη ζωή' τα λόγια της όμως με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο. για το καλό μας και για το καλό των άλλων διαπράττουμε συνήθως τις πιο ειδεχθείς πράξεις. ένας σκλάβος του αρχαίου κόσμου είχε δώσει την εξής συμβουλή σε όσους σκόπευαν να φέρουν στον κόσμο και να αναθρέψουν παιδιά: αν θέλετε να τα δείτε δυστυχισμένα, είπε, εξαρτήστε την ευτυχία σας από τη δική τους.
από αυτή την άποψη οδηγούμαστε στην τακτική του φτωχού ιησού, που δεν αναγνώρισε ούτε πατέρα ούτε μητέρα, και για αδέλφια του είχε όλους τους ανθρώπους, συντρίβοντας έτσι τα θεσμοποιημένα ανθρώπινα δεσμά μέσα στην προτροπή τού αγαπάτε αλλήλους.
πιο ειδικά, όντας κι εγώ νεοέλληνας, όταν ακούω άλλους νεοέλληνες να μιλούν για αγάπη πιάνω αμέσως το πιστόλι μου. ίσως μόνο οι μικρασιάτες ήξεραν να αγαπούν : ο βενέζης ή ο σεφέρης είχε πει ότι η μικρασιατική καταστροφή δεν μπόρεσε να εξαλείψει τον σπόρο της αγάπης από μέσα τους ' ο θεός για αυτούς ήταν πολύ μεγάλος για ξεπέσουν στη μνησικακία. γι αυτό και πρόκοψαν.
το να δίνεις και να δίνεσαι απροϋπόθετα δεν είναι εύκολη υπόθεση, όταν γίνεται ατομικά. το συλλογικό, εδώ και πολύ καιρό, το 'χουμε χάσει.