40DDD
Μέλος
- Εγγρ.
- 29 Μαΐ 2011
- Μηνύματα
- 3.729
- Like
- 17
- Πόντοι
- 16
Του ΛΟΥΚΑ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Καθηγητή της Δημοσίας Οικονομίας και Δημοσιονομικής
Νομοθεσίας εις την Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ι.Α. Επί δεκαέξι χρόνια εισπράττεται με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ από τους καταναλωτάς ηλεκτρικού ρεύματος παράνομη εισφορά υ-πέρ της ΕΡΤ, η οποία ανέρχεται ανά δίμηνο στο πόσο των δύο δισε-κατομμυρίων δραχμών περίπου και ύστερα από την πρόσφατη αύξη-ση της θα υπερβαίνει το ποσό των 3.500.000.000 δραχμών ανά δί-μηνο.
Πράγματι ο αρχικός νόμος 230/1975 με το άρθρο 8 ηθέλησε να δώ-σει εξουσιοδότηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφαση του να επιβάλλεται ανταποδοτικό τέλος υπέρ της ΕΡΤ. Μέχρι τότε τα έσοδα της ΕΡΤ ή των προκατόχων της ήταν: επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό, οι συνδρομές που η ΕΡΤ εισέπραττε από τους κατό-χους ραδιοφώνων και τα έσοδα από διαφημίσεις.
Σε εκτέλεση λοιπόν του άρθρου 8 (παράγραφος 1) του νόμου 230/1975 εξεδόθησαν: Η υπ’ αριθ. 203/1975 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία καθορίσθη για πρώτη φορά η εισφορά υ-πέρ της ΕΡΤ. Εν συνεχεία, η υπ’ αριθ. 229/1980 πράξη του Υπουργι-κού Συμβουλίου με την οποία αυξήθη η εισφορά αυτή. Και τέλος, η υπ’ αριθ. 101/1984 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία αυξήθη η περαιτέρω εν λόγω εισφορά.
Όλες αυτές οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου δεν επέβαλ-λον την εισφορά υπέρ της ΕΡΤ εις βάρος των κατόχων συσκευών ραδιοφώνου και τηλεοράσεως, αλλά εις βάρος των καταναλωτών η-λεκτρικού ρεύματος με βάση την αξία της καταναλισκομένης κατά μήνα ηλεκτρικής ενεργείας, δηλαδή εις βάρος των κατόχων μετρητού καταναλώσεως ρεύματος.
Έτσι λοιπόν με την εισφορά της ΕΡΤ επεβαρύνετο οποιοσδήποτε κα-ταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα, ανεξαρτήτως εάν είναι κάτοχος ή όχι συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως. Με αποτέλεσμα να επιβαρύ-νονται και οι περιπτώσεις καταναλώσεως ρεύματος σε βοηθητικούς ή κοινόχρηστους χώρους, ακόμη και σε εκκλησίες και σε νεκροταφεία.
Όλα αυτά προσδίδουν στην εισφορά υπέρ της ΕΡΤ την έννοια του φόρου και όχι του ανταποδοτικού τέλους όπως το τελευταίο ήθελε η εξουσιοδοτική διάταξη του ν. 230/1975. Και η επιβολή της ήταν α-ντισυνταγματική, δεδομένου ότι το ισχύον Σύνταγμα του 1975 στο άρθρο 78 § 1 ορίζει ότι: κανείς φόρος δεν επιβάλλεται ούτε εισπράτ-τεται χωρίς τυπικό νόμο, χωρίς δηλαδή πράξη της Νομοθετικής Ε-ξουσίας.
Αυτά εδιδάσκοντο και διδάσκονται από τον υποφαινόμενο εις τους φοιτητάς ως εκ της επιστημονικής ειδικότητος του στο Φορολογικό Δίκαιο.
Αλλά επειδή ισχύον δίκαιο είναι οι υπάρχοντες νόμοι υπό την ουσια-στική τους έννοια, όπως ερμηνεύονται και εφαρμόζονται από τα δι-καστήρια και όχι από τη θεωρία, έπρεπε λοιπόν να λυθεί το νομικό αυτό θέμα από τη νομολογία.
Β. Γι’ αυτό άσκησα αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της τελευταίας πράξεως του Υπουργικού Συμβουλί-ου, δηλαδή κατά της υπ’ αριθ. 101/1984, η οποία είχε απλώς αυξή-σει περαιτέρω την εισφορά υπέρ της ΕΡΤ αιτούμενος την ακύρωση της κανονιστικής αυτής διοικητικής πράξεως για τρεις λόγους:
α. Ως παρανόμου, διότι ενώ με το νόμο εσκοπήθη η επιβολή ανταπο-δοτικού τέλους, τα κριτήρια που καθόρισε ως βάση το Υπουργικό Συμβούλιο για τον προσδιορισμό του ύψους του επιβαλλόμενου τέ-λους δεν ήταν συναφή με τις υπηρεσίες που παρέχονται από την ΕΡΤ, ούτε επιτήδεια να οδηγήσουν στην επιβάρυνση κάθε φυσικού ή νομικού προσώπου ανάλογα, με τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
β. Ως αντισυνταγματικής, γιατί στην πραγματικότητα αντί για αντα-ποδοτικό τέλος με την κανονιστική αυτή πράξη του Υπουργικού Συμ-βουλίου, επεβάλλετο φόρος και επομένως η επιβολή του φόρου δεν ήταν σύμφωνη με τις §§ 1 και 4 του άρθρου 78 του Συντάγματος.
γ. Επικουρικά, ως αναιτιολόγητου, διότι στην κανονιστική πράξη 101/84, δεν ανεφέρετο η αναλογική σχέση μεταξύ των αναμενόμε-νων εσόδων από την επιβολή του ανταποδοτικού τέλους και των προβλεπομένων εξόδων για τη λειτουργία της σχετικής υπηρεσίας.
Βέβαια, από παλαιότερα η διαίσθηση επωνύμων πολιτών είχε οδηγή-σει στη δικαστική αμφισβήτηση της νομιμότητος της εισπραττομένης με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ. Εντούτοις, το θέμα δεν ήταν ούτε είναι εύκολο. Είναι μείζον νομικό ζήτημα. Αυ-τό αποδεικνύεται μεταξύ των άλλων από το γεγονός, ότι συνάδελφος της Νομικής Σχολής Αθηνών υπεστήριξε το αντίθετο ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά την εκδίκαση της υποθέσεως.
Εξάλλου, ανάλογο ζήτημα έχει κατ’ επανάληψη απασχολήσει το Συ-νταγματικό Συμβούλιο της Γαλλίας, προς τις αποφάσεις του οποίου συγκλίνει και η υπ’ αριθμόν 2909/1988 ακυρωτική επί του θέματος απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της Χώρας μας.
Πράγματι, η απόφαση αυτή του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγάλων αποφάσεων του, έκρινε, υπό την προεδρία του τότε Αντιπροέδρου κ. Ηλ. Ντόκα και με Εισηγητή το Σύμβουλο της Επικρατείας κ. Ηλ. Παπαγεωργίου, δεκτή την αίτη-ση ακυρώσεως κατά της υπ’ αριθ. 101/28-11-1984 πράξεως του Υ-πουργικού Συμβουλίου και απέρριψε την ασκηθείσα υπέρ της πράξεως αυτής παρέμβαση της ΕΡΤ.
Η αιτιολογία της εν λόγω ακυρωτικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι ότι η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου υπε-ρέβη την εξουσιοδοτική διάταξη της § 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975 και επέβαλε φόρο υπέρ της ΕΡΤ και όχι ανταποδοτικό τέ-λος, όπως το τελευταίο ήθελε η διάταξη αυτή του Νόμου. Και τούτο λόγω της αποσυνδέσεως της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ από τις παρεχόμενες απ’ αυτήν υπηρεσίες.
Πα να είναι δε ανταποδοτικό τέλος, σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975, η εισφο-ρά υπέρ της ΕΡΤ, θα πρέπει κατά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, τα κριτήρια καθορισμού της εισφοράς αυτής (ως προς τα υποκείμενα και το ύψος της) να είναι «συναφή προς τας υπό της υπέρ ης το τέλος τούτο ΕΡΤ παρεχόμενος υπηρεσίας και επιτήδεια να αγάγουν εις επιβάρυνσιν εκάστου φυσικού ή νομικού προσώπου ανάλογον προς τας παρεχόμενος. υπηρεσίας».
ΙΙ.Α. Η ακυρωτική αυτή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εδημοσιεύθη την 30ή Ιουνίου 1988. Παραταύτα και μετά την από-φαση αυτή μέχρι σήμερα η κριθείσα ως παράνομη εισφορά υπέρ της ΕΡΤ εξακολούθησε να εισπράττεται, παραγνωρίζουσα η Πολιτεία την erga omnes ισχύ του ακυρωτικού δεδικασμένου των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η ΕΡΤ (Ελληνική Ραδιοφωνία-Τηλεόραση, Ανώνυμος Εταιρία) για να δικαιολογήσει τη μη συμμόρφωση της προς την ακυρωτική των τελών της απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κατέθεσε, εν συ-νεχεία, την 18η Οκτωβρίου 1988, ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δι-καστηρίου ΑΕΔ) (άρθρο 100 του Συντάγματος) Αίτηση για την άρση αμφισβητήσεως ως προς την έννοια της επιμάχου εξουσιοδοτικής διατάξεως της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975, ισχυριζόμενη ότι την εισφορά αυτή υπέρ της ΕΡΤ την είχαν κρίνει οι υπ’ α-ριθ. 240 και 241/1984 αποφάσεις του Αρείου Πάγου ως ανταποδοτι-κό τέλος.
Η ως άνω Αίτηση της ΕΡΤ προσδιορίσθη αρχικώς προς εκδίκαση την 25/1/1989 και μετά τρεις αναβολές (22 Φεβρουαρίου, 10 Μαΐου 1989) εξεδικάσθη τελικώς την 4η Οκτωβρίου 1989.
Επί της αιτήσεως αυτής η Έκθεση του Εισηγητού Συμβούλου της Ε-πικρατείας κ. Γεωργίου Κουβελάκη, μέλους τότε του ΑΕΔ, ήταν α-πορριπτική: τόσον ως προς το τύποις παραδεκτό της αιτήσεως της ΕΡΤ, όσον και ως προς το ουσία βάσιμο αυτής, υπό την έννοια ότι δεν υπήρχε αντίθεση μεταξύ της αποφάσεως 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας και των αποφάσεων 240 και 242/1984 του Αρείου Πάγου, ως προς την έννοια της εξουσιοδοτικής διατάξεως της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975.
Β. Κατά την αγόρευση μου ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου την ημέρα (4/10/1989) της συζητήσεως της εν λόγω υποθέσεως υπεστήριξα μεταξύ άλλων και τα εξής:
«…Επί της ουσίας, πράγματι μεταξύ των αποφάσεων 240 και 241/1984 του Α.Π. αφενός, και της αποφάσεως 2909/1988 του ΣτΕ αφετέρου, δεν υπάρχει αντίθεση.
Και τούτο, για τρεις λόγους:
Πρώτον, για το βασικό λόγο, που επισημαίνει η Έκθεση του κ. Συμ-βούλου, ότι το καθένα από τα δύο Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας μας έκρινε επί διαφορετικού θέματος.
Ο μεν ΑΠ έκρινε στις αποφάσεις 240 και 241/1984 επί ζητήματος απαλλαγής των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου από την ει-σφορά υπέρ της ΕΡΤ, συγκρίνοντας τις διατάξεις του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975 με εκείνες του νόμου 173/1975.
Το δε Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε, ότι η υπ’ αριθ. 101/1984 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου εξεδόθη καθ’ υπέρβαση της ε-ξουσιοδοτικής διατάξεως της § 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, ε-πειδή η κανονιστική αυτή Πράξη επέβαλε φόρο και όχι ανταποδοτικό τέλος, όπως το τελευταίο προέβλεπε ο Νόμος 230/1975 στην επίμαχη εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8.
Άλλος λόγος είναι ότι η απόφαση 240/1984 του ΑΠ εν παρόδω ανα-φέρει την εξουσιοδοτική διάταξη της § 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, χωρίς δηλαδή να την ερμηνεύει.
Και ο τρίτος λόγος είναι, ότι ο ισχυρισμός της αιτούσης πως η 2909/1988 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ερμηνεύοντας τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, εδέχθη ότι είχε προβλέψει φόρο, είναι αναληθής. Διότι αντιθέτως τούτο εδέχθη η ως άνω δικαστική απόφαση για την κανονιστική Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, την οποία και ακύρωσε».
Επιπλέον, ανέφερα: «ότι η Αιτούσα δε θα έπρεπε να απασχολήσει το ΑΕΔ, και αντ’ αυτού θα έπρεπε να είχε από δεκαεξαμήνου εισηγηθεί στην Κυβέρνηση να θεσπισθεί η υπέρ της ΕΡΤ εισφορά με τυπικό νό-μο, όπως το επιβάλλει το Σύνταγμα, επειδή ακριβώς πρόκειται για φόρο. Και ότι δεν είναι, εν προκειμένω, δυνατή η υλοποίηση της βουλήσεως του Νομοθέτου για επιβολή ανταποδοτικού τέλους, θέμα που έχει κατ’ επανάληψη απασχολήσει το Γαλλικό Συνταγματικό Συμβούλιο».
«Έτσι και μόνον θα νομιμοποιηθεί για το μέλλον η παράνομη μέχρι σήμερα είσπραξη εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ποσού 2.000.000.000 δραχμών περίπου ανά δίμηνο»,
«Βέβαια, κατά την άποψη μου, λόγω του ότι υπηρετώ την Επιστήμη του Δημοσιονομικού Δικαίου θα ήταν ευχής έργο να καταργηθεί η εισφορά αυτή:
- προκειμένου να καθιερωθεί τακτική επιχορήγηση της ΕΡΤ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό
- και κατ’ ακολουθία, αυστηρός δημοσιονομικός έλεγχος στην οικο-νομική διαχείριση του δημοσίου αυτού οργανισμού».
Για την υπόθεση αυτή το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο εξέδωσε την 20ή Δεκεμβρίου 1989 απορριπτική απόφαση επί της Αιτήσεως της ΕΡΤ, για τυπικούς λόγους.
Παραταύτα η παράνομη και αντισυνταγματική είσπραξη της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ εξακολουθεί και μετά την απορριπτική απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, από την Πολιτεία μας να επιβάλλεται στους καταναλωτάς του ηλεκτρικού ρεύματος.
III. Και ενώ λοιπόν ανεμένετο η εν λόγω επί μακρώ χρόνω παράνο-μη επιβολή και είσπραξη της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ να νομιμοποιηθεί του λοιπού με τυπικό νόμο, κατά συμμόρφωση εξάλλου και προς το σκεπτικό της υπ’ αριθμ. 2909/1988 γνωστής ήδη ακυρωτικής α-ποφάσεως του Συμβουλίου Επικρατείας, παραταύτα η Εκτελεστική και πάλιν Εξουσία με την υπ’ αριθμ. 154/25-1-1991 Απόφαση της εξ Υπουργών Επιτροπής Τιμών και Εισοδημάτων (ΦΕΚ τ, Β’ 110/28-2-1991), επέβαλε από 1/1/1991 και εφεξής στους καταναλωτάς ηλε-κτρικής ενεργείας μηνιαίας αξίας άνω των 500 δραχμών κατά μετρητά, μηνιαία εισφορά υπέρ της ΕΡΤ 500 δραχμών ήτοι διπλάσιο ποσό εισφοράς σε σχέση με το οριακό ποσό των 250 δραχμών που προεβλέπετο στην υπ. αριθμ. 101/1984 Πράξη του Υπουργικού Συμβου-λίου για τους καταναλωτάς ηλεκτρικής ενέργειας μηνιαίας αξίας ανωτέρας των 3.000 δραχμών.
Η κανονιστική δε αυτή Απόφαση της Επιτροπής Τιμών και Εισοδημά-των εξεδόθη βεβαίως κατ’ εξουσιοδότηση του νέου νόμου 1730/1987 με τον οποίο ιδρύθη η ΕΡΤ ΑΕ ως ενιαίος φορέας.
Πλην όμως και οι σχετικές επί του θέματος διατάξεις του νόμου αυ-τού δεν επιλύουν το νομικό πρόβλημα της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ, διότι συνδέουν ευθέως την υποχρέωση καταβολής της εισφοράς αυτής και πάλιν με τον κάτοχο μετρητού ηλεκτρικής ενέργειας.
Ειδικότερα, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι ο Νόμος 1730/18 Αυγούστου 1987, δε διαφέρει, καταρχήν, από τον προϊσχύσαντα Νόμο 230/1975 όσον αφορά στην επιβολή της αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ως ανταποδοτικού τέλους εις βάρος κάθε φυσικού προσώπου που κατοικεί στην Ελλάδα και κάθε νομικού προσώπου που ασκεί δραστηριότητα στη Χώρα μας. Δηλαδή, και στους δύο αυτούς νόμους υπάρχει η αυτή εξουσιοδότηση για επιβολή με κανονιστική διοικητική πράξη σε βάρος των πολιτών αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ως ανταποδοτικού τέλους. Η μόνη διαφορά που υπάρχει μεταξύ της περιεχόμενης στην παρ. 1 του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975 εξουσιοδοτήσεως και εκείνης της διατάξεως της παρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 1730/1987, είναι π εξής: Ότι η τελευταία αυτή διάταξη περιορίζει την εξουσιοδότηση και προκαθορίζει ευθέως την επιβολή ανταποδοτικού τέλους (εισφοράς) υπέρ της ΕΡΤ σε βάρος των κατόχων «μετρητή ή μετρητών καταναλώσεως ηλεκτρικής ενέργειας για κάθε μετρητή», πράγμα το οποίο είχε τελευταία προβλεφθεί με την υπ’ αριθ. 101/1984 Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που ακυρώθη με την απόφαση 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Άφησε δε ο Νόμος 1730/1987, κατά ρητή εξουσιοδότηση του, το ύψος της εν λόγω αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς των καταναλωτών του ηλεκτρικού ρεύματος, να ρυθμίζεται «με απόφαση της Επιτροπής Τιμών και Εισοδημάτων ύστερα από πρόταση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΡΤ-ΑΕ, γνώμη της Α.Σ.Κ.Ε. Τηλεθεατών-Ακροατών και εισήγηση του εποπτεύοντος Υπουργού».
Με άλλα λόγια, τα δύο αυτά νομικά καθεστώτα, το προΐσχύσαν υπό τον Νόμο 230/1975 και το ισχύον υπό το Νόμο 1730/1987 συμπίπτουν, αφού πρόκειται και στις δύο περιπτώσεις για επιβολή με κα-νονιστική διοικητική πράξη αναγκαστικής χρηματικής υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς των καταναλωτών κατά μετρητή ηλεκτρικού ρεύματος.
Έτσι λοιπόν και ο Νόμος 1730/1987 ευρίσκεται σε πλήρη αδυναμία να επιλύσει το νομικό ζήτημα που προέκυψε ύστερα από την ακυρωτική απόφαση 2909/1988 του ΣτΕ, αφού με την απόφαση αυτή ρητώς εκρίθη πλέον ότι η αναγκαστική αυτή χρηματική εισφορά των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος είναι φόρος και όχι ανταποδοτικό τέλος. Τούτο σημαίνει ότι η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 14 του νέου Νόμου 1730/1987, που εξουσιοδοτεί τη Διοίκηση να καθορίζει αυτή το ύψος της εν λόγω χρηματικής εισφοράς, είναι έκδηλα αντισυνταγματική, αφού στις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 78 του Συν/τος ορίζεται ότι κανείς φόρος δεν επιβάλλεται ούτε εισπράττεται χωρίς τυπικό νόμο (χωρίς δηλαδή πράξη της Βουλής) και ότι δεν επιτρέπεται νομοθετική εξουσιοδότηση για τον καθορισμό του υποκειμένου και αντικειμένου του φόρου, του φορολογικού συντελεστού και των φορολογικών απαλλαγών.
Επ’ ευκαιρία, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιμονή και των δύο νό-μων 230/1975 και 1730/1987 για επιβολή αναγκαστικής χρηματικής υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς εις βάρος των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος υπό τη μορφή ανταποδοτικού τέλους παρουσιάζεται από νομική άποψη ως ουτοπία. Διότι κατ’ εξουσιοδότηση των νόμων αυτών δεν επιβάλλεται η εισφορά στους κατόχους συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως, αλλά στους κατόχους μετρητού ή μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος για τους οποίους η αποκλειστική, άμεση και συ-γκεκριμένη ειδική αντιπαροχή και ωφέλεια συνίσταται μόνον στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Αλλά και αν ακόμη από τους νόμους αυτούς είχε παραχωρηθεί στη Διοίκηση εξουσιοδότηση για επιβολή αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ σε βάρος μόνον των κατόχων συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως, όπως τούτο συμβαίνει στη Γαλλία, και τότε πάλι δε θα εστοιχειοθετείτο ή έννοια του ανταποδοτικού τέλους. Διότι θα έλειπε το στοιχείο της ειδικής αντιπαροχής και ωφελείας εκ μέρους της ΕΡΤ προς όλους τους κατόχους των συσκευών αυτών, στοιχείο αποφασιστικό για την ύπαρξη ανταποδοτικού τέλους.
Πράγματι, από τη φύση της η ΕΡΤ ως δημοσία υπηρεσία έχει ως άμε-ση αποστολή την εξυπηρέτηση αποκλειστικά του γενικού συμφέροντος υπό την έννοια της μαζικής κατά τρόπο ενιαίο και αδιαίρετο ε-νημερώσεως του κοινού, σύμφωνα πάντοτε με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική.
Δεν είναι δηλαδή δυνατόν σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς η ΕΡΤ να παρουσιάζεται αναγκαστικά για όλους τους κατόχους συσκευής ραδι-οφώνου ή τηλεοράσεως ωφέλιμη, επιθυμητή και εξατομικευμένη.
Ανάλογη άποψη έχει ήδη υιοθετήσει προ πολλού χρόνου και κατ’ ε-πανάληψη η νομολογία του Γαλλικού Συνταγματικού Συμβουλίου, το οποίο έχει κρίνει ότι η σχετική αναγκαστική χρηματική εισφορά των κατόχων συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως δεν αποτελεί αντα-ποδοτικό τέλος, αφού δεν υπάρχει για καθένα απ’ αυτούς ειδική α-ντιπαροχή (ωφέλεια).
Ύστερα από όλα αυτά δύο νομικές λύσεις απομένουν για την αποκα-τάσταση της νομιμότητος ως συνέπεια και της ακυρωτικής αποφάσεως 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας: Η να καταργηθεί τελείως η υπέρ της ΕΡΤ αναγκαστική χρηματική εισφορά, πράγμα που θα ήταν ευχής έργο, προκειμένου να καθιερωθεί τακτική επιχορήγηση της ΕΡΤ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και αυστηρός κατ’ ακολουθία δημοσιονομικός έλεγχος επί της οικονομικής διαχειρίσεως του δημοσίου αυτού οργανισμού. Η στην αντίθετη περίπτωση που η πολιτική ηγεσία επιθυμεί τη συνέχιση της επιβολής και εισπράξεως από τους καταναλωτάς του ηλεκτρικού ρεύματος αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ, θα πρέπει σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 78 του Συντάγματος η εισφορά αυτή να θεσπισθεί εξ ολοκλήρου με τυπικό νόμο.
Διαφορετική νομική λύση έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τη διαιώνιση της παρανομίας στην είσπραξη της υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς, πράγμα το οποίο αντίκειται στις αρχές της ευνομούμενης Πολιτείας, του Κράτους Δικαίου και της Δημοκρατίας.
Καθηγητή της Δημοσίας Οικονομίας και Δημοσιονομικής
Νομοθεσίας εις την Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Ι.Α. Επί δεκαέξι χρόνια εισπράττεται με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ από τους καταναλωτάς ηλεκτρικού ρεύματος παράνομη εισφορά υ-πέρ της ΕΡΤ, η οποία ανέρχεται ανά δίμηνο στο πόσο των δύο δισε-κατομμυρίων δραχμών περίπου και ύστερα από την πρόσφατη αύξη-ση της θα υπερβαίνει το ποσό των 3.500.000.000 δραχμών ανά δί-μηνο.
Πράγματι ο αρχικός νόμος 230/1975 με το άρθρο 8 ηθέλησε να δώ-σει εξουσιοδότηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφαση του να επιβάλλεται ανταποδοτικό τέλος υπέρ της ΕΡΤ. Μέχρι τότε τα έσοδα της ΕΡΤ ή των προκατόχων της ήταν: επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό, οι συνδρομές που η ΕΡΤ εισέπραττε από τους κατό-χους ραδιοφώνων και τα έσοδα από διαφημίσεις.
Σε εκτέλεση λοιπόν του άρθρου 8 (παράγραφος 1) του νόμου 230/1975 εξεδόθησαν: Η υπ’ αριθ. 203/1975 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία καθορίσθη για πρώτη φορά η εισφορά υ-πέρ της ΕΡΤ. Εν συνεχεία, η υπ’ αριθ. 229/1980 πράξη του Υπουργι-κού Συμβουλίου με την οποία αυξήθη η εισφορά αυτή. Και τέλος, η υπ’ αριθ. 101/1984 πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία αυξήθη η περαιτέρω εν λόγω εισφορά.
Όλες αυτές οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου δεν επέβαλ-λον την εισφορά υπέρ της ΕΡΤ εις βάρος των κατόχων συσκευών ραδιοφώνου και τηλεοράσεως, αλλά εις βάρος των καταναλωτών η-λεκτρικού ρεύματος με βάση την αξία της καταναλισκομένης κατά μήνα ηλεκτρικής ενεργείας, δηλαδή εις βάρος των κατόχων μετρητού καταναλώσεως ρεύματος.
Έτσι λοιπόν με την εισφορά της ΕΡΤ επεβαρύνετο οποιοσδήποτε κα-ταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα, ανεξαρτήτως εάν είναι κάτοχος ή όχι συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως. Με αποτέλεσμα να επιβαρύ-νονται και οι περιπτώσεις καταναλώσεως ρεύματος σε βοηθητικούς ή κοινόχρηστους χώρους, ακόμη και σε εκκλησίες και σε νεκροταφεία.
Όλα αυτά προσδίδουν στην εισφορά υπέρ της ΕΡΤ την έννοια του φόρου και όχι του ανταποδοτικού τέλους όπως το τελευταίο ήθελε η εξουσιοδοτική διάταξη του ν. 230/1975. Και η επιβολή της ήταν α-ντισυνταγματική, δεδομένου ότι το ισχύον Σύνταγμα του 1975 στο άρθρο 78 § 1 ορίζει ότι: κανείς φόρος δεν επιβάλλεται ούτε εισπράτ-τεται χωρίς τυπικό νόμο, χωρίς δηλαδή πράξη της Νομοθετικής Ε-ξουσίας.
Αυτά εδιδάσκοντο και διδάσκονται από τον υποφαινόμενο εις τους φοιτητάς ως εκ της επιστημονικής ειδικότητος του στο Φορολογικό Δίκαιο.
Αλλά επειδή ισχύον δίκαιο είναι οι υπάρχοντες νόμοι υπό την ουσια-στική τους έννοια, όπως ερμηνεύονται και εφαρμόζονται από τα δι-καστήρια και όχι από τη θεωρία, έπρεπε λοιπόν να λυθεί το νομικό αυτό θέμα από τη νομολογία.
Β. Γι’ αυτό άσκησα αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της τελευταίας πράξεως του Υπουργικού Συμβουλί-ου, δηλαδή κατά της υπ’ αριθ. 101/1984, η οποία είχε απλώς αυξή-σει περαιτέρω την εισφορά υπέρ της ΕΡΤ αιτούμενος την ακύρωση της κανονιστικής αυτής διοικητικής πράξεως για τρεις λόγους:
α. Ως παρανόμου, διότι ενώ με το νόμο εσκοπήθη η επιβολή ανταπο-δοτικού τέλους, τα κριτήρια που καθόρισε ως βάση το Υπουργικό Συμβούλιο για τον προσδιορισμό του ύψους του επιβαλλόμενου τέ-λους δεν ήταν συναφή με τις υπηρεσίες που παρέχονται από την ΕΡΤ, ούτε επιτήδεια να οδηγήσουν στην επιβάρυνση κάθε φυσικού ή νομικού προσώπου ανάλογα, με τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
β. Ως αντισυνταγματικής, γιατί στην πραγματικότητα αντί για αντα-ποδοτικό τέλος με την κανονιστική αυτή πράξη του Υπουργικού Συμ-βουλίου, επεβάλλετο φόρος και επομένως η επιβολή του φόρου δεν ήταν σύμφωνη με τις §§ 1 και 4 του άρθρου 78 του Συντάγματος.
γ. Επικουρικά, ως αναιτιολόγητου, διότι στην κανονιστική πράξη 101/84, δεν ανεφέρετο η αναλογική σχέση μεταξύ των αναμενόμε-νων εσόδων από την επιβολή του ανταποδοτικού τέλους και των προβλεπομένων εξόδων για τη λειτουργία της σχετικής υπηρεσίας.
Βέβαια, από παλαιότερα η διαίσθηση επωνύμων πολιτών είχε οδηγή-σει στη δικαστική αμφισβήτηση της νομιμότητος της εισπραττομένης με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ. Εντούτοις, το θέμα δεν ήταν ούτε είναι εύκολο. Είναι μείζον νομικό ζήτημα. Αυ-τό αποδεικνύεται μεταξύ των άλλων από το γεγονός, ότι συνάδελφος της Νομικής Σχολής Αθηνών υπεστήριξε το αντίθετο ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά την εκδίκαση της υποθέσεως.
Εξάλλου, ανάλογο ζήτημα έχει κατ’ επανάληψη απασχολήσει το Συ-νταγματικό Συμβούλιο της Γαλλίας, προς τις αποφάσεις του οποίου συγκλίνει και η υπ’ αριθμόν 2909/1988 ακυρωτική επί του θέματος απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της Χώρας μας.
Πράγματι, η απόφαση αυτή του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγάλων αποφάσεων του, έκρινε, υπό την προεδρία του τότε Αντιπροέδρου κ. Ηλ. Ντόκα και με Εισηγητή το Σύμβουλο της Επικρατείας κ. Ηλ. Παπαγεωργίου, δεκτή την αίτη-ση ακυρώσεως κατά της υπ’ αριθ. 101/28-11-1984 πράξεως του Υ-πουργικού Συμβουλίου και απέρριψε την ασκηθείσα υπέρ της πράξεως αυτής παρέμβαση της ΕΡΤ.
Η αιτιολογία της εν λόγω ακυρωτικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι ότι η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου υπε-ρέβη την εξουσιοδοτική διάταξη της § 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975 και επέβαλε φόρο υπέρ της ΕΡΤ και όχι ανταποδοτικό τέ-λος, όπως το τελευταίο ήθελε η διάταξη αυτή του Νόμου. Και τούτο λόγω της αποσυνδέσεως της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ από τις παρεχόμενες απ’ αυτήν υπηρεσίες.
Πα να είναι δε ανταποδοτικό τέλος, σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975, η εισφο-ρά υπέρ της ΕΡΤ, θα πρέπει κατά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, τα κριτήρια καθορισμού της εισφοράς αυτής (ως προς τα υποκείμενα και το ύψος της) να είναι «συναφή προς τας υπό της υπέρ ης το τέλος τούτο ΕΡΤ παρεχόμενος υπηρεσίας και επιτήδεια να αγάγουν εις επιβάρυνσιν εκάστου φυσικού ή νομικού προσώπου ανάλογον προς τας παρεχόμενος. υπηρεσίας».
ΙΙ.Α. Η ακυρωτική αυτή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εδημοσιεύθη την 30ή Ιουνίου 1988. Παραταύτα και μετά την από-φαση αυτή μέχρι σήμερα η κριθείσα ως παράνομη εισφορά υπέρ της ΕΡΤ εξακολούθησε να εισπράττεται, παραγνωρίζουσα η Πολιτεία την erga omnes ισχύ του ακυρωτικού δεδικασμένου των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η ΕΡΤ (Ελληνική Ραδιοφωνία-Τηλεόραση, Ανώνυμος Εταιρία) για να δικαιολογήσει τη μη συμμόρφωση της προς την ακυρωτική των τελών της απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κατέθεσε, εν συ-νεχεία, την 18η Οκτωβρίου 1988, ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δι-καστηρίου ΑΕΔ) (άρθρο 100 του Συντάγματος) Αίτηση για την άρση αμφισβητήσεως ως προς την έννοια της επιμάχου εξουσιοδοτικής διατάξεως της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 230/1975, ισχυριζόμενη ότι την εισφορά αυτή υπέρ της ΕΡΤ την είχαν κρίνει οι υπ’ α-ριθ. 240 και 241/1984 αποφάσεις του Αρείου Πάγου ως ανταποδοτι-κό τέλος.
Η ως άνω Αίτηση της ΕΡΤ προσδιορίσθη αρχικώς προς εκδίκαση την 25/1/1989 και μετά τρεις αναβολές (22 Φεβρουαρίου, 10 Μαΐου 1989) εξεδικάσθη τελικώς την 4η Οκτωβρίου 1989.
Επί της αιτήσεως αυτής η Έκθεση του Εισηγητού Συμβούλου της Ε-πικρατείας κ. Γεωργίου Κουβελάκη, μέλους τότε του ΑΕΔ, ήταν α-πορριπτική: τόσον ως προς το τύποις παραδεκτό της αιτήσεως της ΕΡΤ, όσον και ως προς το ουσία βάσιμο αυτής, υπό την έννοια ότι δεν υπήρχε αντίθεση μεταξύ της αποφάσεως 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας και των αποφάσεων 240 και 242/1984 του Αρείου Πάγου, ως προς την έννοια της εξουσιοδοτικής διατάξεως της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975.
Β. Κατά την αγόρευση μου ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου την ημέρα (4/10/1989) της συζητήσεως της εν λόγω υποθέσεως υπεστήριξα μεταξύ άλλων και τα εξής:
«…Επί της ουσίας, πράγματι μεταξύ των αποφάσεων 240 και 241/1984 του Α.Π. αφενός, και της αποφάσεως 2909/1988 του ΣτΕ αφετέρου, δεν υπάρχει αντίθεση.
Και τούτο, για τρεις λόγους:
Πρώτον, για το βασικό λόγο, που επισημαίνει η Έκθεση του κ. Συμ-βούλου, ότι το καθένα από τα δύο Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας μας έκρινε επί διαφορετικού θέματος.
Ο μεν ΑΠ έκρινε στις αποφάσεις 240 και 241/1984 επί ζητήματος απαλλαγής των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου από την ει-σφορά υπέρ της ΕΡΤ, συγκρίνοντας τις διατάξεις του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975 με εκείνες του νόμου 173/1975.
Το δε Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε, ότι η υπ’ αριθ. 101/1984 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου εξεδόθη καθ’ υπέρβαση της ε-ξουσιοδοτικής διατάξεως της § 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, ε-πειδή η κανονιστική αυτή Πράξη επέβαλε φόρο και όχι ανταποδοτικό τέλος, όπως το τελευταίο προέβλεπε ο Νόμος 230/1975 στην επίμαχη εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8.
Άλλος λόγος είναι ότι η απόφαση 240/1984 του ΑΠ εν παρόδω ανα-φέρει την εξουσιοδοτική διάταξη της § 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, χωρίς δηλαδή να την ερμηνεύει.
Και ο τρίτος λόγος είναι, ότι ο ισχυρισμός της αιτούσης πως η 2909/1988 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ερμηνεύοντας τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Ν. 230/1975, εδέχθη ότι είχε προβλέψει φόρο, είναι αναληθής. Διότι αντιθέτως τούτο εδέχθη η ως άνω δικαστική απόφαση για την κανονιστική Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, την οποία και ακύρωσε».
Επιπλέον, ανέφερα: «ότι η Αιτούσα δε θα έπρεπε να απασχολήσει το ΑΕΔ, και αντ’ αυτού θα έπρεπε να είχε από δεκαεξαμήνου εισηγηθεί στην Κυβέρνηση να θεσπισθεί η υπέρ της ΕΡΤ εισφορά με τυπικό νό-μο, όπως το επιβάλλει το Σύνταγμα, επειδή ακριβώς πρόκειται για φόρο. Και ότι δεν είναι, εν προκειμένω, δυνατή η υλοποίηση της βουλήσεως του Νομοθέτου για επιβολή ανταποδοτικού τέλους, θέμα που έχει κατ’ επανάληψη απασχολήσει το Γαλλικό Συνταγματικό Συμβούλιο».
«Έτσι και μόνον θα νομιμοποιηθεί για το μέλλον η παράνομη μέχρι σήμερα είσπραξη εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ποσού 2.000.000.000 δραχμών περίπου ανά δίμηνο»,
«Βέβαια, κατά την άποψη μου, λόγω του ότι υπηρετώ την Επιστήμη του Δημοσιονομικού Δικαίου θα ήταν ευχής έργο να καταργηθεί η εισφορά αυτή:
- προκειμένου να καθιερωθεί τακτική επιχορήγηση της ΕΡΤ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό
- και κατ’ ακολουθία, αυστηρός δημοσιονομικός έλεγχος στην οικο-νομική διαχείριση του δημοσίου αυτού οργανισμού».
Για την υπόθεση αυτή το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο εξέδωσε την 20ή Δεκεμβρίου 1989 απορριπτική απόφαση επί της Αιτήσεως της ΕΡΤ, για τυπικούς λόγους.
Παραταύτα η παράνομη και αντισυνταγματική είσπραξη της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ εξακολουθεί και μετά την απορριπτική απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, από την Πολιτεία μας να επιβάλλεται στους καταναλωτάς του ηλεκτρικού ρεύματος.
III. Και ενώ λοιπόν ανεμένετο η εν λόγω επί μακρώ χρόνω παράνο-μη επιβολή και είσπραξη της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ να νομιμοποιηθεί του λοιπού με τυπικό νόμο, κατά συμμόρφωση εξάλλου και προς το σκεπτικό της υπ’ αριθμ. 2909/1988 γνωστής ήδη ακυρωτικής α-ποφάσεως του Συμβουλίου Επικρατείας, παραταύτα η Εκτελεστική και πάλιν Εξουσία με την υπ’ αριθμ. 154/25-1-1991 Απόφαση της εξ Υπουργών Επιτροπής Τιμών και Εισοδημάτων (ΦΕΚ τ, Β’ 110/28-2-1991), επέβαλε από 1/1/1991 και εφεξής στους καταναλωτάς ηλε-κτρικής ενεργείας μηνιαίας αξίας άνω των 500 δραχμών κατά μετρητά, μηνιαία εισφορά υπέρ της ΕΡΤ 500 δραχμών ήτοι διπλάσιο ποσό εισφοράς σε σχέση με το οριακό ποσό των 250 δραχμών που προεβλέπετο στην υπ. αριθμ. 101/1984 Πράξη του Υπουργικού Συμβου-λίου για τους καταναλωτάς ηλεκτρικής ενέργειας μηνιαίας αξίας ανωτέρας των 3.000 δραχμών.
Η κανονιστική δε αυτή Απόφαση της Επιτροπής Τιμών και Εισοδημά-των εξεδόθη βεβαίως κατ’ εξουσιοδότηση του νέου νόμου 1730/1987 με τον οποίο ιδρύθη η ΕΡΤ ΑΕ ως ενιαίος φορέας.
Πλην όμως και οι σχετικές επί του θέματος διατάξεις του νόμου αυ-τού δεν επιλύουν το νομικό πρόβλημα της εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ, διότι συνδέουν ευθέως την υποχρέωση καταβολής της εισφοράς αυτής και πάλιν με τον κάτοχο μετρητού ηλεκτρικής ενέργειας.
Ειδικότερα, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι ο Νόμος 1730/18 Αυγούστου 1987, δε διαφέρει, καταρχήν, από τον προϊσχύσαντα Νόμο 230/1975 όσον αφορά στην επιβολή της αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ως ανταποδοτικού τέλους εις βάρος κάθε φυσικού προσώπου που κατοικεί στην Ελλάδα και κάθε νομικού προσώπου που ασκεί δραστηριότητα στη Χώρα μας. Δηλαδή, και στους δύο αυτούς νόμους υπάρχει η αυτή εξουσιοδότηση για επιβολή με κανονιστική διοικητική πράξη σε βάρος των πολιτών αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ ως ανταποδοτικού τέλους. Η μόνη διαφορά που υπάρχει μεταξύ της περιεχόμενης στην παρ. 1 του άρθρου 8 του Νόμου 230/1975 εξουσιοδοτήσεως και εκείνης της διατάξεως της παρ. 2 του άρθρου 14 του Ν. 1730/1987, είναι π εξής: Ότι η τελευταία αυτή διάταξη περιορίζει την εξουσιοδότηση και προκαθορίζει ευθέως την επιβολή ανταποδοτικού τέλους (εισφοράς) υπέρ της ΕΡΤ σε βάρος των κατόχων «μετρητή ή μετρητών καταναλώσεως ηλεκτρικής ενέργειας για κάθε μετρητή», πράγμα το οποίο είχε τελευταία προβλεφθεί με την υπ’ αριθ. 101/1984 Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου που ακυρώθη με την απόφαση 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Άφησε δε ο Νόμος 1730/1987, κατά ρητή εξουσιοδότηση του, το ύψος της εν λόγω αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς των καταναλωτών του ηλεκτρικού ρεύματος, να ρυθμίζεται «με απόφαση της Επιτροπής Τιμών και Εισοδημάτων ύστερα από πρόταση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΡΤ-ΑΕ, γνώμη της Α.Σ.Κ.Ε. Τηλεθεατών-Ακροατών και εισήγηση του εποπτεύοντος Υπουργού».
Με άλλα λόγια, τα δύο αυτά νομικά καθεστώτα, το προΐσχύσαν υπό τον Νόμο 230/1975 και το ισχύον υπό το Νόμο 1730/1987 συμπίπτουν, αφού πρόκειται και στις δύο περιπτώσεις για επιβολή με κα-νονιστική διοικητική πράξη αναγκαστικής χρηματικής υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς των καταναλωτών κατά μετρητή ηλεκτρικού ρεύματος.
Έτσι λοιπόν και ο Νόμος 1730/1987 ευρίσκεται σε πλήρη αδυναμία να επιλύσει το νομικό ζήτημα που προέκυψε ύστερα από την ακυρωτική απόφαση 2909/1988 του ΣτΕ, αφού με την απόφαση αυτή ρητώς εκρίθη πλέον ότι η αναγκαστική αυτή χρηματική εισφορά των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος είναι φόρος και όχι ανταποδοτικό τέλος. Τούτο σημαίνει ότι η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 14 του νέου Νόμου 1730/1987, που εξουσιοδοτεί τη Διοίκηση να καθορίζει αυτή το ύψος της εν λόγω χρηματικής εισφοράς, είναι έκδηλα αντισυνταγματική, αφού στις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 78 του Συν/τος ορίζεται ότι κανείς φόρος δεν επιβάλλεται ούτε εισπράττεται χωρίς τυπικό νόμο (χωρίς δηλαδή πράξη της Βουλής) και ότι δεν επιτρέπεται νομοθετική εξουσιοδότηση για τον καθορισμό του υποκειμένου και αντικειμένου του φόρου, του φορολογικού συντελεστού και των φορολογικών απαλλαγών.
Επ’ ευκαιρία, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επιμονή και των δύο νό-μων 230/1975 και 1730/1987 για επιβολή αναγκαστικής χρηματικής υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς εις βάρος των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος υπό τη μορφή ανταποδοτικού τέλους παρουσιάζεται από νομική άποψη ως ουτοπία. Διότι κατ’ εξουσιοδότηση των νόμων αυτών δεν επιβάλλεται η εισφορά στους κατόχους συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως, αλλά στους κατόχους μετρητού ή μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος για τους οποίους η αποκλειστική, άμεση και συ-γκεκριμένη ειδική αντιπαροχή και ωφέλεια συνίσταται μόνον στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Αλλά και αν ακόμη από τους νόμους αυτούς είχε παραχωρηθεί στη Διοίκηση εξουσιοδότηση για επιβολή αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ σε βάρος μόνον των κατόχων συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως, όπως τούτο συμβαίνει στη Γαλλία, και τότε πάλι δε θα εστοιχειοθετείτο ή έννοια του ανταποδοτικού τέλους. Διότι θα έλειπε το στοιχείο της ειδικής αντιπαροχής και ωφελείας εκ μέρους της ΕΡΤ προς όλους τους κατόχους των συσκευών αυτών, στοιχείο αποφασιστικό για την ύπαρξη ανταποδοτικού τέλους.
Πράγματι, από τη φύση της η ΕΡΤ ως δημοσία υπηρεσία έχει ως άμε-ση αποστολή την εξυπηρέτηση αποκλειστικά του γενικού συμφέροντος υπό την έννοια της μαζικής κατά τρόπο ενιαίο και αδιαίρετο ε-νημερώσεως του κοινού, σύμφωνα πάντοτε με την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική.
Δεν είναι δηλαδή δυνατόν σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς η ΕΡΤ να παρουσιάζεται αναγκαστικά για όλους τους κατόχους συσκευής ραδι-οφώνου ή τηλεοράσεως ωφέλιμη, επιθυμητή και εξατομικευμένη.
Ανάλογη άποψη έχει ήδη υιοθετήσει προ πολλού χρόνου και κατ’ ε-πανάληψη η νομολογία του Γαλλικού Συνταγματικού Συμβουλίου, το οποίο έχει κρίνει ότι η σχετική αναγκαστική χρηματική εισφορά των κατόχων συσκευής ραδιοφώνου ή τηλεοράσεως δεν αποτελεί αντα-ποδοτικό τέλος, αφού δεν υπάρχει για καθένα απ’ αυτούς ειδική α-ντιπαροχή (ωφέλεια).
Ύστερα από όλα αυτά δύο νομικές λύσεις απομένουν για την αποκα-τάσταση της νομιμότητος ως συνέπεια και της ακυρωτικής αποφάσεως 2909/1988 του Συμβουλίου της Επικρατείας: Η να καταργηθεί τελείως η υπέρ της ΕΡΤ αναγκαστική χρηματική εισφορά, πράγμα που θα ήταν ευχής έργο, προκειμένου να καθιερωθεί τακτική επιχορήγηση της ΕΡΤ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και αυστηρός κατ’ ακολουθία δημοσιονομικός έλεγχος επί της οικονομικής διαχειρίσεως του δημοσίου αυτού οργανισμού. Η στην αντίθετη περίπτωση που η πολιτική ηγεσία επιθυμεί τη συνέχιση της επιβολής και εισπράξεως από τους καταναλωτάς του ηλεκτρικού ρεύματος αναγκαστικής χρηματικής εισφοράς υπέρ της ΕΡΤ, θα πρέπει σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 78 του Συντάγματος η εισφορά αυτή να θεσπισθεί εξ ολοκλήρου με τυπικό νόμο.
Διαφορετική νομική λύση έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τη διαιώνιση της παρανομίας στην είσπραξη της υπέρ της ΕΡΤ εισφοράς, πράγμα το οποίο αντίκειται στις αρχές της ευνομούμενης Πολιτείας, του Κράτους Δικαίου και της Δημοκρατίας.
Copy & Paste έκανα. 
