[size=40pt]Τα 8 μοιραία λάθη της κυβέρνησης που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο[/size]
Του καθηγητή του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλου
Για ο,τιδήποτε μπορούμε να κατηγορήσουμε τον Ερντογάν,
ένα μόνο δεν μπορούμε να του προσάψουμε: Ότι είναι απρόβλεπτος και ασυνεπής σε όσα λέει. Έχει αποδείξει ότι αυτά που σχεδιάζει και αυτά που έχει στο μυαλό του να εφαρμόσει, ακόμη και τα πιο ακραία σχέδια, τα ανακοινώνει εγκαίρως.
Ουδείς λοιπόν μπορεί να ισχυριστεί ότι αιφνιδίασε ο Τούρκος πρόεδρος με την απόφασή του να ανοίξει τα σύνορα και να ωθήσει προς την Ευρώπη τους χιλιάδες πρόσφυγες των πολέμων και των συγκρούσεων στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Β. Αφρικής, καθώς και τους χιλιάδες μετανάστες από τον τρίτο κόσμο που αναζητούν καλύτερες συνθήκες ζωής και ευκαιρίες εργασίας, οι οποίοι συσσωρεύονται στο Τουρκικό έδαφος, ψάχνοντας την ευκαιρία να περάσουν απέναντι.
Όπως ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι το εκβιαστικό, πράγματι, σχέδιο της Τουρκίας να εκμεταλλευτεί την αγωνία για ζωή χιλιάδων δυστυχισμένων ανθρώπων προκειμένου να τους χρησιμοποιήσει σαν πολιορκητικό κριό για να επιτύχει τα γεωστρατηγικά σχέδιά του στην ευρύτερη περιοχή, ήταν αιφνίδιο και ξαφνικό.
Και είναι δυστυχισμένοι άνθρωποι όλοι αυτοί που συσσωρεύονται στα ελληνοτουρκικά σύνορα, αδιακρίτως προέλευσης και εθνικότητας. Γιατί δεν είναι μόνο ο πρόσφυγας κυνηγημένος και συμφοριασμένος, είναι και ο μετανάστης που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την φτωχή και κατατρεγμένη πατρίδα του προς αναζήτηση καλύτερης τύχης γι’ αυτόν και την οικογένειά του.
Τουλάχιστον εμείς οι Έλληνες, που έχουμε υπάρξει και πρόσφυγες, διωγμένοι από τις ιστορικές πατρίδες μας, αλλά και μετανάστες, διωγμένοι από τη φτώχεια και την ανέχεια της μεταπολεμικής Ελλάδας, αλλά και όχι μόνον αυτής, αφού ακόμη και σήμερα οι νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα για να κυνηγήσουν την τύχη τους, γνωρίζουμε καλύτερα από κάθε άλλο λαό τι σημαίνει ξεριζωμός, τι σημαίνει προσφυγιά και τι μετανάστευση…
Ουδείς λοιπόν μπορεί να ισχυριστεί ότι αιφνιδιάστηκε από τον Τουρκικό εκβιασμό να ανοίξουν τα σύνορά τους, εκτός ίσως από την ελληνική κυβέρνηση.
Η οποία είτε δεν κατάλαβε τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή μας και πιάστηκε στον ύπνο, είτε τις κατάλαβε μεν, αλλά ανίκανη να αντιδράσει και αδύναμη να χαράξει τη δική της στρατηγική, ψεύδεται για μια ακόμη φορά ανερυθρίαστα για θέματα εθνικής σημασίας, δηλώνοντας αιφνιδιασμένη από τις εξελίξεις.
Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση πάνω στον πανικό και την απόγνωσή της, πέφτει στην παγίδα του Ερντογάν και παίζει με τη φωτιά στα ελληνοτουρκικά σύνορα, χρησιμοποιώντας πραγματικά πυρά για να αναχαιτίσει τους χιλιάδες δυστυχισμένους που προσπαθούν να περάσουν απέναντι, δημιουργώντας ουσιαστικά τις συνθήκες για μια σύγκρουση με τους γείτονες, την οποία δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη και προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει επιτυχώς.
Είναι γεγονός ότι ο Ερντογάν, σε αντιπερισπασμό για την αποτυχία των στρατιωτικών του επιχειρήσεων στη Συρία και εκμεταλλευόμενος την αδυναμία της Ελλάδας να διαχειριστεί το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα στα νησιά, αξιοποίησε την εσωτερική κρίση που η κυβέρνηση προκάλεσε με την απόβαση των ΜΑΤ στο Αιγαίο εναντίον των νησιωτών και εκπλήρωσε την παλιά εκβιαστική υπόσχεσή του να ανοίξει τα σύνορα, προκειμένου να στείλει στην Ελλάδα και μέσω αυτής στην Ευρώπη, το σύνολο των προσφύγων και των μεταναστών που αναμένουν στα σύνορα.
Τα μέχρι τώρα λάθη της ελληνικής κυβέρνησης, τα οποία προετοίμασαν το σημερινό σκηνικό του Τουρκικού εκβιασμού και της απειλής εισβολής των προσφύγων και των μεταναστών στη χώρα μας και τα οποία ευθύνονται για τα σημερινά τετελεσμένα στα σύνορα, είναι τα εξής:
1. Η ελληνική κυβέρνηση αποδυναμώθηκε διεθνώς από την αλλαγή εξωτερικής πολιτικής μετά τις εκλογές του 2019. Αυτό συνέβη τόσο στην Βαλκανική, όπου η Συμφωνία των Πρεσπών, η πολυδιάστατη εξωτερική μας πολιτική με τις διμερείς, τριμερείς και τετραμερείς Συνόδους με τις γειτονικές μας χώρες, αλλά και η διπλωματία των ενεργειακών αγωγών, είχαν δημιουργήσει μια νέα διπλωματική δυναμική υπέρ της χώρας μας, απομονώνοντας και αποδυναμώνοντας αντίστοιχα την Τουρκία στην περιοχή. Συνέβη όμως και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ως συνέπεια της απουσίας το τελευταίο διάστημα της Ελλάδας από τα διεθνή διπλωματικά τεκταινόμενα, καθώς και της θλιβερής παρουσίας του Έλληνα πρωθυπουργού στην επίσκεψή του στις ΗΠΑ. Το σύνολο της διεθνούς κοινότητας έγινε μάρτυρας ενός αδύναμου πρωθυπουργού, να παρακολουθεί αμήχανος τον Αμερικανό Πρόεδρο να εκθειάζει αυτόν τον οποίον ο Έλληνας πρωθυπουργός υποτίθεται ότι πήγε για να καταγγείλει. Έμπρακτο αποτέλεσμα της αποδυνάμωσης της διεθνούς μας εικόνας το τελευταίο εξάμηνο, ήταν η για πρώτη φορά εξαίρεση της Ελλάδας από τη Διάσκεψη για τη Λιβύη, αλλά και η αφωνία της διεθνούς κοινότητας για τους χάρτες με τους οποίους μοίρασε τα χωρικά μας ύδατα ο Ερντογάν, από κοινού με την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης.
2. Η ελληνική κυβέρνηση επί μήνες υποβάθμισε τον κίνδυνο που εγκυμονούσε το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα, καταργώντας το αντίστοιχο υπουργείο και υποβαθμίζοντας τη διαχείριση του κορυφαίου αυτού ζητήματος σε επίπεδο συντονιστών. Τους οποίους μάλιστα άλλαζε κάθε τόσο, επιρρίπτοντας την ευθύνη σε αυτούς που αναλάμβαναν αυτούς τους ρόλους και όχι στην ανυπαρξία στρατηγικής αντιμετώπισης του προβλήματος. Έτσι, ενώ οι προσφυγικές ροές αυξάνονταν και η κυβέρνηση κοίταζε άπραγη τα νησιά να βουλιάζουν, το πρόβλημα διογκώθηκε και έφτασε στις εκρηκτικές σημερινές συνθήκες. Να σημειωθεί ότι στη Μόρια της Λέσβου, το καλοκαίρι του 2019 υπήρχαν μόλις 5.000 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ σήμερα, 7 μήνες μετά, ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής απραξίας, εκτοξεύτηκαν στους 25.000, με τάση διαρκούς αύξησης, αφού οι ροές διαρκώς εντείνονται.
3. Η ελληνική κυβέρνηση δεν συνέχισε την ορθή πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης, αυτήν της αποσυμφόρησης των νησιών του Ανατολικού Αιγίου, μεταφέροντας προσφυγικούς και μεταναστευτικούς πληθυσμούς από τα νησιά και μοιράζοντάς τους στην ηπειρωτική Ελλάδα. Φοβούμενη, πιθανόν, το πολιτικό κόστος στην ενδοχώρα, έκανε αυτό ακριβώς που προεκλογικά υπόσχονταν ότι θα αποφύγει, μετέτρεψε δηλαδή τα νησιά σε αποθήκες ψυχών.
4. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να συνεχίσει την επιτυχημένη πολιτική της μεταφοράς πληθυσμών στην ενδοχώρα, μοιράζοντας το πρόβλημα σε όλη τη χώρα,
αποφάσισε χωρίς καμία συζήτηση με κανέναν την κατασκευή κλειστών κέντρων στα νησιά, καταδικάζοντάς τα ουσιαστικά να γίνουν κολαστήρια χιλιάδων δυστυχισμένων και γι’ αυτό και απρόβλεπτων ανθρώπων. Προφανώς οι κάτοικοι αυτών των νησιών αντέδρασαν να σηκώσουν, μόνοι αυτοί, ένα δυσβάστακτο εθνικό, για να μην πούμε Ευρωπαϊκό πρόβλημα. Ήρθε και η αψυχολόγητη μονομερής απόφαση της επίταξης ιδιωτικών οικοπέδων για την κατασκευή των κλειστών κέντρων και το πρόβλημα εξερράγη.
5. Ενός κακού μύρια έπονται. Στη συνέχεια η κυβέρνηση
έκανε και το ολέθριο λάθος να στείλει τα ΜΑΤ για να καταστείλουν τους νησιώτες, σκηνοθετώντας εικόνες βίας, εσωτερικού διχασμού και εμφύλιας σύρραξης, τις οποίες ο Ερντογάν αξιοποίησε με τον καλύτερο για τα συμφέροντά του τρόπο, την πιο κατάλληλη στιγμή.
6. Η κυβέρνηση όμως φέρει ακέραιη την ευθύνη και γιατί ουσιαστικά προετοίμασε, με την απουσία στρατηγικής που τη χαρακτηρίζει, τις συνθήκες γι’ αυτή την εξέλιξη.
Κι αυτό γιατί δεν αντέδρασε, όπως θα μπορούσε και θα όφειλε, ασκώντας βέτο στο αίτημα των Τούρκων στο ΝΑΤΟ να διευκολυνθούν διπλωματικά στις επιχειρήσεις τους στη Συρία. Δεν φτάνει που η Ελλάδα δεν αντελήφθη εγκαίρως τους ευρύτερους σχεδιασμούς Ερντογάν, αλλά ακόμη χειρότερα, είπε και ψέματα δημόσια, ότι δήθεν δεν έδωσε συναίνεση στους Τούρκους. Όταν όμως δημοσιοποιήθηκαν τα πρακτικά του ΝΑΤΟ και αποκαλύφθηκε το ψέμα της Ελλάδας, τότε η ελληνική κυβέρνηση φάνηκε αναξιόπιστη διεθνώς, έχοντας στρώσει και το χαλί στον Ερντογάν για τον σημερινό του εκβιασμό, που έγινε σε αντίδραση της αποτυχίας του στη Συρία.
7. Η κυβέρνηση όμως έκανε και ένα ακόμη μοιραίο λάθος,
να διαχειριστεί το πρόβλημα με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες όχι σαν Ευρω - τουρκικό, που πραγματικά είναι, αλλά σαν διασυνοριακό Ελληνο - τουρκικό ζήτημα. Διότι όλοι αυτοί που θέλουν να εισβάλουν στο Ελληνικό έδαφος, δεν το κάνουν γιατί θέλουν να παραμείνουν στην Ελλάδα, αλλά γιατί θέλουν να μεταβούν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, όπου οι συνθήκες εργασίας και ζωής είναι καλύτερες. Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση, αντί να διεθνοποιήσει το πρόβλημα και να κινητοποιήσει εγκαίρως τους Ευρωπαίους εταίρους μας συγκαλώντας Σύνοδο Κορυφής για το ζήτημα, δημιουργούσε εμφυλιοπολεμικό κλίμα, στέλνοντας τα ΜΑΤ στα νησιά για να καταστείλει τους… Έλληνες νησιώτες. Δίνοντας έτσι πάτημα στους Τούρκους να εκμεταλλευτούν την ελληνική αδυναμία και να φέρουν τη χώρα μας σε δεινή, σήμερα θέση.
8. Τέλος η ελληνική κυβέρνηση
έκανε το μοιραίο λάθος να πέσει στην παγίδα που έστησε ο Ερντογάν, καθώς η καθυστερημένη προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να κλείσει τα ελληνικά σύνορα και να διατάξει τον πυροβολισμό των προσφύγων που, ωθούμενοι από τους Τούρκους, προσπαθούν να τα διασχίσουν, εκτός που είναι μάταιη, είναι και μια προσπάθεια επικίνδυνη, καθώς μεταφέρει το πρόβλημα στο προνομιακό γήπεδο των Τούρκων. Γιατί το προσφυγικό πρόβλημα και μάλιστα όταν έχεις να αντιμετωπίσεις χιλιάδες ανθρώπους, δεν είναι βεβαίως από αυτά που λύνονται με πολεμικά μέσα, τα οποία υπάρχει ο κίνδυνος να επεκταθούν και να γίνουν σύρραξη με έναν πολύ πιο καλά από εμάς εξοπλισμένο γείτονα. Αντίθετα, είναι ένα πρόβλημα που η Ελλάδα είχε κάθε όφελος και κάθε συμφέρον να έχει διαχειριστεί διπλωματικά, αξιοποιώντας τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με όλα αυτά τα λάθη να βαραίνουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ο αντιπερισπασμός των πολεμοχαρών κραυγών εναντίον των δυστυχισμένων προσφύγων σήμερα δεν συγκινούν κανέναν, εκτός ίσως από τους ακροδεξιούς Μακεδονομάχους με τους οποίους ο Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές, αλλά η Ελλάδα έχασε το διεθνές διπλωματικό παιχνίδι.
Η ελληνική κυβέρνηση αποδεικνύεται σήμερα περίτρανα ότι όπως έστρωσε, έτσι θα κοιμηθεί. Και αυτό που μας απασχολεί, βεβαίως, δεν είναι το προδιαγεγραμμένο, πλέον, μέλλον της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία οδεύει προς την έξοδο και η οποία ουδείς ξεχνά ότι δεν δίστασε να υπονομεύσει τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα προκειμένου να κερδίσει τις εκλογές.
Εκείνο που απασχολεί είναι ότι μαζί με την κυβέρνηση, τις συνέπειες της δικής της πανωλεθρίας στην εξωτερική πολιτική και στο προσφυγικό την υφίσταται η Ελλάδα και οι Έλληνες.
Με επιπτώσεις οι οποίες, δυστυχώς, εδώ και λίγες μέρες δεν έχουν πια επιστροφή…
